Od czego zależy wybór materiału ociepleniowego?
Kiedy stajemy przed koniecznością wyboru materiału do termoizolacji, często pojawia się problem, co wybrać: wełnę mineralną, styropian, a może jeszcze coś innego? Rodzaj materiału zależy przede wszystkim od tego, jakie miejsce będziemy ocieplać. Musimy także uwzględnić właściwości danego produktu, wymagania stawiane przez przepisy i normy, a także cenę.
Dobrze ocieplony dom to małe straty energii i mniejsze koszty ogrzewania, to wnętrze ciepłe zimą i chłodne latem. Najważniejszym zadaniem ocieplenia jest ochrona termiczna. Parametrem, który opisuje właściwości termoizolacyjne przegrody jest współczynnik przenikania ciepła (U). Im niższy – tym przegroda lepiej izoluje. Współczynnik ten zależy przede wszystkim od grubości materiałów, z których jest złożona przegroda oraz ich właściwości opisanych za pomocą współczynnika przewodzenia ciepła λ. Im mniejszy parametr lambda danego materiału, tym materiał ten ma lepsze właściwości izolacyjne. Natomiast im grubsza warstwa ocieplenia – tym mniejszy współczynnik przenikania ciepła. Dobrze dobrana termoizolacja spowoduje, że ciepło nie będzie przenikać przez przegrodę, a tym samym latem w domu będzie chłodno, a zimą ciepło. Z ochroną cieplną wiąże się także takie zagadnienie, jak mostki termiczne. Są to wszystkie słabiej ocieplone miejsca, przez które ciepło może uciekać z domu. Jeśli głównym zadaniem termoizolacji będzie wyeliminowanie mostków cieplnych, zastosujemy produkt przeznaczony właśnie do tego celu.
O tym, jaki współczynnik przenikania ciepła powinna mieć przegroda, decyduje projektant, który uwzględnia wymagania przepisów i norm. W przepisach są określone maksymalne wartości współczynnika U dla różnych rodzajów przegród (np. ścian zewnętrznych, dachu, itp.).
Pozostałe zadania termoizolacji
Wybierając materiał do ocieplenia, musimy także brać pod uwagę takie parametry jak: wytrzymałość i odporność na uszkodzenia mechaniczne. Te czynniki są szczególnie ważne, gdy na ocieplenie będzie działać duże obciążenie, np. napór gruntu (w przypadku ścian fundamentowych) albo ciężar warstw znajdujących się nad termoizolacją (w przypadku dachu zielonego).
Podczas wyboru materiału termoizolacyjnego znaczenie mogą mieć również takie parametry, jak bezpieczeństwo pożarowe czy ochrona akustyczna. Jeśli materiał termoizolacyjny będziemy układać w gruncie albo na zewnątrz budynku, musimy wziąć pod uwagę także jego odporność na warunki atmosferyczne.
Przy wyborze materiału do ocieplenia powinniśmy również uwzględnić zagadnienia związane z przenikaniem wilgoci. Para wodna zawsze w jakimś stopniu przedostaje się przez przegrodę. Jeśli przyjęte rozwiązanie (chodzi tutaj nie o sam materiał termoizolacyjny, ale o układ wszystkich warstw w przegrodzie) nie będzie poprawne pod względem fizyki budowli, w domu mogą pojawić się pleśń i grzyb.
W niektórych przypadkach (np. ocieplenia ścian) od tego, jaki materiał wybierzemy do ocieplenia, będzie zależeć wybór pozostałych produktów (tynku, kleju). Producenci często zwracają uwagę na to, by stosować całe systemy ociepleń – tylko wtedy materiały będą mieć takie parametry, jak powinny.
Im mniejszy parametr lambda danego materiału, tym ma on lepsze właściwości izolacyjne, a im grubsza warstwa ocieplenia – tym mniejszy współczynnik przenikania ciepła. Dobrze dobrana termoizolacja sprawia, że ciepło nie przenika przez przegrodę. Dzięki temu latem w domu jest chłodno, a zimą ciepło.
Jednym z czynników, który zapewne również będzie miał wpływ na nasz wybór jest cena. Niektórzy wybierają droższe, ale za to sprawdzone rozwiązania. Inni decydują się na najtańszy materiał. Są i tacy, którzy próbują znaleźć dobrą jakość w rozsądnej cenie.
Od tego, jakie właściwości ma dany materiał, zależy miejsce jego zastosowania. Dodatkowo - innych materiałów użyjemy do nowo budowanych obiektów, a innych do budynków istniejących. Poniżej wymienimy kilka najczęściej stosowanych rozwiązań, a także kilka mniej oczywistych.
