Pompa ciepła – ile to kosztuje? Czy pompa poradzi sobie w polskim klimacie?

 

 

Ile kosztuje pompa ciepła i jej montaż?

W Polsce średnia powierzchnia domu jednorodzinnego oscyluje w granicach 130-170 m². Koszt pompy ciepła dla takiego budynku (wraz z dodatkowymi niezbędnymi elementami) będzie wynosić nawet 30-50 tys. zł. Jednak wszystko zależy od rodzaju pompy ciepła i jej instalacji. Jeżeli urządzenie pochodzi od sprawdzonego producenta, który zajmuje się także kompleksowym montażem (dzięki któremu unikniemy kosztów spowodowanych błędami), suma inwestycji może spaść nawet poniżej 25 tys. zł.

 

 

Jakie są rodzaje pomp ciepła? Jakie są koszty inwestycji?

Jeśli zdecydujesz się na pompę ciepła, musisz również zdecydować o źródle, z którego ma być pobierana energia. Na rynku dostępnych jest kilka rodzajów pomp ciepła, gdzie każdy z nich opiera się o inny system czerpania energii. Do najpopularniejszych źródeł należą: grunt oraz powietrze. Każde z tych źródeł dostarcza inną ilość energii w innych warunkach, dlatego producenci oferują również pompy korzystające z dwóch źródeł (przykładem są pompy ciepła typu powietrze/woda lub solanka/woda).

 

 

Powietrzne pompy ciepła

Korzystają ze źródła ciepła jakim jest powietrze atmosferyczne. Obecnie w Polsce to najczęściej wybierany rodzaj pomp ciepła – zapewne ze względu niskich kosztów inwestycyjnych, ponieważ ceny powietrznych pomp zaczynają się od 15 tys. zł (cena za urządzenia, które są przeznaczone tylko do ogrzewania domu; jeśli urządzenie ma również podgrzewać wodę użytkową, koszt zestawu może wynieść nawet 35 tys. zł). Dużą zaletą przemawiającą za wyborem powietrznej pompy ciepła, jest brak konieczności budowy dolnego źródła ciepła (w formie kolektora gruntowego lub sondy pionowej) – dzięki temu oszczędzamy 15, a nawet 30 tys. zł (dla domu o powierzchni 130-170 m2). Do kosztów należy doliczyć jednak instalację oraz wszystkie akcesoria. Łączna inwestycja nie powinna przekroczyć 30 tys. zł. Warto wziąć pod uwagę, że pompa powietrza jest bardzo szybka w instalacji.

Na powietrzną pompę ciepła warto zdecydować się szczególnie wtedy, gdy nasza działka jest niewielka i nie mamy możliwości wykonania instalacji z wymiennikiem gruntowym. Również gdy zależy nam na jak najniższych kosztach instalacji, powietrzna pompa ciepła wydaje się być najlepszym wyborem (jednak pamiętaj, koszty eksploatacji pompy powietrznej są nieco wyższe od np. pompy gruntowej)

 

 

Gruntowe pompy ciepła

Posiadają doskonałe parametry eksploatacyjne. Są ponadto bardzo odporne na zmiany temperatury zewnętrznej, ponieważ w gruncie utrzymuje się stała temperatura +7°C. Jeżeli odpowiednio dobierzemy wydajność źródła ciepła oraz moc pompy do zapotrzebowania budynku na ciepło (najlepiej zlecić ten dobór firmie produkującej i montującej pompy), gruntowa pompa ciepła będzie pracować z maksymalną wydajnością nawet przy -25°C! Pompy ciepła wykorzystujące grunt jako źródło energii wchodzą w skład całego systemu przewodów (kolektorów), które układane są w gruncie poziomo pod poziomem strefy przemarzania lub w odwiertach pionowych. W tym przypadku musisz liczyć się z kosztem realizacji dolnego źródła ciepła w wysokości około 14 tys. zł. Do tej kwoty doliczamy zakup samego urządzenia i montaż, co nie powinno przekroczyć 30 tys. zł.

 

 

Pompy ciepła typu woda/woda

Je również wyróżnia wysoka wydajność – z powodzeniem mogą być traktowane jako jedyne źródło ogrzewania domu. Dla przykładu, do uzyskania 1 kW wody grzewczej wystarczający będzie przepływ wody gruntowej na poziomie 200 l/godzinę. Jednak woda musi zostać odgrodzona od głównego wymiennika ciepła za pomocą wymiennika pośredniego, co generuje dodatkowe koszty inwestycyjne.

Gazowa pompa ciepła – zasada działania i opłacalność - więcej tutaj

 

 

Pompa ciepła sprawdzi się w Polsce? Fakty i mity

Pompy ciepła od lat stosowane są w krajach z bardzo srogą i długą zimą. Skąd więc przekonanie, że pompa ciepła nie sprawdzi się w Polsce? Wyjaśnienie jest proste. Dawniej powietrzne pompy przestawały działać, gdy temperatura spadała poniżej 5°C, ze względu na budowę sprężarek. Jednak wprowadzenie nowego rodzaju sprężarek wyeliminowało ten problem, ponieważ obecnie sprzedawane pompy ciepła pracują sprawnie nawet przy temperaturze -25°C.

