Sterowanie ogrzewaniem (termostaty) – sposób na tanie ogrzewanie? Opinie

Sterowane głowice termostatyczne (ogrzewanie grzejnikowe i podłogowe)

Najprostszym i najtańszym rodzajem urządzeń do sterowania temperaturą, są głowice termostatyczne montowane na grzejnikach. Można je zainstalować na każdym grzejniku tradycyjnym (nawet bardzo starym) oraz przy pętlach ogrzewania podłogowego. W przypadku ogrzewania podłogowego głowice termostatyczne powinny mieć kapilarę do pomiaru temperatury z zaworem mieszającym. Wartość temperatury (w obu rodzajach rozprowadzania ciepła) ustawia się w bardzo prosty sposób, za pomocą pokrętła głowicy (skala od 1 do 5). Położenie środkowe zwykle jest najbardziej komfortowe (20-22°C).

Czym różni się inteligentna głowica od tradycyjnej? Inteligentne głowice termostatyczne pozwalają na zaprogramowanie działania ich pracy. Dzięki temu można zaplanować harmonogram grzania, np. ogrzewanie mieszkania tylko w określonych porach dnia. Istnieją również modele inteligentnych głowic, które wyposażone są w czujnik otwarcia okna, dzięki któremu przy otwieraniu okna głowica automatycznie wyłącza ogrzewanie, zapobiegając stratom ciepła. Po zamknięciu okna, głowica powraca automatycznie do swojego programu. Nowoczesna głowica termostatyczna może również posiadać funkcję ochrony przed nadmiernym wychładzaniem pomieszczeń w przypadku naszej nieobecności. Jeśli temperatura spadnie np. poniżej 5°C, głowica automatycznie będzie utrzymywać temperaturę powyżej tego poziomu (6°C). Warto dodać, że instalacja wszystkich głowic inteligentnych jest bardzo łatwa – wystarczy zamontować urządzenie na zaworze, dokładnie tak, jak tradycyjną głowicę.

Jak zainstalować inteligentną głowicę termostatyczną na starym grzejniku?

Zanim kupisz termostaty (regulatory) na już długo użytkowane grzejniki, upewnij się, czy grzejnik posiada wbudowany zawór grzejnikowy. Jeśli ten element znajduje się w instalacji, wystarczy jedynie zaopatrzyć się w głowicę termostatyczną. Jeżeli zaworu nie ma, oprócz głowicy musisz dokupić zawór grzejnikowy, który należy zamontować na przewodzie służącym do doprowadzania wody do grzejnika. Niekiedy do zamontowania głowicy niezbędne jest dodanie adapteru do zaworu – zazwyczaj producenci głowic dodają przejściówki do różnych zaworów w komplecie z głowicą. Jeśli nie, takie przejściówki mogą bez problemu być dokupione. Montaż nie wymaga specjalistycznej wiedzy, ani sprzętu.

Sterowanie ogrzewaniem – gdzie zamontować termostaty?

Warunkiem prawidłowego działania systemu sterowania temperaturą z pomocą termostatu, który reaguje na zmiany temperatury, jest odpowiednie umieszczenie czujnika. Zwykle jest on wbudowany w regulator, więc miejsca montażu nie musimy wybierać. Sam termostat natomiast nie powinien być zamontowany w miejscu narażonym na bezpośrednie działanie słońca. Nie może być też umieszczony w pobliżu źródeł ciepła, takich jak piekarnik, żarówki halogenowe czy kominek. W takich przypadkach działanie czujnika może być zakłócone, a tym samym – temperatura nie będzie spełniać potrzeb domowników. Istotne jest, aby grzejnik nie był obudowany – wówczas przepływ ciepła do pomieszczenia jest swobodny. Jeśli grzejnik jest obudowany, na głowicy należy z założenia ustawić temperaturę o 2-3 stopnie wyższą, aby ciepło mogło rozejść się po całym pomieszczeniu.

W jakich pomieszczeniach warto zamontować inteligentne głowice termostatyczne?

Co do pomieszczeń, w których warto zamontować sterowniki ogrzewania grzejnikowego, istnieje wiele opinii, że przy stosowaniu sterowników do pracy kotła, nie trzeba instalować dodatkowych termostatów przy samych grzejnikach. Co prawda posiadając już system dostosowywania mocy grzania kotła do strat i zysków ciepła w pomieszczeniach zyskujemy komfort cieplny, ale wiele aspektów przemawia za montażem głowic termostatycznych bezpośrednio na grzejnikach.

Dzięki takiemu rozwiązaniu możemy przede wszystkim zróżnicować temperaturę w poszczególnych pomieszczeniach. Przykładowo, jeśli w jednym pomieszczeniu jest w danym czasie więcej słońca, może się okazać, że działanie grzejników jest nawet niepotrzebne, podczas gdy w pomieszczeniach po przeciwnej stronie domu ogrzewanie powinno funkcjonować. Podobnie, gdy użytkujemy kominek lub w kuchni pracuje piekarnik – w takich miejscach temperatura jest wyższa niż w pozostałych. Działanie termostatów grzejnikowych ma prowadzić do uniknięcia przegrzewania czy niedogrzania pomieszczeń – więc ich instalacja jest jak najbardziej rozsądna.

