Ościeżnice do drzwi wewnętrznych – jakie są ich rodzaje?

Czym jest ościeżnica?

Ościeżnica to nieruchoma rama, do której przytwierdza się skrzydło drzwiowe za pomocą specjalnych zawiasów. Ościeżnica nie tylko spełnia funkcje dekoracyjne, ale również odpowiada za utrzymanie drzwi we właściwej pozycji oraz za ich uszczelnianie, zatrzymując ciepło w środku pomieszczenia. To właśnie dzięki ościeżnicy skrzydło drzwiowe prawidłowo funkcjonuje, nie odstaje oraz nie opada.

Ościeżnica składa się wielu części, jednak do najważniejszych z nich należą: nadproże (belka pozioma), dwie belki poziome (tak zwana baza), łączniki, listwy opaskowe (łączą ze sobą wszystkie elementy ościeżnicy), opaski, ćwierćwałki. W ościeżnicy osadzone są także zawiasy.

Warto wiedzieć, że wymagania dotyczące ościeżnic do drzwi zewnętrznych różnią się od wymagań dotyczących ościeżnic do drzwi wewnętrznych. W pierwszym przypadku szczególnie ważne jest, aby drzwi zewnętrzne właściwie chroniły wnętrze przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi, a także przed włamaniem oraz ogniem. Producenci ościeżnic do drzwi zewnętrznych przede wszystkim skupiają się więc na konstrukcji i jakości. Natomiast ościeżnice do drzwi wewnętrznych nie są narażone na działanie niekorzystnych warunków atmosferycznych. Dużą uwagę przykłada się do walorów estetycznych.

Jakie są rodzaje ościeżnic?

Ościeżnice do drzwi wewnętrznych i zewnętrznych możemy podzielić na kilka rodzajów, między innymi w zależności od miejsca montażu ościeżnicy (grubość ściany), jak i materiału, z którego została wykonana.

Podział ościeżnic ze względu na materiał

Dzieląc ościeżnice ze względu na materiał, wyróżniamy:

ościeżnice drewniane,
ościeżnice metalowe,
ościeżnice aluminiowe,
ościeżnice z PVC.

Ościeżnice drewniane wykonywane są z drewna klejonego, zazwyczaj tożsamego z ramą, której użyto do budowy skrzydła drzwiowego.

Ościeżnice metalowe produkuje się z ocynkowanej blachy stalowej o standardowej grubości od 1,2 do 1,5 mm. Ościeżnice metalowe wykańcza się okleiną lub maluje.

Ościeżnice aluminiowe mają budowę komorową, czyli specjalny system „przegródek” służących do właściwej termoizolacji. Ościeżnice aluminiowe wykańcza się farbą. Cechują się one dużą odpornością na uszkodzenia mechaniczne.

Ościeżnice z PVC stosowane są do drzwi, które również wykonuje się z tego samego materiału. Cechuje je budowa komorowa, wzmacniane są natomiast kształtownikiem stalowym. Ościeżnica z PVC charakteryzuje się wysoką odpornością na uszkodzenia mechaniczne.

Ościeżnica – stała czy regulowana?

Wyróżniamy także ościeżnice stałe i regulowane. Ich wybór zależy przede wszystkim od przewidywanego miejsca montażu drzwi.

Ościeżnica regulowana – to współcześnie najpopularniejsze rozwiązanie ze względu na to, że jej szerokość można zmieniać (w określonym zakresie). Ościeżnica ma jednostronnie regulowane opaski, dlatego też sprawdza się w miejscach, gdzie grubość ścian jest niestandardowa. Jest łatwa w montażu, można ją zamaskować, a także ozdobić na przykład za pomocą koron, cokołów, frezów, listew ozdobnych. Regulowane opaski maskujące w tego typu ościeżnicach obejmują ścianę po obu jej stronach, co daje dobry efekt wizualny.

Uwaga: Przyjmuje się, że minimalna grubość ściany do montażu ościeżnicy regulowanej to 7,5 centymetrów.

Ościeżnica stała (blokowa) – jej opaski nie są regulowane, co oznacza, że ma ona określoną szerokość, która najczęściej dopasowana jest do standardowej grubości murów. Ościeżnica stała nie jest wyposażona w opaski maskujące, dlatego też podczas montażu zaleca się zastosowanie dodatkowych listew ozdobnych, które zakryją miejsca łączenia. W porównaniu do ościeżnic regulowanych ościeżnice stałe są trudniejsze w instalacji, a także mniej uniwersalne – muszą zostać dobrane pod konkretną szerokość ściany.

Uwaga: Ościeżnica stała sprawdza się przy grubości ścian w przedziale od 6 do 10 centymetrów oraz w sytuacji, gdy ściany są idealnie równe.

Ościeżnica ukryta – czym jest?

Na rynku dostępne są również drzwi wewnętrzne ukryte z tak zwaną ościeżnicą ukrytą. Aluminiowa ościeżnica schowana jest w ścianie, co sprawia, że na zewnątrz widoczne jest jedynie skrzydło drzwiowe. Drzwi ukryte mogą być pomalowane pod kolor ścian, często również pokrywane są tapetą czy lustrzaną taflą. Mogą występować w klasycznej, drewnianej wersji. Ukryta ościeżnica oraz pomalowanie skrzydła drzwiowego pod kolor ściany sprawiają, że drzwi ukryte, jak sama nazwa wskazuje, idealnie wkomponowują się we wnętrze i stają się praktycznie niewidoczne. Ten trick może optycznie powiększyć przestrzeń.

