Wentylacja w domu jednorodzinnym

Niesprawna wentylacja w domu – uważaj na groźne skutki!

Wentylacja w domu jest bardzo ważnym elementem, który każdy inwestor powinien traktować priorytetowo. Jeżeli zużyte powietrze nie będzie skutecznie usuwane z domu i zastępowane świeżym, będą się w nim gromadzić różne zanieczyszczenia. Do nich z kolei należy m.in. dwutlenek węgla, który wydychamy, kurz, zarodniki pleśni, roztocza, szkodliwe substancje lotne z mebli (np. formaldehyd). O tym, jakie są skutki zawilgocenia budynków, przeczytasz tutaj. Powietrze, które wydychamy oraz proces pocenia się, przyczyniają się mocno do wzrostu wilgotności powietrza. Zawarta w nim para wodna może osadzać się na wielu powierzchniach w domu (głównie zimnych), np. oknach czy zimniejszych ścianach. A to z kolei prowadzi do rozwoju roztoczy, które uwielbiają wilgotne powierzchnie. Tym sposobem zarodniki pleśni mogą powodować nie tylko alergię i niszczyć ściany, ale i atakować artykuły spożywcze.

Powietrze, które wydychamy oraz proces pocenia się, przyczyniają się mocno do wzrostu wilgotności powietrza.

Wszystkie powyższe aspekty dowodzą, jak bardzo szkodliwe jest przebywanie w pomieszczeniach źle wentylowanych. Długotrwałe spędzanie czasu w takim domu może także objawiać się bólami i zawrotami głowy, osłabieniem, uczuciem ciągłego zmęczenia. W skrajnych przypadkach wystąpić może nawet depresja, arytmia serca, objawy nowotworowe (pleśń jest rakotwórcza). Ponadto nie trzeba chyba nikomu wspominać, że brak sprawnej wentylacji w domu, w którym jest instalacja gazowa (kocioł, podgrzewacz wody, kuchenka czy kominek), może grozić zatruciem tlenkiem węgla (tzw. czadem).

Biorąc pod uwagę ogólne wytyczne, w ciągu godziny w pomieszczeniu powinno dość do wymiany takiej ilości powietrza, która odpowiada kubaturze wnętrza. Innym sposobem obliczenia odpowiedniej ilości powietrza, jest założenie, że na każdą osobę potrzebujemy 30 m3 powietrza. Dla przykładu, jeżeli salon ma 20 m2, należy zapewnić w nim ok. 50 m3 powietrza na godzinę. W przypadku sypialni dla dwojga, na godzinę potrzebujemy aż 603 na godzinę. Pamiętaj jednak, że im więcej zanieczyszczeń wytwarzasz, tym więcej potrzebujesz świeżego powietrza – np. często gotujesz albo palisz we wnętrzach papierosy. Dlatego powyższych danych nie należy traktować jednoznacznie.

Jak domowym sposobem zmierzyć, czy wentylacja w mieszkaniu jest sprawna i skuteczna? W sezonie zimowym sprawdź, jaka jest wilgotność powietrza w pomieszczeniach. Jeżeli nie przekracza ona ok. 55%, oznacza to, że działa właściwie.

Jak można wentylować pomieszczenia?

Jak widać ilość powietrza, jaka musi być dostarczona przez cały rok do wnętrz, jest ogromna. Zimą musimy dom ogrzewać, a wpuszczanie zimnego powietrza, które ochłodzi wnętrza, jest kosztowne – wiąże się to z wyższymi kosztami ogrzewania. Dlatego przed wyborem systemu wentylacyjnego warto ocenić jego opłacalność – nie tylko pod względem inwestycji początkowej, ale i późniejszych kosztów eksploatacji.