Kupując termostat, zwróć uwagę czy producent zaplanował do niego system zdalnego sterowania instalacją (za pomocą smartfona) przez Internet. Takie rozwiązanie przyda się szczególnie podczas dłuższej nieobecności domowników – pozwoli na sterowanie ogrzewaniem z dowolnego miejsca na świecie.

Bezprzewodowe sterowanie temperaturą kotła – system wifi

Jeżeli chcesz dodatkowo zmniejszyć koszty ogrzewania, warto powierzyć centralne ogrzewanie automatyce. Najprostszym rozwiązaniem jest zakup gazowego kotła grzewczego, który został wyposażony w termostat sterujący jego pracą. Wyłącza on palnik, gdy temperatura wody w instalacji wzrasta ponad ustaloną wartość. Palnik automatycznie ponownie się włącza, gdy temperatura obniży się do pożądanego poziomu. Nie jest to jednak wygodne rozwiązanie – musimy bowiem ręcznie ustawiać wartości temperatury na kotle w zależności od zapotrzebowania na ciepło w domu. Automatyka działa tutaj na zasadzie ustalonych wcześniej wartości – samoczynnie nie dostosowuje ich do temperatury w pomieszczeniach.

Osoby, które posiadają taki system narzekają często nie tylko na brak pełnej automatyzacji i konieczność ręcznego sterowania pracą kotła, ale także brak ochrony przed przegrzewaniem czy wychładzaniem pomieszczeń. To z kolei generuje dodatkowe rachunki za gaz. Dlatego sam termostat, w który wyposażony jest standardowo kocioł grzewczy, zwykle nie wystarcza do w pełni komfortowej regulacji ogrzewania. W takiej sytuacji rozwiązaniem jest zakup dodatkowych urządzeń sterujących.

Jeżeli chcesz dodatkowo zmniejszyć koszty ogrzewania, warto powierzyć centralne ogrzewanie automatyce.

Obecnie wiele osób – co wnioskujemy m.in. po ogromnej popularności tego tematu na forach internetowych – zastanawia się nad zakupem systemu bezprzewodowej regulacji kotła. Nie bez powodu, ponieważ takie rozwiązanie jest bardzo wygodne.

Najprostsze systemy umożliwiają ustawienie temperatur na dobę, a bardziej zaawansowane – na każdy dzień tygodnia. Oznacza to, że w ciągu tych samych godzin może być różna temperatura, w zależności od dnia. Możliwe jest np. ustawienie kilku zmian temperatury na dobę. Przy bardziej zaawansowanych termostatach liczba zmian jest dowolna. W przypadku ustawiania harmonogramów grzania na dni tygodnia, możliwe jest również definiowanie innych programów na dni robocze (od poniedziałku do piątku), a innych na weekend. Jeśli termostat wyposażony jest w bramkę wifi, z pomocą telefonu można zmieniać harmonogramy, np. gdy planujemy dłużej zostać w pracy.

Nowe instalacje centralnego ogrzewania wyposaża się proste układy regulacji. Jeśli jednak posiadasz starszą instalację, w której brak odpowiedniej automatyki, nie jest to problem. Wszystkie niezbędne elementy można dokupić – przed tym jednak sprawdź parametry urządzeń, aby dopasować je do instalacji i kotła.

Oszczędności na ogrzewaniu – czy opłaca się montować system inteligentnego sterowania ogrzewaniem ?

Kolejny punkt to sedno niniejszego artykułu – opłacalność systemu. Tutaj jako przykład podamy jeden z najpopularniejszych systemów do sterowania ogrzewaniem – evohome. Producent podaje informację, że stosując taki system (nadaje się do każdego typu ogrzewania – podłogowego, grzejnikowego, płaszczyznowego), możemy oszczędzić nawet 40 proc. kosztów ogrzewania. Dane te potwierdzają badania empiryczne zrealizowane przez grupę „Energy Systems Research Unit” w Wielkiej Brytanii, w warunkach odpowiadających przeciętnym (dom z trzema sypialniami; 4-osobowa rodzina z typową aktywnością w ciągu dni roboczych). Podane oszczędności mogą wynikać z kilku kwestii:

• system do sterowania ogrzewaniem może utrzymywać komfortową temperaturę gdy przebywamy w domu oraz ją obniżać, gdy jesteśmy poza nim;
• funkcja sterowania strefowego umożliwia dostosowanie temperatury odrębnie dla każdego pomieszczenia; dzięki temu w pomieszczeniach, takich jak łazienka, temperatura może być podwyższona, a np. w sypialni niższa o kilka stopni;
• przy obniżeniu temperatury o nawet 1°C, możemy oszczędzić średnio 6 proc. na kosztach ogrzewania;
• zakładając, że koszty ogrzewania domu i podgrzewania wody to ok. 82 proc wszystkich kosztów energii w domu, oszczędności są znaczące.

