Rodzaje dachów stromych w zabudowie jednorodzinnej
Dach jest jednym z najważniejszych elementów konstrukcji budynku. Od jego rodzaju zależy nie tylko wygląd budynku, ale także powierzchnia mieszkalna na poddaszu. Wybór konstrukcji dachu powinien odpowiadać gustom inwestora, ale przede wszystkim spełniać wymogi formalne obowiązujące na działce.
Od czego zależy kształt dachu?
Od kształtu dachu zależy wygląd całego budynku, a także powierzchnia mieszkalna na poddaszu domu, dlatego powinien być dopasowany względem przewidywanego sposobu użytkowania górnej kondygnacji. Rodzaj dachu projektowany jest nie tylko względem gustu przyszłych mieszkańców, ale też rodzaju pokrycia, założeń architektonicznych oraz przede wszystkim względem wymogów formalnych obowiązujących na działce. Wymogi formalne są uwarunkowane klimatem występującym w danej części kraju. One bowiem mogą określać, jaki rodzaj dachu należy zrealizować na danym terenie, czyli na przykład wskazują konstrukcję dachu, ilość połaci, układ kalenicy względem drogi czy kąt nachylenia połaci dachu.
W budownictwie jednorodzinnym stosowanych jest kilka rodzajów konstrukcji dachu. W Polsce najczęściej buduje się dachy spadziste bądź stropodachy. Konstrukcja dachów spadzistych składa się z połaci nachylonych pod pewnym
kątem. Połacie przecinają się w najwyższym punkcie zwanym kalenicą. Zaletą dachu spadzistego jest naturalne odprowadzanie wody opadowej oraz możliwość uzyskania powierzchni użytkowej na poddaszu. Aby jednak poddasze było wygodne do zamieszkania, kąt nachylenia połaci dachu powinien wynosić co najmniej 30°. Kształt dachu spadzistego zależy od architektury całego budynku. Prosta bryła może być przykryta niemal każdym rodzajem dachu, jednak konstrukcja dachu zwieńczającego formę o skomplikowanym kształcie będzie bardziej złożona. Wygląd dachu spadzistego można także uatrakcyjnić oknami połaciowymi czy ozdobnymi lukarnami.Najmniej skomplikowany w budowie i swoim wyglądem przypominający dach płaski jest dach jednopołaciowy zwany pulpitowym. Jest łatwiejszy do wykonania, jeśli kąt nachylenia połaci jest niewielki. Stosowany jest najczęściej jako dach wieńczący budynek garażu, przy przybudówkach lub wąskich bryłach. Nie nadaje się jednak jako dach przykrywający większe powierzchnie.
Najprostszy i najtańszy w budowie spośród dachów spadzistych, a także niezwykle funkcjonalny pod względem użytkowania poddasza jest dach dwuspadowy, zwany także dwupołaciowym. Jego konstrukcja składa się z dwóch skośnych połaci dachu, które zamknięte są od strony dwóch pozostałych elewacji ścianami szczytowymi. Możliwość zaadaptowania poddasza na użytkowe zależy w głównej mierze od kąta nachylenia połaci. Przestrzeń użytkowa na poddaszu będzie tym większa, im wyższa jest ścianka kolankowa. Zaletą
dachu dwuspadowego jest brak wklęsłych miejsc, w których mógłby zalegać śnieg, a także prostota konstrukcji wiążąca się z niewielką ilością obróbek blacharskich oraz ścinek materiałowych.Równie popularny w polskim budownictwie jednorodzinnym jest dach czterospadowy. Składa się z czterech skośnych połaci dachu najczęściej o tym samym kącie nachylenia. Utworzone przez niego poddasze zawiera większą ilość skosów, a jego powierzchnia użytkowa jest mniejsza. Ze względu na brak ścian szczytowych konieczny jest montaż okien dachowych lub budowa lukarn. Z uwagi na większą powierzchnię połaci koszt wykonania dachu czterospadowego będzie wyższy niż dwuspadowego. Czterospadowy dach przykrywający bryłę budynku zaplanowaną na rzucie prostokąta w miejscu styku dłuższych połaci tworzy kalenicę. Odmianą dachu czterospadowego jest dach namiotowy, który kształtem przypomina piramidę. Przykrywa budynki przewidziane na rzucie kwadratu. Jego trójkątne połacie zbiegają się w jednym wierzchołku.
Wariantem dachu dwuspadowego jest dach naczółkowy. Dwie połacie dachu w tej konstrukcji zostały urozmaicone ściętymi skrajami kalenicy w formie dodatkowych, krótkich połaci dachowych na ścianach szczytowych zwanych naczółkami. Jest równie łatwy w wykonaniu jak dach dwuspadowy, przy czym posiada dodatkowe walory estetyczne.
Inną odmianą dachu dwuspadowego jest dach półszczytowy, czasem zwany też przyczółkowym. Jest charakterystyczny dla architektury podhalańskiej. Jego konstrukcja składa się z dwóch połaci przecinających się w kalenicy oraz okapów na ścianach szczytowych. Fragment ściany nad okapem zwany jest zaś półszczytem górnym. Stosowany jest najczęściej w domach drewnianych budowanych w górach.
Nieco inną konstrukcją cechuje się dach mansardowy. Występuje zarówno jako dach dwuspadowy, jak i czterospadowy. Jest to dach łamany, w którym występuje zmiana kąta nachylenia połaci – dolna część jest bardzo stroma, górna ma znacznie mniejszy spadek. Jego skomplikowany układ konstrukcyjny pozwala jednak maksymalnie wykorzystać przestrzeń na poddaszu.
Komentarze