Wybór projektu gotowego – na co zwracać uwagę

 

Program funkcjonalny

Pierwszą decyzją, jaką musi podjąć przyszły inwestor przy wyborze projektu domu jest liczba kondygnacji. Dom parterowy wymaga działki o większej powierzchni, z kolei w domu z poddaszem użytkowym (ze skosami w pomieszczeniach na górnej kondygnacji), czy w piętrowym, konieczne będzie korzystanie ze schodów, co – zwłaszcza dla osób starszych – może być problemem. Każda decyzja wymaga dokładnego zastanowienia i przemyślenia oraz rodzinnych dyskusji.

Kolejnym, bardzo istotnym zagadnieniem jest precyzyjne zdefiniowanie potrzeb jego mieszkańców, czyli określenie funkcji, przede wszystkim:

• liczby i wielkości poszczególnych pokoi
• rozmieszczenia poszczególnych pokoi na kondygnacjach (czy potrzebna jest sypialnia lub gabinet na parterze, czy też wszystkie sypialnie mogą być usytuowane na poddaszu, a na parterze pozostawiona wyłącznie wspólna strefa dzienna 
• usytuowania i rodzaju kuchni: zamknięta, otwarta, częściowo otwarta np. Słoneczna polana – M106, oddzielona od pokoju dziennego np. klatką schodową, połączona z salonem
• liczby łazienek/wc
• rodzaju i usytuowania pomieszczeń gospodarczych (spiżarni, kotłowni, pralni, garderób, pomieszczeń gospodarczych, schowków)
• typu tarasu: zadaszony, częściowo zadaszony, np. Spokojna przystań – wariant I – M36a, nie zadaszony
• garażu – jego usytuowania w domu oraz liczby stanowisk.

Od kilku lat dużą popularnością cieszy się pokój/sypialnia z własną łazienką i garderobą, zwany master bedroom. Osobne pomieszczenie na garderobę (lub garderoby), pralnia, pomieszczenie gospodarcze czy spiżarnia są w domu bardzo potrzebne. Należy jednak pamiętać, że każde pomieszczenie zwiększa powierzchnię domu, a w konsekwencji koszty budowy i koszty eksploatacji. Dlatego warto zastanowić się jak często będziemy korzystać z dodatkowych funkcji i pomieszczeń.

Jeśli planujemy zawodowo pracować w domu, warto jeden z pokoi umieścić przy wejściu lub wyodrębnić pomieszczenie z niezależnym wejściem. Z kolei rodziny które planują zwiększenie liczby domowników powinny zwrócić uwagę na domy do budowy etapami, np. Moje miejsce (etap II) – M03, czy projekty domów dwupokoleniowych lub bliźniaków, np. Szczupły – BCC203.

Jak widać decyzji do podjęcia mnóstwo. Dlatego ten pierwszy etap należy szczegółowo przemyśleć, przedyskutować z pozostałymi mieszkańcami domu, zweryfikować potrzeby, możliwości, upodobania.

Uwaga na przepisy i wytyczne

Gdy trudności z określeniem funkcji już pokonamy, czeka nas zweryfikowanie swojego wymarzonego domu z decyzją o warunkach zabudowy (WZ) lub Miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego (MPZP). Znajdziemy tam kluczowe informacje o przeznaczeniu terenu, parametrach domu, m.in.: linii zabudowy, wysokości domu w kalenicy, szerokości elewacji frontowej, kąta nachylenia dachu, kształtu dachu. Stopień szczegółowości wytycznych jest bardzo różny, niekiedy określany jest nawet kolor elewacji, więc warto dokładnie przeanalizować w/w dokumenty, a w przypadku wątpliwości skonsultować z architektem.

WAŻNE! Jeśli wybrany projekt nie będzie spełniał wytycznych decyzji o warunkach zabudowy lub Miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego – nie uzyskamy pozwolenia na budowę!

Usytuowanie domu na działce

Uznaje się i tak najczęściej projektowane są domy, że pokoje dzienne powinny być umieszczone od strony ogrodu, a wejście, przedsionek, kuchnia, pomieszczenia pomocnicze i gospodarcze – od ulicy, np. Przemyślany – M42. Jednak coraz częściej inwestorzy szukają kuchni z widokiem na ogród aby mieć kontakt z odpoczywającymi na tarasie gośćmi lub bawiącymi się w ogrodzie dziećmi. Powinno dążyć się do tego, aby dom miał „stronę ogrodową” osłoniętą od ulicy.

Bardzo ważnym elementem, który trzeba wykorzystać jest także widok jaki będzie rozciągał się z okien i możliwość wizualnego połączenia wnętrza domu z otoczeniem. Weźmy to pod uwagę podejmując ostateczną decyzje o usytuowaniu domu na działce.

Warto zwrócić uwagę na mieszkańców sąsiadujących działek. Gdy zauważymy uciążliwego sąsiada nie warto planować od jego strony np. pokoju dziennego. Bardzo ważne jest także, w którym miejscu działki znajdzie się taras – od tego znacznym stopniu zależy, czy będzie on chętnie i często używany przez domowników.

Trzeba także zwrócić uwagę na strony świata. Salon, czy taras od północy będzie mało nasłoneczniony. Natomiast na północnej ścianie dobrze usytuować kotłownię, garaż, spiżarnię, czy gabinet. Sypialnie wybierajmy w zależności od upodobań. Dla „rannych ptaszków” – od wschodu, dla lubiących pospać dłużej – zachód, południe, będą bardziej komfortowe.

Należy pamiętać, że projekty gotowe najczęściej sprzedawane są w wersji podstawowej i lustrzanego odbicia co znacznie ułatwia dostosowanie domu do stron świata.

Jeśli działka ma niekorzystne usytuowanie względem stron świata można strefy intymne domu oddzielać od ulicy np. roślinami, krzewami, pergolami zaś pomieszczenia nadmiernie nasłonecznione zasłaniać żaluzjami, czy okiennicami. Ważne by w domu dobrze się czuć i tak wybierajmy projekt!

Ukształtowanie terenu

Najdogodniejsza jest działka płaska. Większa część projektów gotowych zakłada taką konfigurację terenu.
W przypadku działek na stoku warto wykorzystać naturalny układ terenu. Np. w projekcie Łączący – BCC285a przewidziano od strony frontowej niewielkie zagłębienie garażu poniżej poziomu terenu, a od strony ogrodowej taras naziemny.

Walorem działek usytuowanych na stoku są często względy widokowe, które powinno się wykorzystać. Warto pamiętać, iż w ramach adaptacji można dostosować projekt gotowy wymarzonego domu do naturalnego ukształtowania terenu np. poprzez częściowe podpiwniczenie lub obniżenie poziomu garażu.

Ewa Cieślak, arch. Gizela Kalisiewicz