Jak zbudowany jest komin?

Komin - nie zawsze konieczna jest jego budowa?

Kominy budowane w domu służą do odprowadzania produktów spalania z kominków, kotłów oraz pieców. Poza tym stanowią także element wentylacji grawitacyjnej. Naturalna siła wyporu powstała na skutek różnic temperatur przy wlocie i wylocie komina umożliwia usuwanie z budynku spalin, dymu oraz zanieczyszczonego powietrza bez użycia mechanicznych wyciągów. Najczęściej w domach jednorodzinnych buduje się kominy wielokanałowe, które zawierają przewody pełniące różne funkcje. Oprócz podstawowych wyżej wymienionych w kominie mogą znajdować się kanały z odpowietrzeniem kanalizacji czy też wlotem powietrza doprowadzanego do palenisk zamkniętych.

W przypadku gdy nie montujemy w domu żadnych urządzeń spalających paliwo, a wentylację grawitacyjną zamieniamy na mechaniczną, komin nie będzie potrzebny.

Czy w każdym domu musi znajdować się komin? Nie. W przypadku gdy nie montujemy w domu żadnych urządzeń spalających paliwo, a wentylację grawitacyjną zamieniamy na mechaniczną, komin nie będzie potrzebny. W Polsce jednak takie rozwiązania są rzadkie, dlatego niemal wszystkie domy zawierają komin.

Rodzaje kanałów w kominie

Wyróżnia się trzy główne rodzaje kanałów. Pierwszym z nich jest kanał dymowy. Przeznaczony jest do podłączenia do niego kotła czy kominka na paliwo stałe. Przekrój takiego kanału nie powinien być mniejszy niż 14x14 cm. Uwaga! Jeżeli posiadamy kilka urządzeń grzewczych, każde z nich powinno być podłączone do innego kanału.

Druga grupa to kanały spalinowe. Odprowadzają one produkty spalania z urządzeń grzewczych zasilanych gazem lub olejem. Przewodami spalinowymi nazywa się także kanały, które odprowadzają powietrze z okapów kuchennych. Kanały w wersji murowanej nie mogą mieć mniejszych rozmiarów niż 14x14 cm, a średnica wkładu kominowego musi mieć przynajmniej 12 cm.

Trzecia grupa to kanały wentylacyjne. Takie kanały przeznaczone są do odprowadzania zanieczyszczonego powietrza z domu. Przekrój takich kanałów nie może być mniejszy niż 160 cm2, gdzie minimalny wymiar kanału to 10 cm.

Kanał w kominie a sposób ogrzewania domu

Rodzaj komina oraz przekroje kanałów znajdziemy w projekcie budowlanym. Jeżeli komin ma odprowadzać spaliny, budowa powinna być uzależniona od typu urządzenia grzewczego. I tak kolejno:

• w przypadku kotła na gaz lub olej, komin musi być wyposażony we wkład, który będzie odporny na korozję oraz posiadał właściwości kwasoodporne,
• jeśli chodzi o kotły na paliwo stałe, tutaj przewód nie musi posiadać wkładu antykorozyjnego, ale warto zakupić taki, który będzie wykonany z rur ceramicznych (lub stalowych). Ułatwi to późniejszą eksploatację i czyszczenie,
• jeżeli posiadamy kominek, najlepiej podłączyć go do całkowicie odrębnego komina, gdzie – prócz przewodu dymowego – zainstalujemy kanał wentylacyjny.

  

Materiały do budowy komina

Komin może być zbudowany z cegły lub materiałów prefabrykowanych. Jednak wybór powinien być uzależniony od lokalizacji. Jeżeli np. komin zaplanowany jest na ścianie nośnej, powinien być zbudowany z cegły, aby uniknąć kłopotów z oparciem stropu. Jeżeli dom wykonany jest natomiast z lekkiej, szkieletowej konstrukcji (lub wtedy, gdy komin ma być wolnostojący), szybszym i łatwiejszym rozwiązaniem jest wykorzystanie gotowych elementów. Poniżej przedstawiamy oba sposoby budowy komina: murowanego i z prefabrykatów.