Fundamenty
Ocieplając ściany fundamentowe, musimy wybierać produkty odporne na działanie wody, na cykliczne zamarzanie i rozmarzanie, na gnicie, działanie bakterii i grzybów, mające dużą wytrzymałość na ściskanie, zginanie i obciążenia punktowe. Wyżej wymienione wymagania spełniają przede wszystkim płyty z polistyrenu ekstrudowanego (XPS) i spienionego szkła (GS). Do ocieplenia ścian fundamentowych można wykorzystać również płyty styropianowe (EPS) i poliuretanowe (PUR), jeżeli producent dopuścił takie zastosowanie. Tych dwóch ostatnich materiałów nie zaleca się używać przy dużych głębokościach posadowienia oraz w miejscach, gdzie może na nie działać woda pod ciśnieniem.
Ściany zewnętrze
Do ścian zewnętrznych ocieplanych metodą ETICS (kiedyś zwaną BSO, a jeszcze wcześniej lekką-mokrą) stosujemy płyty z: polistyrenu ekspandowanego (EPS), polistyrenu ekstrudowanego (XPS), wełny mineralnej, piany fenolowej. Ze względu na cenę i łatwość wykonania najczęściej wybieramy styropian (EPS), ale nie możemy go stosować wszędzie. W niektórych miejscach przepisy przeciwpożarowe nakazują wykorzystanie wełny. Wełna mineralna jest także lepsza do ocieplania powierzchni krzywoliniowych. Z kolei na ściany narażone na uderzenia, np. ściany parteru, najodpowiedniejszy jest polistyren ekstrudowany (XPS) lub twardy styropian. Polistyren ekstrudowany sprawdzi się także np. na cokołach, na które może działać wilgoć. W systemie ETICS od rodzaju materiału termoizolacyjnego, zależy rodzaj pozostałych materiałów stosowanych w ramach systemu (klej, tynk). W miejscach, w których trzeba zlikwidować mostki termiczne (wieńce, strefy ościeży), dobrze spiszą się płyty z pianki fenolowej. Materiał ten – w porównaniu ze styropianem, osiąga niższe wartości współczynnika przenikania ciepła, przy dużo mniejszej grubości. Do ocieplenia ścian trójwarstwowych możemy wybrać wełnę mineralną, styropian, płyty PIR i PUR. Wełna pociągnie za sobą konieczność wykonania szczeliny wentylacyjnej, która odprowadzi nadmiar wilgoci przenikającej przez ścianę z wewnątrz. Czasem z różnych przyczyn (np. brak zgody konserwatora zabytków albo wspólnoty mieszkaniowej) konieczne jest ocieplenie ścian od wewnątrz. Z punktu widzenia fizyki budowli nie jest to najlepsze rozwiązanie, dlatego trzeba do tego wykorzystać odpowiednie materiały we właściwej kolejności. Takim produktem są płyty poliuretanowe zespolone z paroizolacją. Tymi płytami można ocieplać nie tylko ściany, ale też sufity czy poddasza. Przy ocieplaniu od wewnątrz warto zlecić wykonanie dokumentacji projektowej, gdyż bardzo łatwo tutaj o błędy, które później trudno usunąć.
Ocieplając ściany fundamentowe, powinniśmy wybierać produkty odporne na działanie wody, na cykliczne zamarzanie i rozmarzanie, gnicie, działanie bakterii i grzybów, mające dużą wytrzymałość na ściskanie, zginanie i obciążenia punktowe.
Dach
Do ocieplenia stropodachu stromego możemy wykorzystać styropian, polistyren ekstrudowany (XPS), wełnę mineralną, izolację natryskową (np. celulozę), płyty PIR i PUR. Płyty styropianowe
W przypadku zielonego dachu odwróconego (termoizolacja leży na hydroizolacji), ocieplenie musi być odporne na wodę, więc mamy ograniczone możliwości w wyborze materiału termoizolacyjnego w porównaniu z dachem o klasycznym układzie warstw (hydroizolacja na termoizolacji). Do dachu odwróconego nadaje się polistyren ekstrudowany (XPS), pianki poliuretanowe (PIR), szkło piankowe.
Termomodernizacja
Podczas remontu wybierzemy takie materiały, które zapewnią nam możliwość łatwego i szybkiego przeprowadzenia prac. Do ocieplania stropów i dachów w istniejących budynkach najlepsze są izolacje natryskowe. Ocieplenie remontowanego stropodachu wentylowanego możemy wykonać z wdmuchiwanego granulatu wełny mineralnej. Do ocieplenia podłogi w remontowanym budynku nada się np. kruszywo keramzytowe – specjalnie produkowane do tego celu. Keramzyt dostępny jest luzem albo w workach. Można go wykorzystywać zarówno w budynkach nowych jak i remontowanych.
Jak widać na powyższych przykładach - wybór materiału termoizolacyjnego zależy od wielu czynników. Jest to zagadnienie dosyć złożone, a to czy osiągniemy pożądany efekt, zależy w dużej mierze od tego, czy zastosujemy właściwe rozwiązanie.
Komentarze