Szerszenie – jak usunąć gniazdo? Wygląd, ukąszenie i występowanie

 

 

Szerszenie są cenne pod względem ekologicznym

Okres lata jest czasem szerszeni i żółto-czarno paskowane owady przelatując w pobliżu włączają w naszych głowach alarmowe dzwonki. Ale nie ma powodu do paniki: w przeciwieństwie do naszych mniejszych os, szerszenie odżywiają się wyłącznie innymi owadami, sokami roślin i drzew oraz opadłymi owocami. Nie należy się obawiać, że zwabi je zastawiony stół albo lody na tarasie.

U naszych zachodnich sąsiadów szerszenie, podobnie jak pszczoły i trzmiele, już od prawie 40 lat znajdują się pod ochroną. Za zranienie albo zabicie szerszenia grozi grzywna do 50 tysięcy euro. Chociaż u nas w Polsce nie są jeszcze rzadkością i nie są prawnie chronione, to jednak należy pamiętać o tym, że każdy gatunek odgrywa ważną rolę w przyrodzie. A jeśli jakiś wydaje nam się szkodliwy albo niepotrzebny, to znaczy, że za mało go jeszcze znamy.

Szerszenie są cenne pod względem ekologicznym: jako policja ekologiczna dbają o naturalną równowagę i porządek w populacjach owadów. Do wychowania swojego potomstwa potrzebują zwierzęcego białka. I to nie mało. Duży rój szerszeni wyłapuje dziennie około 500 gramów owadów. Ofiarami szerszeni padają często szkodniki ogrodowe, a także osy, komary i muchy. Mając w ogrodzie albo w domu zasiedlone gniazdo szerszeni, można odpocząć od namiaru os i komarów, a i rośliny w ogrodzie na tym korzystają.

Jak rozpoznać gniazdo szerszeni?

Gniazda zbudowane są z przypominającej papier masy, którą stanowią przeżute i zmieszane ze śliną włókna starego drewna. Ponieważ zwierzęta wykorzystują wyłącznie zmurszały surowiec, nie należy się obawiać o całość na przykład drewnianej więźby dachowej. Najpierw owady budują komórki, w których będą rozwijać się larwy i otaczają je ochronną ścianą. W szczytowym momencie rozwoju rój szerszeni może liczyć do 700 osobników. Gniazdo brązowawego koloru może mieć wysokość do 60 cm. Gniazda os wyglądają podobnie, ale są zwykle szare.

 

 

W przeciwieństwie do os, szerszenie zostawiają w gnieździe otwór skierowany do dołu, przez który wyrzucane są odchody, martwe larwy i dorosłe owady. Jeśli gniazdo znajduje się w domu albo w szopie ogrodowej, dobrze jest położyć pod nie papier albo folię, aby łatwiej było utrzymać czystość. Jeszcze wygodniejsza będzie duża podstawka z materiałem chłonnym na dnie. Szerszenie czują się najlepiej w sadach, lasach i parkach. Ponieważ na terenach miejskich trudno znaleźć odludną przestrzeń, owady gnieżdżą się z konieczności w pobliżu ludzi. Budują gniazda w dziuplach, budkach lęgowych dla ptaków, a także w szopach i na strychach.

Pożyteczne owady w ogrodzie? Na ich temat przeczytasz>> TUTAJ

Gniazdo szerszeni w domu lub ogrodzie – co robić?

W większości przypadków obecność gniazda szerszeni w ogrodzie albo gdzieś na poddaszu wcale nie jest uciążliwa, ponieważ te zwierzęta są bardzo pokojowo nastawione do ludzi. Atakują jedynie w bezpośrednim sąsiedztwie gniazda, kiedy czują zagrożenie dla rodziny, albo kiedy przypadkowo zostaną potrącone i zmuszone do obrony. Dorosłe szerszenie odżywiają się innymi owadami, owocami, sokiem drzew i okazyjnie nektarem. Żółto-czarne zwierzątka absolutnie nie mają zamiaru przeszkadzać komukolwiek ani w porannej kawie z ciastkiem na tarasie, ani w letnim grillowaniu.

Użądlenie przez szerszenia nie jest dla człowieka bardziej niebezpieczne niż użądlenie przez pszczołę albo osę. Właściwości jadu tych owadów są porównywalne, a bardziej bolesne użądlenie szerszenia wynika z większego żądła, jakim dysponuje. Mało tego: pszczoły używają jadu do odpędzania dużych ssaków, jak niedźwiedzie i borsuki, natomiast dla szerszeni jest to broń myśliwska w polowaniu na owady, a więc nie musi mieć aż tak dużego rażenia. U osób uczulonych na jad owadów błonkoskrzydłych użądlenie szerszenia (podobnie jak pszczoły albo osy) może wywołać wstrząs anafilaktyczny.

Jeśli ktoś podejrzewa u siebie albo kogoś z domowników taką skłonność, powinien zgłosić sprawę do odpowiednich służb odpowiedzialnych za usuwanie gniazd szerszeni z domów i mieszkań. Próba niszczenia gniazda może spotkać się ze zdecydowaną reakcją ze strony szerszeni i atakiem wielu osobników.

 

 

Najbliższe otoczenie gniazda należy oznakować taśmą, aby nikt nie zbliżył się do szerszeni przypadkowo. Poza tym pomóc może przestrzeganie pewnych zasad:

• Należy unikać gwałtownych ruchów i silnych wstrząsów w pobliżu gniazda szerszeni.
• Podczas koszenia trawnika należy zachować odległość od gniazda co najmniej 4-5 metrów.
• Na okna można założyć siatki na muchy, jeśli gniazdo szerszeni znajduj się w pobliżu domu.
• Nie należy blokować toru lotu owadów ani dmuchać w otwór wyjściowy gniazda albo na owady.
• Nie manipulować przy otworze gniazda ani jego umocowaniu.
• Nie chodzić boso po sadzie, gdzie na ziemi mogą leżeć opadłe owoce.
• Jeśli w pobliżu znajduje się owad, należy unikać gwałtownych ruchów.

Jak długo żyją szerszenie?

Królestwo szerszeni istnieje i jest aktywne od maja do początku listopada, potem zwierzęta giną. Jedynie młode samice po locie godowym jesienią rozlatują się po okolicy szukając zimowiska, w którym zapadają w stan zimowego spoczynku. W temperaturze poniżej 10°C samce i robotnice giną, a gniazdo pustoszeje. W nowym roku w połowie maja samica, która szczęśliwie przezimowała, przystępuje do budowy zaczątków gniazda. Sama buduje kilka komórek i składa do nich jaja. Matka karmi larwy, które szybko rosną i przepoczwarczają się w robotnice. Od tej pory samica poświęca się składaniu jaj, a robotnice zajmują się całą resztą: obroną i rozbudową gniazda, karmieniem larw i utrzymywaniem odpowiedniej temperatury. Z ostatnich złożonych jaj wykształcą się samice i samce.

Poza zimującymi królowymi szerszenie mają krótkie życie. Robotnice żyją tylko trzy do czterech tygodni, a samce maksymalnie dwa miesiące. Królowa matka znosi wciąż nowe jaja i gniazdo szerszeni jest łącznie zamieszkane przez około sześć miesięcy. Większość ludzi odkrywa gniazda szerszeni dopiero późnym latem, tak że z reguły kontakt z owadami jest bardzo krótki. A osierocone gniazdo można wiosną spokojnie samemu usunąć.

Przeczytaj również: Domowe sposoby na pozbycie się karaluchów