Uwaga! Ścianki komina wykonanego w technologii prefabrykowanej, są stosunkowo cienkie, więc nie mają zbyt dobrej izolacji akustycznej.

Komin murowany – jak zbudować?

Istnieje kilka podstawowych zasad budowy komina murowanego:

1. Jeżeli jego przewody mają być kanałami dymowymi, należy je wykonać z pełnych cegieł ceramicznych. W przypadku komina, gdzie kanał ma mieć tylko elementy wentylacyjne lub gdy będzie posiadać wkład na spaliny, możemy go zbudować z cegieł silikatowych bądź pustaków wentylacyjnych.

2. Komin posiada duży ciężar, dlatego musi być postawiony na wytrzymałym fundamencie. Komin można wybudować jako wolnostojący lub połączony ze ścianą nośną. W drugim z przypadków bardzo ważny jest fakt, że komin będzie niejako oparciem dla stropu – musimy więc zapewnić mu odpowiednią nośność. Co ważne, elementy stropu nie powinny zmniejszać przekroju kanałów kominowych. Trzeba poza tym należy zapewnić takim kominom konstrukcyjne przewiązanie (komina oraz ściany nośnej) poprzez zazębianie co kilka warstw części komina i ściany.

3. Kanały w kominach murowanych z cegły posiadają wymiary 14x14, 27x27 lub 14,27 cm. Jeżeli występuje układ jednorzędowy, szerokość komina musi mieć min. 38 cm. W przypadku układu dwurzędowego, powinna ona wynieść co najmniej 64 cm. Murowanie komina natomiast, powinno odbywać się na pełne spoiny z wykorzystaniem zaprawy z cementu i wapna.

4. Kanały spalinowe podłączone do urządzeń grzewczych na gaz lub olej, powinny posiadać wkłady kominowe o odporności na substancje zawarte w spalinach. Najczęściej wykonane są ze stali kwasoodpornej. Średnica takiego wkładu powinna wynieść 12-13 cm. Uwaga! Wkładów nie można betonować w otworze!

Komin z prefabrykatów – jak zbudować?

Komin z elementów gotowych może być montowany tylko jako obiekt przyścienny, oddylatowany od ścian nośnych (bądź jako obiekt wolnostojący). Z prefabrykatów możemy zbudować kanały spalinowe, dymowe oraz kominy z kanałem wentylacyjnym.

1. Kanał spalinowy powinien składać się z 2 lub 3 warstw. Na nie składają się: wewnętrzny wkład z materiału kwasoodpornego (np. ceramiki lub kamionki), zewnętrzna obudowa wykonana z lekkiego betonu oraz ewentualnie izolacja z wełny mineralnej na wkładzie wewnętrznym.

2. Komin zespolony posiada kanał spalinowy i dymowy. Ich średnica to 14-18 cm. Dodatkowo w kominie może znajdować się kanał wentylacyjny.

3. Podczas budowy komina z gotowych elementów, należy najpierw połączyć segmenty wkładu wewnętrznego za pomocą zaprawy. Później można ocieplić wkład i połączyć części obudowy zewnętrznej komina. Ponadto przy budowie komina z prefabrykatów, wykorzystuje się gotowe trójnik w celu połączenia kanału z kotłem.

4. Jeśli chodzi o prefabrykaty kanałów wentylacyjnych, są one jednootworowymi kształtkami. Wykonane są z silikatu, ceramiki lub betonu lekkiego. Do ich łączenia wystarczy zaprawa klejowa lub cementowo-wapienna. Zaletą takich kanałów jest możliwość oparcia ich bezpośrednio na stropie, ponieważ mają niewielki ciężar.

Komin stalowy – jak zbudować?

