Jak działa przydomowa oczyszczalnia ścieków?

 

 

Alternatywa dla szamba

Przydomowa oczyszczalnia ścieków to system, w którym kluczową rolę odgrywa zbiornik umieszczony w odpowiedniej odległości od domu i połączony z domową instalacją wodno-kanalizacyjną. Od szamba odróżnia ją przede wszystkim to, że w oczyszczalni ścieki są od razu filtrowane i odprowadzane. Oczyszczanie może odbywać się na różne sposoby, w zależności od tego, jaki rodzaj oczyszczalni wybierzemy: może to być np. oczyszczalnia roślinna, system z drenażem rozsączającym, ze złożem biologicznym lub osadem czynnym. Wybór modelu oczyszczalni jest uzależniony w głównej mierze od wielkości działki, rodzaju gleby i poziomu wód gruntowych. Jeżeli nie dysponujemy dużą działką, optymalnym rozwiązaniem będzie oczyszczalnia biologiczna albo drenaż rozsączający; z kolei najbardziej ekologiczna, a zarazem efektywna i … estetyczna jest oczyszczalnia glebowo-roślinna, która wymaga dość rozległej przestrzeni.

Planując montaż przydomowej oczyszczalni ścieków, należy uwzględnić przepisy dotyczące odległości zbiornika od określonych punktów, m.in.: granic działki (min. 2 m), ścian budynku, na których znajdują się okna (min. 5 m), rur wodociągowych (min. 1,5 m) czy drzew (min. 3m). Warto również zlecić badania geotechniczne, aby dokładnie zapoznać się ze specyfiką gruntu i dopasować najodpowiedniejszy rodzaj oczyszczalni.

Sprawdź: Co to jest szambo ekologiczne? Zalety i wady, rodzaje, budowa, cena, zastosowanie

Działanie przydomowej oczyszczalni ścieków

Niezależnie od rodzaju oczyszczalni, proces oczyszczania odbywa się zawsze dwuetapowo, zaś zadaniem systemu jest rozłożenie substancji zawartych w ściekach tak, aby nie stanowiły zagrożenia dla środowiska naturalnego i mogły zostać bezpiecznie odprowadzone.

I etap oczyszczania

Na pierwszym etapie odfiltrowywane są większe elementy i tłuszcze. Jest to możliwe dzięki działaniu bakterii beztlenowych znajdujących się w osadniku gnilnym. Część związków powstałych w wyniku wstępnej filtracji zyskuje postać rozpuszczalną i przechodzi do drugiego etapu. Cięższe cząstki pozostają w zbiorniku w formie osadu, który należy później usunąć – jednak, w przeciwieństwie do szamba, które trzeba wywozić co miesiąc lub nawet częściej, osadnik wystarczy opróżnić raz na rok.

Etap wstępnego oczyszczania w osadniku gnilnym ma bardzo duże znaczenie dla dalszych procesów. Dlatego konstrukcja osadnika powinna być zaprojektowana tak, by umożliwiała skuteczną eliminację szkodliwych gazów, takich jak np. siarkowodór – tylko wówczas ścieki mogą być bezpiecznie oczyszczane na drugim etapie, w osadzie czynnym czy bezpośrednio w gruncie. Aby nieco usprawnić fermentację w osadniku, można zastosować dodatkowe bakterie dostępne w formie tabletek biologicznych, które wrzuca się do toalety.

II etap oczyszczania

Po wstępnej filtracji w osadniku gnilnym następuje drugi etap oczyszczania, którego dokładny przebieg jest uzależniony od rodzaju oczyszczalni. Wspólną cechą wszystkich modeli jest to, że na tym etapie oczyszczanie odbywa się już w warunkach tlenowych.

W oczyszczalni z drenażem rozsączającym oczyszczone ścieki odprowadzane są do gleby – dlatego taka technologia może być zastosowana tylko na gruncie o dobrej przepuszczalności. Dreny, czyli rury rozsączające, muszą być umiejscowione na głębokości co najmniej 0,6 m (najlepiej ok. 1 m), a równocześnie przynajmniej 1,5 m powyżej wód gruntowych. Ścieki, oczyszczone wcześniej w osadniku, trafiają do studzienki rozprowadzającej, następnie – do drenów rozsączających, gdzie są napowietrzane, by w końcu mogły być wyprowadzone do złoża, czyli do poletka filtracyjnego. Co istotne, tzw. szarą wodę powstałą w wyniku filtracji ścieków możemy ponownie wykorzystać np. do podlania ogrodu.

Oczyszczalnia biologiczna może być wyposażona w złoże biologiczne lub osad czynny. W systemie z osadem czynnym po wstępnym oczyszczeniu następuje napowietrzanie. Dzięki działaniu osadu czynnego w postaci mikroorganizmów, w warunkach tlenowych następuje rozkład ścieków – w rezultacie powstaje osad, który trafia później do osadnika wtórnego, oraz ciecz nadosadowa, która może być wykorzystana ponownie.

W przypadku złoża biologicznego proces ten wygląda podobnie: z osadnika gnilnego ścieki trafiają do napowietrzonego złoża, gdzie następuje kontynuacja oczyszczania przy pomocy bakterii tlenowych. Oczyszczone ścieki są odprowadzane do gruntu lub wykorzystywane powtórnie.

W oczyszczalni roślinnej drugi etap oczyszczania odbywa się w złożu składającym się z ziemi (oddzielonej od gruntu folią), na której posadzone są rośliny. W korzeniach pracują bakterie tlenowe, które oczyszczają ścieki. Tego rodzaju oczyszczalnia pełni więc także funkcję dekoracyjną, ale przy tym zajmuje zazwyczaj dość dużo miejsca, więc może znaleźć zastosowanie tylko na większych działkach.

 

Czy warto zainwestować w przydomową oczyszczalnię?

Przydomowa oczyszczalnia ścieków ma wiele zalet, które sprawiają, że jest bardzo atrakcyjną alternatywą dla tradycyjnego szamba. Do najważniejszych korzyści płynących z takiej inwestycji można zaliczyć:

• walory ekologiczne – oczyszczalnia dobrze zaprojektowana i dopasowana do panujących na działce warunków jest znacznie bardziej przyjazna środowisku niż szambo;
• niski koszt utrzymania – chociaż na początku musimy zainwestować niemałą kwotę, to jednak zwróci się ona dość szybko (szacuje się, że w ciągu 2-3 lat) dzięki niskim kosztom użytkowania oczyszczalni;
• komfort – posiadając przydomową oczyszczalnię, możemy cieszyć się takim samym komfortem użytkowania, jak w przypadku podłączenia do sieci kanalizacyjnej – jedyną różnicą jest konieczność aplikowania bakterii w formie tabletek do WC, a i to nie w każdym modelu oczyszczalni jest wymagane;
• brak konieczności częstego opróżniania zbiornika – osadnik w przydomowej oczyszczalni wystarczy opróżnić raz na rok, a niekiedy nawet rzadziej, co jest zdecydowanie wygodniejszą opcją niż comiesięczne wywożenie szamba, któremu towarzyszy zazwyczaj niezbyt przyjemny odór.

Rozważając zakup przydomowej oczyszczalni ścieków, należy dokładnie przeanalizować takie kwestie, jak wielkość działki, rodzaj gleby i poziom wód gruntowych, liczba domowników i związane z tym zapotrzebowanie na określoną przepustowość oczyszczalni (wielkość zbiornika). Wykonanie projektu i montażu całego systemu warto zlecić sprawdzonym specjalistom, ponieważ czasem nawet niewielki błąd może znacznie zmniejszyć wydajność i komfort użytkowania oczyszczalni.