Altany, pawilony, pergole: aspekty aranżacyjne i prawne

Prawo budowlane określa definicję obiektu małej architektury w art. 3 pkt 4. Zgodnie ze znajdującym się w tym miejscu zapisem: są to niewielkie elementy ogrodowe, do których w szczególności należy zaliczyć:

• obiekty kultu religijnego (kapliczki, figury, krzyże przydrożne);
• obiekty użytkowe, służące rekreacji i utrzymywaniu porządku (piaskownice, huśtawki, drabinki, śmietniki);
• obiekty dekoracyjne i uatrakcyjniające krajobraz ogrodowy (posągi i wodotryski).

Według orzecznictwa sądowego – obiekty małej architektury nie mogą mieć charakteru uciążliwego, a ich funkcja powinna być „poboczna” w stosunku do sposobu wykorzystywania danej nieruchomości.

W rzeczywistości obiektów architektury ogrodowej jest dużo więcej. A do najbardziej popularnych należą:

• pawilony;
• pergole;
• ławki i siedziska;
• murowane grille;
• domowe wędzarnie;
• oczka wodne i wiele innych, które nabywamy lub stawiamy zgodnie z indywidualnymi preferencjami i bieżącymi potrzebami.

Orzecznictwo sądowe wobec małej architektury ogrodowej

Według orzecznictwa sądowego – obiekty małej architektury nie mogą mieć charakteru uciążliwego, a ich funkcja powinna być „poboczna” w stosunku do sposobu wykorzystywania danej nieruchomości.

Do małej architektury zalicza się obiekty, uwzględniając ich wielkość i funkcję jaką mają pełnić. W związku z powyższym muszą to być elementy „niewielkie” oraz dedykowane jednej z trzech wymienionych w ustawie funkcji: kultowi religijnemu, rekreacji i utrzymywaniu porządku oraz uatrakcyjnianiu krajobrazu.

Budowa małej architektury ogrodowej nie wymaga pozwolenia. Jeżeli chcemy usytuować tego typu obiekt w prywatnym ogrodzie, nie musimy również dokonywać zgłoszenia zamiaru prowadzenia robót. Zgłoszenie takie jest wymagane jedynie wówczas, gdy mała architektura ma pojawić się w miejscu publicznym.

Altana to nie obiekt małej architektury!

Należy pamiętać, że altana nie jest obiektem małej architektury. Prawo budowlane tratuje ją oddzielnie. Wszystkie altany do 35 m2 podlegają zgłoszeniu. Dodatkowym warunkiem jest to, że takich budowli nie może przypadać więcej niż 2 na każde 500 m2 działki.

Budowa małej architektury ogrodowej nie wymaga pozwolenia. Jeżeli chcemy usytuować tego typu obiekt w prywatnym ogrodzie, nie musimy również dokonywać zgłoszenia zamiaru prowadzenia robót.

Mała architektura ogrodowa dla dzieci

Zorganizowanie w ogrodzie placu zabaw lub przynajmniej jego namiastki jest bardzo ważne dla rodzin z małymi dziećmi. Na wyposażenie takich miejsc składają się właśnie elementy małej architektury ogrodowej (huśtawki, drabinki, piaskownice, itp.). Funkcja tych obiektów jest oczywista. Osoby, które decydują się na ich posiadanie powinny liczyć się ze sporymi kosztami. Zwykła metalowa huśtawka kosztuje około 300 zł. Jeżeli jest dodatkowo wyposażona w drabinkę i zjeżdżalnię, cena rośnie do około 600 zł. Huśtawki drewniane są dużo droższe. Ich ceny rozpoczynają się od 1000 zł.

Piaskownicę można wybudować samodzielnie, co pozwala ograniczyć wydatki. Za gotową (w zależności od wymiarów, kształtu i materiału, z którego jest wykonana) trzeba zapłacić przynajmniej kilkaset złotych.