Ościeżnica renowacyjna (nakładkowa) – kiedy ją montować?

Ościeżnica renowacyjna, nazywana również ościeżnicą nakładkową, stosowana jest przede wszystkim na etapie remontów w tak zwanym starym budownictwie. Dawniej dużą popularnością cieszyły się metalowe ościeżnice, które wizualnie nie komponują się z nowoczesnymi modelami drzwi. Co więcej, próba skucia ościeżnicy metalowej skutkuje koniecznością ingerencji w strukturę ścian i podłóg. Wybierając ościeżnice renowacyjne, można odświeżyć wnętrze mniejszym nakładem pracy oraz niższym kosztem.

Ościeżnica renowacyjna ma postać regulowanej opaski, którą nakłada się bezpośrednio na starą ościeżnicę – nie istnieje konieczność jej demontażu, a także wymiany skrzydła drzwiowego. Może być pokryta laminatem, fornirem, bądź folią.

Ościeżnice nakładkowe swoim wyglądem nie odbiegają od wspomnianych wyżej ościeżnic regulowanych. Mają również podobne zakresy obejmowania muru i można je zastosować nie tylko do drzwi rozwieranych, ale również i do drzwi wewnętrznych przesuwnych czy drzwi wewnętrznych łamanych.

Uwaga: Zamontowanie ościeżnicy renowacyjnej wiąże się ze zmniejszeniem szerokości otworu drzwiowego o około 28 mm oraz z obniżeniem go o około 14 mm.

Ościeżnica przylgowa i ościeżnica bezprzylgowa

Zastosowanie w drzwiach ościeżnicy bezprzylgowej w drzwiach bezprzylgowych sprawia natomiast, że krawędź skrzydła drzwiowego wtapia się krawędź ościeżnicy, tym samym tworząc jednolitą powierzchnię. To z kolei może optycznie powiększyć dostępną przestrzeń.

Ościeżnica przylgowa montowana jest do drzwi wewnętrznych przylgowych, które charakteryzują się obecnością wcięcia w krawędzi skrzydła, czyli tak zwaną przylgą, wrębem lub felcem. Krawędź ościeżnicy przylgowej oraz krawędź skrzydła nie zachodzą na siebie, dlatego też przyjmuje się, że drzwi przylgowe są łatwiejsze w montażu niż drzwi bezprzylgowe.

Wybór ościeżnicy – na co zwrócić uwagę?

Wybierając ościeżnicę, przede wszystkim powinniśmy zwrócić uwagę na to, w jakim miejscu będą montowane drzwi. Duże znaczenie ma grubość ściany – to od niej w dużej mierze zależy to, czy wybierzemy ościeżnicę regulowaną, czy stałą.

By dopasować rozmiar ościeżnicy, należy dokładnie zmierzyć grubość muru w jego najszerszym miejscu. Warto jednak wiedzieć, że w niektórych miejscach, zwłaszcza w małych pomieszczeniach, lepiej sprawdzą się ościeżnice stałe – ze względu na to, że prezentują się mniej masywnie niż ościeżnice regulowane. Możemy je również wzbogacić wspomnianymi już listwami dekoracyjnymi.

Uwaga: W przypadku ościeżnicy stałej ważny jest dodatkowy montaż listew dekoracyjnych, które będą miały za zadanie ukryć nieestetyczne wkręty niezbędne do instalacji ościeżnicy.

Ościeżnicy regulowanej nie zamontujemy również w przypadku, gdy drzwi będą znajdować się przy styku ścian prostopadłych, ponieważ nie zmieszczą się tam opaski maskujące.

Ważną kwestią jest również sam wygląd ościeżnicy. Powinna być ona odpowiednio dopasowana do wzoru oraz koloru skrzydła drzwiowego, a co więcej, pasować do wystroju wnętrza.

Prawidłowy montaż ościeżnicy – dlaczego jest tak ważny?

Prawidłowo przeprowadzony montaż ościeżnicy jest szczególnie ważny – i to nie tylko w przypadku drzwi zewnętrznych, ale i drzwi wewnętrznych. Zły montaż ościeżnicy między innymi skutkuje:

niską termoizolacją – przy nieprawidłowo zamontowanej ościeżnicy przez zamknięte skrzydło drzwiowe do pomieszczenia dochodzą podmuchy powietrza z zewnątrz;
niską izolacją akustyczną w pomieszczeniu – w przypadku źle zamontowanej ościeżnicy po zamknięciu skrzydła drzwiowego do pomieszczenia dochodzą dźwięki z zewnątrz;
nieprawidłowym funkcjonowaniem drzwi – skrzydło drzwiowe może się nie domykać;
nieestetycznym wyglądem samej ościeżnicy – źle przeprowadzony montaż ościeżnicy może również wpływać na estetykę wnętrza. Widoczna pianka montażowa lub silikon, widoczne wkręty (w przypadku ościeżnicy stałej), ślady i zadrapania po próbie usunięcia pianki – to błędy, których można uniknąć i cieszyć się nienagannym wyglądem drzwi;
widoczną krzywizną drzwi – to również negatywnie wpływa na estetykę wnętrza.