5 kroków do energooszczędnego budynku

 

 

Domy energooszczędne zużywają 3-4 krotnie mniej energii cieplnej niż budynek typowy. Oprócz tego, w innowacyjnych domach panuje przyjazny dla człowieka mikroklimat, zapewniający komfortowe ich użytkowanie przez okrągły rok. Nic zatem dziwnego, że coraz szersze grono inwestorów jest zainteresowanych poniesieniem wyższych wydatków i zamieszkaniem w domu wygodnym i o niskich kosztach eksploatacyjnych.

W pierwszym momencie każdemu przychodzi do głowy, że sprawę energooszczędności rozwiąże odpowiednia grubość izolacji termicznej na wszystkich przegrodach. Jednak w rzeczywistości zagadnienie to jest dużo bardziej skomplikowane. Poniżej analizujemy, co jeszcze w dużej mierze decyduje o zapotrzebowaniu budynku na energię cieplną i wskazujemy właściwe działania krok po kroku.

Krok 1 – usytuowanie domu na działce

Idealna działka pod dom energooszczędny to teren w miarę możliwości szeroki i ukierunkowany na północ – południe. Najdłuższą elewację sytuuje się w kierunku południowym. Zaś od północy organizuje się wjazd oraz wejście do domu. Wystawienie dużej części budynku ku słońcu pozwala na oszczędność energii, ale jest też ryzykowne. Jeśli na południowej ścianie znajdą się znaczące powierzchnie przeszklone, pomieszczenia mogą się nadmiernie nagrzewać w lecie. Jednak na poradzenie sobie z tym problemem jest aktualnie wiele sposobów. Wystarczy chociażby zastosować właściwe osłonny okienne lub wyposażyć dom w płaszczyznowy system grzewczo-chłodzący (maty kapilarne).

Przy takiej ekspozycji domu, działka od strony południowej nie powinna być zbytnio zacieniona – zarówno zielenią, jak i sąsiadującymi z nią obiektami. Dobrze jest też, jeżeli parcela ma lekkie nachylenie w kierunku południowym.

Krok 2 – brak mostków termicznych w przegrodach

Już niemal wszyscy wiedzą, że dom energooszczędny musi posiadać odpowiednio grubą izolację termiczną. Jednak nadal nie każdy zdaje sobie sprawę, że mimo istnienia właściwej warstwy ocieplenia, w budynku mogą powstać tzw. mostki termiczne, czyli miejsca o gorszej izolacyjności niż sąsiadujące z nimi elementy. Istnienie mostów najdokładniej obrazują specjalistyczne badania termowizyjne. Można też po prostu uniknąć występowania przerw w izolacji. Najprostszym na to sposobem jest zachowanie jej ciągłości. Teoretycznie wydaje się to banalne, ale w praktyce stwarza kłopoty, bo w budynku jest wiele miejsc newralgicznych oraz trudnych do ocieplenia. Największej staranności wykonawczej wymagają okolice okien, balkony, ściany fundamentowe i wszelkie połączenia zewnętrzne z różnych materiałów.

Krok 3 – ocieplone drzwi zewnętrzne

Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa budowlanego, od stycznia 2017 roku wartość wskaźnika przepuszczalności cieplnej dla drzwi usytuowanych w przegrodach zewnętrznych i drzwi oddzielających pomieszczenia ogrzewane od nieogrzewanych nie powinna przekraczać 1,5 W/(m2xK). W 2021 roku wskaźnik zostanie obniżony do 1,3 W/(m2xK).

Należy pamiętać, że budownictwo energooszczędne wybiega naprzód i osiągane tu parametry przegród są zazwyczaj lepsze od formalnie wymaganych. Na rynku znaleźć można drzwi zewnętrzne o wskaźniku U na poziomie 0,71 – 0,73 W/(m2xK), które nadają się do zastosowania nawet w domach pasywnych. W domu energooszczędnym można założyć także zwykłe, ale ocieplone drzwi zewnętrzne (najlepiej pełne).

Dobre właściwościowości cieplne mają np. drzwi drewniane z ociepleniem ze styropianu lub pianki poliuretanowej. Niezłe parametry osiąga się również przy wykorzystaniu PVC i wkładek z poliuretanu (umieszczanych także w profilach). Do ocieplenia stosuje się również wełnę mineralną. Wybierając energooszczędne drzwi należy zwracać uwagę czy prezentowana nam wartość U dotyczy ich całości czy tylko wybranych fragmentów (np. części środkowej). Pamiętajmy również o zastosowaniu specjalnie ocieplonego progu oraz o konieczności wykonania tzw. ciepłego montażu.

 

 

Krok 4 – brama garażowa o dobrej izolacyjności termicznej

Niektórym z nas może się wydawać, że izolacyjność termiczna i szczelność bramy garażowej nie jest aż tak bardzo istotna dla bilansu energetycznego całego budynku. Tymczasem, gdy garaż usytuowany jest w bryle domu (nie jest do niej dostawiony i odizolowany), zabezpieczenie go przed wychładzaniem ma ogromne znaczenie. Takie garaże bywają też często pomieszczeniami ogrzewanymi. Wprawdzie panująca tam temperatura jest dużo niższa niż w pomieszczeniach mieszkalnych, ale żadnego ciepła nie powinno się tracić.

Producenci mają w swoich ofertach bramy garażowe nieocieplane i ocieplane. Te drugie są zdecydowanie mniej popularne. Bram o naprawdę dobrych parametrach cieplnych jest w rzeczywistości niewiele. To wciąż wyroby niszowe, ale można je znaleźć u niektórych renomowanych wytwórców.

Jednak w przypadku bram do garaży ważny jest nie tylko niski współczynnik U, ale również ich szczelność. Najszczelniejsze są tradycyjne bramy rozwieralne. Dość dobrze pod tym względem sprawdzają się też bramy segmentowe i rolowane. Natomiast najgorzej uchylne – w ich przypadku zawsze trzeba liczyć się z nieszczelnościami.

Krok 5 – wentylacja i rekuperacja

To właśnie istnienie nawiewno-wywiewnej wentylacji z odzyskiem ciepła odróżnia budynek energooszczędny od standardowego, gdzie nadal przeważa tradycyjna wentylacja grawitacyjna. Już sam stale działający mechaniczny nawiew i wywiew zdecydowanie poprawia mikroklimat we wnętrzach i nie pozwala rozwijać się wilgoci w szczelnych pomieszczeniach. Zainstalowanie dodatkowo gruntowego wymiennika ciepła redukuje koszty ogrzewania w zimie i zastępuje klimatyzację w lecie.