W przypadku kominów jednokanałowych możemy wykorzystać także elementy stalowe, które będą umieszczone między ścianką komina a izolacją. Kominy stalowe można budować zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz budynku. Inną zaletą jest możliwość ich montażu bezpośrednio do ściany za pomocą uchwytów, ponieważ taka konstrukcja jest bardzo lekka.

1. Kanał wewnętrzny zbudowany ze stali kwasoodpornej może być stosowany właściwie we wszystkich rodzajach urządzeń grzewczych (na gaz, olej, paliwo stałe lub w przypadku kominków). Kanał zewnętrzny natomiast wykonuje się albo ze stali, albo z blachy. Prócz najważniejszych elementów komina, w systemach kominów stalowych dostępne są także trójniki, wyczystki czy kolanka.

2. Instalacja komina stalowego jest stosunkowo prosta. Polega ona na zamontowaniu konsoli wsporczej do ściany, po czym łączy się segmenty na wcisk. Co ok. 2-3 m instaluje się w ścianie uchwyty, które będą miały za zadanie zapobiec odchyleniom od pionu.

3. W przypadku zamkniętej komory spalania konstrukcja komina stalowego jest nieco bardziej skomplikowana. Komin musi bowiem spełnić 2 funkcje: odprowadzanie spalin oraz doprowadzanie powietrza. W takich dwuściennych konstrukcjach, przewodu spalinowego nie musimy wyprowadzać ponad dach. Kanał powietrzno-spalinowy może być wyprowadzony na zewnątrz budynku przez ścianę zewnętrzną. Jednak w takim przypadku musimy spełnić kilka warunków:

• kocioł z zamkniętą komora spalania nie może mieć większej mocy niż 21 kW,
• kanał musi być wyprowadzony w odległości co najmniej pół metra od okien,
• wysokość odprowadzenia kanału powinna wynosić min. 2,5 m nad poziomem terenu.

Komin wyprowadzony ponad dach – jak wykończyć?

Do najczęściej stosowanych materiałów wykończeniowych komina należą cegła klinkierowa lub zwykły tynk. Drugie rozwiązanie nie jest jednak trwałe, ponieważ z biegiem czasu tynk może pękać i odpadać. Kominy z prefabrykatów można wyłożyć okładziną ceramiczną, blachą, gontem bitumicznym, cegłą ozdobną. Komin stalowy możemy pozostawić bez wykończenia lub zastosować obudowę imitującą np. cegłę klinkierową.

Jak zapewnić odpowiedni ciąg w kominie?

Prawidłowy ciąg kominowy sprawia, że zużycie paliwa jest równomierne oraz nie występuje proces cofania się spalin (czyli tzw. ciąg wsteczny). Ciąg w kominie należy dostosować obserwując rozpalanie paliwa oraz zachowanie ognia (czy spalanie nie jest zbyt gwałtowne?). Istnieją dwa odchylenia od normy: zbyt słaby lub zbyt mocny ciąg kominowy. Poniżej znajduje się instrukcja radzenia sobie z dostosowaniem ciągu w obu przypadkach.

Jak zmniejszyć ciąg kominowy? Zmniejszenie ciągu jest znacznie łatwiejsze od jego wspomagania. Ograniczenie ciągu możemy wykonać na kilka sposobów:

• ograniczenie dostępu powietrza do paleniska,
• zastosowanie szybra kominowego,
• przysłonięcie przesłony wlotu.

Jak zwiększyć ciąg kominowy? W tym celu można zastosować np.:

• nasady kominowe,
• przedłużyć komin,
• przedłużyć wkład kominowy.

W obu przypadkach możemy również zastosować specjalne urządzenie, jakim jest regulator ciągu. Taki sprzęt wyposażony jest w ruchomą klapkę posiadającą obciążnik. Klapka będzie wychylać się i wpuszczać dostosowaną ilość powietrza, w zależności od tego, jaka jest wartość podciśnienia w kominie.