Czym konserwować drewno? Olej, lazura, bejca, czy lakier?

Drewniany taras, ogrodowa architektura, meble i płoty narażone są stale na wpływ czynników atmosferycznych i biologicznych. Wahania temperatury, wilgoć i promieniowanie słoneczne, grzyby i owady – wszystko to sprawia, że drewno szarzeje, pęka, traci nie tylko estetyczny wygląd, ale i wytrzymałość. Aby drewno służyło przez lata, Konieczna jest regularna pielęgnacja i ochrona. Istnieje kilka sposobów ochrony drewna – olej, lazura, bejca, lakier – a głównym kryterium wyboru jest efekt, jakiego oczekujemy.

Ochrona drewna lakierem

Lakierowanie drewna chroni je nie tylko przed wpływem czynników atmosferycznych. Podwyższa też odporność na zadrapania w codziennym użytkowaniu. Powstała powłoka jest twarda i zabezpiecza przed uszkodzeniem nawet drewno miękkich gatunków. Poprzez malowanie lakierem nowe albo renowacyjne poprawia się zewnętrzny wygląd drewna. Użycie lakieru z pigmentem przesłoni naturalny rysunek słojów drewna.

W zależności od obiektu i jego planowanego wyglądu dobiera się odpowiedni lakier. Na przykład lakiery barwne są dostępne nie tylko w różnych kolorach, ale też w różnych wersjach optyki powierzchni – od jedwabiście matowego do wysokiego połysku. Lakiery do drewna mogą być m.in. wodne, rozpuszczalnikowe, uretanowo-alkidowe – wybór zależy od rodzaju drewna oraz przeznaczenia. Niektóre egzotyczne gatunki drewna, jak na przykład palisander, są oleiste i lakier wodny nie będzie się na nich trzymał.

Do malowania okien nadadzą się mocne lakiery rozpuszczalnikowe. Natomiast do ochrony mebli z drewna lepsze będą raczej szybkoschnące, wodne lakiery akrylowe. Są one szczególnie przyjazne dla środowiska, a do tego nie zawierają składników szkodliwych i są neutralne zapachowo. Nadają się doskonale do zastosowania zarówno wewnątrz domu, jak i na zewnątrz. Niektóre lakiery mogą być użyte nawet do malowania zabawek dla dzieci.

Ochrona drewna olejem

Olej głęboko wnika w drewno, chroniąc je przed wilgocią i słońcem. Nie tworzy na zewnątrz powłoki, która mogłaby się łuszczyć i pękać. Podkreśla naturalny wygląd drewna. Olejowanie można stosować do twardych krajowych gatunków drewna, jak dąb albo jesion, a także do egzotycznych. Zaletą oleju jest też łatwość nakładania na chronioną powierzchnię.

Jak ochraniać drewno lazurami?

Lazura jest formą ochrony drewna, która pozostawia widoczny rysunek słojów. Jest stosowana do malowania takiego drewna, jak dąb, sosna, mahoń, palisander itd., ponieważ chroni je i zachowuje – w przeciwieństwie do farb kryjących – naturalny wygląd.

Ogólnie rozróżnia się lazury cienko- i grubowarstwowe. W pierwszym wariancie lazura wnika głęboko w drewno; chroni je więc od środka. Nadaje się dzięki temu idealnie do pomalowania obiektów, które nie muszą zachowywać stałych wymiarów, jak na przykład płoty albo osłony z drewna. Lazury grubowarstwowe tworzą natomiast podobną do lakieru powłokę na drewnianej powierzchni. Są odpowiednie do elementów, które nie mogą sobie pozwolić na pęcznienie pod wpływem wilgoci i wysychanie, jak okna albo drzwi. Zapewniają im skuteczną ochronę przed wnikająca w drewno wilgocią.

Trzeba zwrócić uwagę, że większość lazur do drewna nie nadaje się do drewnianych podłóg, które lepiej lakierować. W tym wypadku wymagania co do odporności na ścieranie podczas ciągłego użycia są zbyt wysokie.

Bejcowanie drewna

Nadawanie akcentu barwnego wyrobom z drewna znane jest od pradawnych czasów. Stosowano w tym celu naturalne substancje zawarte w roślinach i niektórych owadach. Najbardziej znany jest chyba barwnik z mięsistych osłon orzecha włoskiego. Dzisiaj barwienie drewna jest o wiele prostsze. Pozostaje tylko pytanie: bejca czy lazura?

Dostępne w handlu bejce są barwnikami rozpuszczalnymi w wodzie, benzynie albo alkoholu, które wnikają głęboko w drewno. W żadnym wypadku bejce nie stanowią jednak ochrony drewna i wymagają potem zawsze powłoki ochronnej. Z reguły jest to warstwa lakieru.

Jeśli użyta została bejca rozpuszczalna w wodzie, naniesiony na nią musi być lakier rozpuszczalnikowy, który nie rozpuści bejcy. W przeciwnym razie doszłoby do powstawania smug i rozjaśnień.

Olej, lazury czy lakie? Krótkie zestawienie

Uwaga: Zanim rozpocznie się konserwację drewna za pomocą olejowania, lakierowania, czy lazurowania, należy zatroszczyć się koniecznie o to, aby powierzchnia była sucha, czysta i odtłuszczona.