Ciekawym jest fakt, że wspomniany system wyposażony jest w sztuczną inteligencję, a konkretniej – jego działanie zależne jest od algorytmów, które nie tylko reagują na temperaturę w pomieszczeniu, ale dostosowują pracę sterownika evohome (będącego centralnym urządzeniem sterującym systemu) do np. charakterystyki cieplnej budynku oraz czasu, w jakim dom się nagrzewa czy wychładza. System zapamiętuje powyższe dane i dostosowuje bardzo dokładnie parametry ogrzewania. Innymi słowy, jest to system „uczący się” oraz reagujący na zmienne warunki, w jakich pracuje. To z pewnością ogromna innowacja na rynku automatycznych sterowników ogrzewania.

Jaki kupić system do sterowania ogrzewaniem? Jaki termostat?

Decydując się na taki zakup, warto sprawdzić kilka aspektów, aby z jednej strony nie przepłacić, z drugiej – być zadowolonym z inwestycji. Przede wszystkim ważne jest, czy system posiada wysoką klasę efektywności energetycznej ERP (najlepiej klasa VIII). Drugi istotny element to możliwość sterowania systemem za pomocą bramki wifi. Dzięki takiej funkcjonalności możemy sterować ogrzewaniem poprzez aplikację w telefonie czy z komputera w pracy – łatwo zmienimy harmonogram i dostosujemy temperaturę do pobytu w domu.

Kupując termostat, zwróć uwagę czy producent zaplanował do niego system zdalnego sterowania instalacją (za pomocą smartfona) przez Internet.

Nie możemy nie wspomnieć także o możliwości ogrzewania strefowego – to znacząca zaleta instalacji. Pozwala ona bowiem na ustawienie dla każdego z pomieszczeń innej temperatury. Przykładowo – dla sypialni 18°C, a dla salonu 22°C, zgodnie z potrzebami domowników. Warto również zwrócić uwagę na wygląd termostatów – niektórzy producenci oferują te urządzenia w bardzo eleganckich formach, które świetnie komponują się z nowoczesnymi wnętrzami.

Wybierając urządzenia do sterowania ogrzewaniem do swojego domu, pomyśl o zakupie całego systemu – często określanym przez producentów jako zestaw startowy. Na taki pakiet składa się sterownik evohome, stojak (z zasilaczem) umożliwiający postawienie sterownika na stole lub biurku, moduł sterujący kotłem oraz dwie termostatyczne głowice grzejnikowe. Taki zestaw jest stosunkowo niedrogi i wystarczający do mniejszego domu czy mieszkania. Można go łatwo rozbudować, jeśli w przyszłości będziemy chcieli regulować temperaturę w większej liczbie pomieszczeń – wystarczy dokupić dodatkowe głowice termostatyczne.

Ile kosztuje termostat i moduł do sterowania ogrzewaniem przez internet?

Ceny zaawansowanych zestawów  do sterowania kotłem, zawierających sterownik z wbudowaną bramką wifi, zaczynają się od około 750 zł. Koszt dobrej głowicy termostatycznej to ok. 250 zł – zakup samodzielnej głowicy termostatycznej to wydatek rzędu 180 zł. Może się okazać, że bardziej opłacalny będzie wybór gotowego zestawu startowego, zawierającego m.in. głowice termostatyczne i moduł do sterowania ogrzewaniem (kotłem) – sprawdź tutaj. Cena to ok. 1300 zł (obecnie w promocji) – a do niewielkiego domu taki pakiet w zupełności wystarczy.

Sposoby na obniżenie kosztów ogrzewania – wskazówki Redakcji

Poza zastosowaniem termostatów i systemów do automatycznej regulacji temperatury, warto wprowadzić w życie kilka zasad:

• Nie ustawiaj w domu wyższej temperatury niż 21-22°C – postaraj się ją nawet obniżyć, np. o 1°C. Nie tylko oszczędzisz na ogrzewaniu, ale także poprawisz jakość powietrza (nie będzie wtedy tak suche). Jedynie w łazienkach zachowaj wyższą temperaturę, aby nie doprowadzić do zawilgocenia wnętrza czy przeziębienia się po wyjściu spod prysznica.
• Różnicuj temperatury. Pamiętaj, że nie musisz wszystkich pomieszczeń ogrzewać w takim samym stopniu albo przez całą dobę. W kuchni, sypialni czy pomieszczeniach, które mają dużo światła naturalnego, postaraj się obniżyć temperaturę do 20°C.
• Ogranicz ogrzewanie do 16-17°C w pomieszczeniach rzadko używanych (np. w pokoju gościnnym lub gabinecie). Nie zapomnij przy tym o zamknięciu drzwi takich pokoi.
• Niższa temperatura w nocy i podczas wyjazdu. W nocy komfortową temperaturą jest 17-18°C. Gdy wychodzisz z domu, warto również do takiego poziomu ją obniżyć. Jeśli wyjeżdżasz na dłużej, możesz ustawić nawet 15-16°C. To wystarczająca temperatura, aby zbytnio nie wychłodzić pomieszczeń (co mogłoby prowadzić do zużycia dużej ilości energii w celu ponownego ogrzania ścian czy podłóg).