Rekuperacja (wentylacja z odzyskiem ciepła) – fakty i mity

Czym jest wentylacja mechaniczna?

Wentylacja jest właściwie rzeczą bardzo prostą. Powietrze w pomieszczeniu na skutek długotrwałego przebywania mieszkańców staje się wilgotne i nieświeże. Musi być zastąpione przez świeże powietrze z zewnątrz. Kiedyś odbywało się to w sposób naturalny, jako że domy były izolowane słabo albo i w ogóle. Dzisiejsze domy są tak skutecznie uszczelnione, że konieczne jest specjalne wentylowanie. Najlepiej nadaje się do tego celu wentylacja z odzyskiem ciepła.

Nowoczesne domy są budowane jako energooszczędne, aby chronić naturalne środowisko i oszczędzać koszty ogrzewania. Jeśli chodzi o wentylację, projektanci coraz częściej sięgają po mechaniczną wymianę powietrza z odzyskiem ciepła. Ta metoda nie tylko zapewnia świeże powietrze w mieszkaniu i podnosi komfort przebywania, ale zapobiega też powstawaniu pleśni. Zastosowanie kontrolowanej wymiany powietrza w mieszkaniu połączonej z rekuperacją ciepła ma ścisły związek z wymogami budownictwa energooszczędnego. Poprzez wymiennik ciepła w urządzeniu wentylacyjnym można odzyskać do 90% energii cieplnej. Zależy to od metody odzysku ciepła w wentylatorze oraz zasady działania wymiennika ciepła.

Jak działa wentylacja z odzyskiem ciepła?

Podczas wentylacji z odzyskiem ciepła następuje dostarczanie świeżego powietrza z zewnątrz i usuwanie zużytego powietrza z pomieszczenia całkowicie mechanicznie przy pomocy dwóch wentylatorów. Świeże powietrze jest zasysane przez zawory umieszczone na dachu albo na ścianie i trafia stamtąd do mieszkania. Powietrze zużyte zostaje natomiast odprowadzone na zewnątrz. System wentylacji działa w pełni mechanicznie i dlatego mówi się często o kontrolowanej (albo wymuszonej) wentylacji mieszkania.

Problem z wentylacją polega na tym, że zwykły system wprowadza do ogrzewanego mieszkania zimne powietrze zewnętrzne. Pociąga to za sobą wzrost zapotrzebowania na energię grzewczą. System wentylacji z rekuperacją powoduje przekazanie ciepła, które niosło ze sobą odprowadzane powietrze, do podgrzanie świeżego powietrza zewnętrznego. W ten sposób proces przebiega prawie bez straty ciepła.

Fakty dotyczące wentylacji z odzyskiem ciepła (rekuperacji):

1. Świeże powietrze dopływa do mieszkania bez otwierania okien. Zasysane na zewnątrz świeże i chłodne powietrze jest podgrzewane i filtrowane. W ten sposób kurz, zanieczyszczenia oraz ewentualnie owady zostają na filtrze i nie trafiają do mieszkania. Poziom filtrowania można dostosować do własnych potrzeb, wyłapując prawie całość pyłu smogowego.

Wentylacja mechaniczna z rekuperacją likwiduje w domu problem przeciągów, ponieważ otwieranie okien nie jest konieczne, a zarazem pozwala mieszkańcom na spokojny sen bez komarów latem.

Rekuperacja działa bez względu na warunki pogodowe. Strumień powietrza z zewnątrz przepływa do wymiennika ciepła, gdzie latem jest schładzane, a zimą ogrzewane energią powietrza wywiewanego. Zapewniona jest wysoka jakość powietrza bez kurzu, alergenów i nadmiaru wilgoci.

2. Wentylacja z rekuperacją może działać w każdym budynku. W nowoczesnym budownictwie energooszczędnym wentylacja tradycyjna, oparta na grawitacji nie działa, ponieważ szczelne okna, drzwi i ściany nie pozwalają na jakikolwiek przewiew powietrza. Ponieważ naturalna wymiana powietrza najlepiej zachodzi zimą, powoduje przez to dodatkowe straty ciepła.

Rekuperacja może działać również w starszych budynkach, w których zostały wymienione okna oraz uszczelnione ściany i poddasze. Nieszczelność budynku powodowałaby, mimo istnienia wentylacji wymuszonej, dalsze straty ciepła. Trzeba też pamiętać, że instalacja rekuperacji w starym domu wymaga zlikwidowania elementów wentylacji grawitacyjnej w postaci kratek wentylacyjnych – dwa systemy wentylacji nie mogą działać skutecznie jednocześnie.

3. Wentylacja z rekuperacją obniża koszty ogrzewania domu. Fakt, że rekuperator jest zasilany energią elektryczną nie powoduje wcale wzrostu kosztów utrzymania domu. Niewielkie zużycie energii elektrycznej jest pomijalnie małe w porównaniu z oszczędnością energii grzewczej. Odzysk prawie całego ciepła z wywiewanego powietrza jest wykorzystywany do ogrzania świeżego strumienia, które trafia do domu.

Oszczędności kosztów ogrzewania mogą sięgać nawet 40%. Rekuperacja jest jedynie wspomaganiem ogrzewania i oczywiście w żaden sposób go nie zastępuje.

Rekuperacja - poznaj popularne mity!

Z rekuperacją wiąże się też pewna liczba nieporozumień (mitów); oto niektóre z nich:

1. W domu można mieć jednocześnie tradycyjną wentylację oraz rekuperację?
Niestety, jest to niemożliwe, ponieważ wentylacja z rekuperacją wymaga szczelnych pomieszczeń. Przed jej uruchomieniem konieczna jest wymiana okien, ocieplenie ścian i poddasza oraz zlikwidowanie kanałów wentylacji grawitacyjnej.

Rekuperacja działa efektywnie, kiedy budynek jest możliwie najbardziej szczelny. Wentylacja grawitacyjna natomiast, najbardziej efektywna zimą, generuje bardzo znaczne straty energii grzewczej.

2. Wentylacja z rekuperacją może być zainstalowana bez projektu? Dla prawidłowego i skutecznego działania wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła musi być dostosowana do konkretnego budynku. Ważna jest wielkość i rozkład pomieszczeń oraz liczba domowników. Przed zakupem instalacji trzeba koniecznie skorzystać z usług wyspecjalizowanej firmy.

3. Wentylacja z rekuperacją nie działa w całym domu? Warunkiem prawidłowej pracy wentylacji z rekuperacją jest profesjonalny projekt instalacji i jej montaż. Punkty nawiewne i wywiewne nie są umieszczane ani w każdym pomieszczeniu, ani zawsze łącznie. Na przykład w kuchni połączonej z jadalnią albo pralni z suszarnią zwykle wystąpią oba rodzaje punktów.

Wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła, tak zwana rekuperacja, pozwala na poważne oszczędności kosztów ogrzewania domu. Jednocześnie sprawia, że do mieszkania trafia powietrze przefiltrowane, bez zanieczyszczeń, a na dodatek wstępnie podgrzane (zimą) albo schłodzone (latem).