1. Wentylacja grawitacyjna

Najbardziej popularnym i najprostszym systemem jest oczywiście wentylacja grawitacyjna, zwana też naturalną. Gdy taka wentylacja występuje w domu, powietrze napływa do jego wnętrza przez nawiewniki. Usuwane jest natomiast kanałami wywiewnymi. To najtańsza w wykonaniu instalacja i dość skuteczna. Jednak problemem mogą okazać się wysokie koszty. Związane są one z tym, że w przypadku wentylacji grawitacyjnej nie mamy całkowitej kontroli nad ilością dopływającego powietrza. W zimie taki system może spowodować o wiele wyższe rachunki za ogrzewanie, ponieważ im chłodniej, tym powietrza napływa więcej.

2. Wentylacja mechaniczna

Inną opcją jest instalacja wentylacji mechanicznej. Działa w mniej wentylator, który wymusza przepływ powietrza w domu. Wentylacja mechaniczna może być wywiewna, bądź nawiewno-wywiewna. W obu przypadkach możemy kontrolować ilość świeżego powietrza, jakie doprowadzane jest do pomieszczeń. Jednak i tak ponosimy tutaj koszty ogrzania powietrza napływającego.

3. Wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła

Na rynku dostępne są też nowoczesne systemy wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła. Taka instalacja pozwala na obniżenie kosztów ogrzewania – wykorzystuje bowiem ciepło, które jest wywiewane lub skumulowane w gruncie. Zatem ogrzewanie napływającego powietrza następuje z pomocą darmowej energii. Więcej, na temat zasady działania wentylacji mechanicznej z rekuperacją (odzyskiem ciepła), przeczytasz tutaj.

Koszty budowy systemów wentylacyjnych w domu jednorodzinnym

W przypadku wentylacji grawitacyjnej ciężko określić, jakie będą jednoznaczne koszty, jeśli nie znamy konkretnego projektu. Koszt zależy bowiem od kominów wentylacyjnych, ich rodzaju, wielkości czy rozplanowania (jeśli np. są częścią kominów, które i tak trzeba wykonać ze względu na budowę kominka czy instalację kotła, koszty będą niższe). Kanały wentylacyjne mogą być wykonane z rur osłoniętych wełną mineralną (wtedy też należałoby osłonić je płytami g-k) lub z gotowych kształtek. Prócz kanałów, konieczne są nawiewniki okienne lub ścienne. Najprostsze będą kosztować ok. 50 zł. Ciśnieniowe dostępne są od 100 zł, a nawiewniki wyposażone w czujnik wilgotności – ok. 200 zł.

Wentylacja mechaniczna wywiewna z kolei, często wykorzystuje kanały, które zaprojektowano dla wentylacji grawitacyjnej. Do takiej instalacji potrzebujemy:

• rury aluminiowe – ok. 10 zł/m (można też użyć trwalszych rur stalowych ocynkowanych – ok. 25 zł/m, sztywnych rur z izolacją z wełny mineralnej – 100 zł/m),
• otuliny z wełny mineralnej – 15-20 zł/m,
• kształtki (kolana, trójniki itd.) - 20-40 zł za sztukę,
• wentylatory (uruchamiane ręcznie – 50 zł, z czujnikiem wilgotności – 100 zł, kanałowe – 500-1300 zł),
• koszty robocizny – od 1000 zł.

Wentylacja mechaniczna nawiewno-wywiewna z odzyskiem ciepła (rekuperatorem) wymaga bardziej rozbudowanej sieci kanałów, niż instalacja wyciągowa. Potrzebujemy do niej o wiele więcej kształtek czy anemostatów. Najdroższą częścią takiej instalacji będzie jednak centrala wentylacyjna, która średnio kosztuje 7 000 zł. Przy takim założeniu można przyjąć, że dla domu 150 m2 za całą instalację zapłacimy od 10 do 20 tys. zł. Jeżeli zamiast odzysku ciepła z powietrza wykorzystamy energię z gruntu, konieczna jest inwestycja w gruntowy wymiennik ciepła, który będzie kosztować od 6 do 12 tys. zł.