Co w przypadku, gdy temperatura będzie jeszcze niższa? Wystarczy zastosować grzałkę elektryczną, której koszt użycia to średnio 100-150 zł rocznie (w pompach powietrznych). Jednak dyskutując na temat pracy pompy ciepła podczas tak niskiej temperatury, warto zadać pytanie, jak wiele dni w ciągu roku w Polsce jest aż tak mroźna? Według danych zawartych w Atlasie Klimatu Polski wydanym przez IMiGW, liczba dni bardzo mroźnych (czyli poniżej -10°C) to w Polsce średnio 1 dzień w roku! A średnia temperatura w styczniu w ciągu ostatnich 30 lat to zaledwie -1°C. Dlatego z pewnością do mitów możemy zaliczyć twierdzenie, że pompy ciepła nie są przystosowane do polskiego klimatu.

Ile kosztuje ogrzewanie domu pompą ciepła?

Koszty ogrzewania domu pompą ciepła mogą różnić się w zależności rodzaju pompy, jak i w ramach rodzaju – w tym przypadku w zależności od wartości efektywności urządzenia w skali roku (współczynnik SPF). Dla przykładu, pompa ciepła typu solanka/woda, posiadająca współczynnik SPH na poziomie 4,5, wiąże się z niższymi kosztami użytkowania od takiej samej pompy, ale z SPF na poziomie 4,0. W przypadku pompy ciepła typu solanka/woda, o współczynniku SPF 4,5, roczna suma wydatków na ogrzewanie wyniesie ok. 1470 zł (dom o powierzchni 130 m2). Pompa ciepła z SPF 4,0 ogrzeje dom o takiej samej powierzchni za około 1654 zł (koszt roczny). Nieco droższe w użytkowaniu będą pompy ciepła typu powietrze/woda, ponieważ mają niższą wydajność. Warto jednak wspomnieć, że niezależnie od rodzaju pompy, każda z nich pochłonie i tak znacznie mniej wydatków eksploatacyjnych od innych źródeł ogrzewania domu.

 

 

Pompa ciepła i fotowoltaika to darmowy prąd i darmowe ogrzewanie

Pompa ciepła może być co prawda jedynym urządzeniem grzewczym, jednak nie zawsze jest to korzystne pod względem finansowym, ponieważ w bardziej mroźne dni pompa wykazuje mniejszą wydajność, przez co pobiera więcej prądu do zamiany energii w ciepło. Rozwiązaniem jest połączenie instalacji z systemem fotowoltaicznym. Dzięki panelom możemy uzyskać właściwie darmową energię ze słońca w takiej ilości, by mogła ona zasilić pracę pompy ciepła w ciągu całego roku, także w najbardziej mroźne dni.

Poprzez system opustów mamy możliwość oddania do sieci wytworzonej, ale jeszcze niezużytej energii. Tak zmagazynowaną energię możemy odebrać do 12 miesięcy, w stosunku 1 do 0,8 (przy instalacjach do 10 kWp; od 10 do 40 kWp w stosunku 1 do 0,7), czyli z oddanej 1 kWh dostajemy (do roku) 0,8 kW. Innymi słowy, w sieci posiadamy akumulator o bardzo wysokiej sprawności 80%. Odpowiednio dobierając system PV, nasza produkcja może zrównać się z konsumpcją. Płacimy miesięcznie tylko opłatę stałą. Warto wtedy przejść na taryfę, gdzie opłata stała jest jak najmniejsza.

Ile prądu potrzebuje pompa ciepła?

Pompa ciepła do zasilania sprężarki potrzebuje około 20% energii elektrycznej w stosunku do energii cieplnej, która jest potrzebna do ogrzania budynku. Dla przykładu, nowy dom zbudowany w dobrym standardzie izolacyjności, potrzebuje rocznie ok. 12 tys. kWh energii cieplnej (założenie, że dom posiada powierzchnię do 130 m², a energia ma być wykorzystywana do ogrzewania i przygotowywania ciepłej wody użytkowej). W przypadku pompy ciepła np. powietrze-woda o wskaźniku SCOP 3,8, wiąże się to z pobraniem energii elektrycznej z sieci na poziomie 3100 kWh.

Ile prądu mogą wytworzyć panele fotowoltaiczne?

Z każdego 1 kWp panele mogą dostarczyć rocznie około 980 kWh energii elektrycznej. Instalacja fotowoltaiczna może więc w pełni pokryć zapotrzebowanie na energię elektryczną wymaganą przez pompę ciepła.

Kiedy opłaca się inwestować w pompę ciepła?

• Atrakcyjność montażu pomp ciepła wzrasta przez zastosowanie programów dopłatowych. Koszt montażu może się wtedy zrównać z kosztami montażu tradycyjnego źródła ciepła np. w postaci niewygodnego kotła.
• Bardziej opłacalne jest wykorzystanie pompy jako głównego źródła ciepła, ale wspomaganego przez inne (np. przez grzałkę elektryczną, która jest niezawodna i może zawsze stanowić awaryjne źródło ogrzania domu lub przez panele fotowoltaiczne)
• Eksploatacja urządzenia będzie opłacalna wtedy, gdy mądrze dobierzemy moc pompy do warunków panujących w domu i na zewnątrz. Dlatego najlepiej dobór urządzenia powierzyć specjaliście.
• Pompa ciepła jest ekologiczna i korzysta z odnawialnych źródeł energii, więc uznajemy ją za przyszłościowe źródło ogrzewania domu, które będzie się sprawdzało nawet za kilkadziesiąt lat.
• Kotłownia z pompą ciepła jest pomieszczeniem czystym, a samo urządzenie zajmuje około 1 m2. Zyskujemy przestrzeń magazynową lub wygodne i ciepłe miejsce na warsztat czy pralnię.

UWAGA! Podane kwoty są cenami przybliżonymi, pochodzą z ogólnodostępnych w Internecie zestawień kosztów, dlatego mogą odbiegać od aktualnych cen oraz nie stanowią oferty handlowej.