Przesłony i podpory dla roślin – mała architektura w naszych ogrodach

Mowa w tym miejscu o wszelkiego rodzaju pergolach, trejażach oraz drewnianych bądź metalowych kratownicach, ściankach, parawanach, itp., bez których nie funkcjonuje żaden ogród. Elementy te podtrzymują pnącza roślin i sprytnie dzielą przydomowy teren na poszczególne strefy. Przydają się szczególnie w małych ogrodach, które muszą pełnić wiele funkcji jednocześnie. Za pomocą takich obiektów małej architektury można np. estetycznie przysłonić część gospodarczą, odizolować działkę od ulicy, itd. Tradycyjna drewniana pergola kosztuje kilkaset złotych. Jeżeli jest wyposażona w ławkę bądź huśtawkę ogrodową, koszt jej nabycia jest oczywiście odpowiednio wyższy (około 1000 zł).

Tradycyjna drewniana pergola kosztuje kilkaset złotych. Jeżeli jest wyposażona w ławkę bądź huśtawkę ogrodową, koszt jej nabycia jest oczywiście odpowiednio wyższy (około 1000 zł).

Ławki i inne siedziska ogrodowe

Także i te elementy wyposażenia ogrodu można stworzyć według własnego pomysłu bądź zakupić w postaci gotowej. Te zaprojektowane i wykonane własnoręcznie są dumą właścicieli ogrodu. Cechuje je bowiem niezwykła oryginalność i niepowtarzalność. Jednak wiele osób korzysta z rozwiązań proponowanych przez rynek handlowy. A i tu jest w czym wybierać.

Ławkę można oprzeć na koszu gabionowym, może być wykonana np. z piaskowca, z odzyskanych palet oraz z wielu innych materiałów.

Czym jest tradycyjna ławka ogrodowa i jaką pełni funkcję – każdy wie doskonale, ale projektanci tych elementów wciąż zaskakują nas swoją pomysłowością. Połączenie drewna i metalu bądź występowanie tych materiałów samodzielnie jest standardem. Jednak oprócz tego ławkę można oprzeć na koszu gabionowym, może być wykonana np. z piaskowca, z odzyskanych palet oraz z wielu innych materiałów. Ceny ławek i siedzisk ogrodowych są bardzo zróżnicowane. Zaczynają się od kilkuset złotych, a górna granica to kilka – kilkanaście tysięcy.

Posągi i figurki do dekoracji ogrodu

Posiadają takie samo grono zwolenników, co i przeciwników. Niektórzy nie wyobrażają sobie bez nich przydomowego terenu, a inni kojarzą je z kiczem i kompletnym brakiem poczucia gustu. Oryginalna postać figurek i umiejętne ich zlokalizowanie może podnosić walory estetyczne terenów zielonych, ale nie zawsze tak jest. Zastanówmy się zatem bardzo wnikliwie, czy tego rodzaju dekoracje będą odpowiednie właśnie do naszego ogrodu.

Oryginalna postać figurek i umiejętne ich zlokalizowanie może podnosić walory estetyczne terenów zielonych, ale nie zawsze tak jest.

Wodna architektura ogrodowa

Bez wątpienia urozmaica krajobraz i nadaje mu dynamiki. Wszelkiego rodzaju oczka wodne, wodotryski, kaskady, strumyki, itp. to także elementy małej architektury ogrodowej. Doskonale się przy nich wypoczywa, dają ochłodę i podnoszą estetykę ogrodu. Koszt zbudowanie takich obiektów jest tak bardzo zróżnicowany, że trudno podać nawet szacunkowe jego wartości. Wodna architektura ogrodowa może być bowiem mniej lub bardziej rozbudowana, mieć bardzo zróżnicowane postaci i różnorodne wykończenia. Na budowę standardowego oczka wodnego trzeba przeważnie przeznaczyć kilka tysięcy złotych. Jest to jednak dolna granica cenowa. Górna właściwie nie istnieje.