Ozdobna lukarna doświetlająca poddasze

Lukarny wpływają na atrakcyjność bryły domu, pełnią funkcję estetyczną, dodają wdzięku domowi. To nadbudówki na dachu z oknem przykryte osobnym daszkiem odrębnym od pozostałej części dachu. Komplikują konstrukcję dachu, która musi utrzymać dodatkowy ciężar. Lukarna składa się z pionowych elementów, czyli ścianki frontowej zawierającej okno oraz ścian bocznych. Powiększa powierzchnię użytkową poddasza przez podniesiony dach ją przykrywający.

Lukarny to nadbudówki na dachu z oknem przykryte osobnym daszkiem, odrębnym od pozostałej części dachu. Wpływają na atrakcyjność bryły domu, pełnią funkcję estetyczną i zarazem powiększają i doświetlają pomieszczenia na poddaszu.

Typy lukarn

Można wyróżnić dwa typy lukarn – lukarny o prostych ściankach bocznych oraz bez ścianek bocznych. Te pierwsze można przykryć dachem dwuspadowym, trójspadowym, pulpitowym czy też kolebkowym. Drugi rodzaj to lukarny owalne, czyli tzw. wole oczka. O wykonaniu lukarn, które nie są przewidziane w projekcie, trzeba pamiętać już na etapie adaptacji i wprowadzania dodatkowych zmian w projekcie. Lukarny komplikują strukturę dachu, dlatego łatwo o błędy podczas ich wykonania. Zwłaszcza w przypadku tzw. wolego oka wymagana jest duża precyzja wykonania. Dachówki trzeba tak dopasować i ułożyć, by nie dopuścić do przeciekania dachu. Najlepiej wybierać więc dachówki małoformatowe, które łatwiej będzie ułożyć w koszach dachowych.

Umiejscowienie lukarny

Lukarny powinny się znajdować na wysokości 85–100 cm od poziomu podłogi, czyli na wysokości dostępnej dla każdego człowieka, aby okno zapewniało swobodny kontakt z otoczeniem zarówno osobie stojącej, jak i siedzącej. Taka wysokość umożliwi także łatwe otwieranie oraz czyszczenie powierzchni okiennej. Lukarny sprawdzą się najlepiej w stromym dachu o dużym kącie nachylenia oraz w pomieszczeniach o wysokich ściankach kolankowych, dzięki czemu promienie słoneczne będą lepiej docierały do wnętrza. Funkcjonalne będą szersze lukarny z dużymi oknami, które sprawiają, że powierzchnia użytkowa poddasza się powiększy. Lepszym rozwiązaniem jest wybranie jednej większej lukarny niż kilku mniejszych sąsiadujących ze sobą. Umieszczone obok siebie tworzą kosze dachowe, w których będzie gromadził się śnieg. Lukarny nie doświetlają pomieszczenia tak dobrze jak okna dachowe, jednak te szersze

zapewnią lepszy dopływ światła naturalnego, a także nie wyglądają tak ciężko jak kilka ułożonych obok siebie. Zgodnie z przepisami powierzchnia okien powinna stanowić 1/8 powierzchni podłogi. Przy doborze wielkości i kształtu lukarny oraz jej umiejscowienia powinniśmy uwzględnić także styl architektury domu, dopływ światła w różnych porach dnia oraz obecność elementów, które mogą zasłaniać widok oraz zaciemniać pomieszczenie.

Lukarny powinny znajdować się na wysokości 85–100 cm od poziomu podłogi. Najlepiej sprawdzają się w stromych dachach o dużym kącie nachylenia oraz w pomieszczeniach o wysokich ściankach kolankowych.

Urozmaicenie dachu

Lukarny urozmaicają kształt dachu, wpływają na wygląd budynku. Pełnią funkcję ozdobną i dodają domowi uroku. Są to elementy często stosowane w architekturze tradycyjnej, jednak pojawiają się także w nowoczesnym budownictwie. We współczesnym wydaniu ich forma jest maksymalnie uproszczona i cechują je kubiczne kształty. Tradycyjne lukarny zawierają okna ze szprosami oraz są symetrycznie wbudowane w połacie dachu. Ich położenie podkreśla najczęściej inne elementy bryły, np. wejście główne czy okna umieszczone na parterze. Jeśli w połaciach dachu występuje kilka lukarn, umieszczone są symetrycznie, dodając lekkości i wdzięku budynkowi. Często wybierane są lukarny okrągłe o miękkim kształcie, których zadaszenie płynnie łączy się z połacią dachową. Tzw. wole oczka nawiązują do kształtu dawnych świetlików doprowadzających światło słoneczne do nieużytkowych strychów. Pasują one do budynków o dużych połaciach dachowych. Okno w nich zawarte jest jednak niewielkie, dlatego w mniejszym stopniu doświetlają pomieszczenia poddasza niż tradycyjne, trójkątne lukarny.

W nowoczesnych budynkach lukarny nie są symetrycznie umieszczone, wręcz przeciwnie – służą wręcz osiąganiu zamierzonego efektu asymetrii. Pulpitowe lukarny doskonale wyróżniają się z prostego, przeważnie dwuspadowego dachu współczesnych brył. Jednak niezależnie od stylu architektury powinny być one spójne z bryłą budynku. Pamiętajmy jednak, że wykonanie lukarny jest stosunkowo drogie, a duża ich ilość komplikuje wykonanie więźby dachowej i ułożenia pokrycia oraz zaburza delikatny efekt wizualny bryły. Aby skutecznie odprowadzać wodę opadową, należy w niektórych typach lukarn, zwłaszcza w lukarnach pulpitowych, wykonać orynnowanie ich dachu.