Panele fotowoltaiczne: cena, dofinansowanie, opinie, rozliczenia [WIDEO]

Ceny prądu mogą często przyprawić nas o zawrót głowy. Dlatego już podczas budowy lub modernizacji domu warto rozważyć możliwość zastosowania alternatywnych źródeł energii, które pozwolą nam zaoszczędzić, a równocześnie uczynią nasz dom bardziej przyjaznym środowisku. Jednym z najpopularniejszych i najmocniej promowanych obecnie rozwiązań tego typu należy fotowoltaika. Jak działają panele fotowoltaiczne i czy taka inwestycja jest rzeczywiście opłacalna?

Panele fotowoltaiczne – zasada działania

Systemy fotowoltaiczne są zbudowane z ogniw słonecznych, stworzonych z płytek (zazwyczaj krzemowych), w których znajduje się pole elektryczne. Ogniwa wchłaniają energię pochodzącą z promieniowania słonecznego i przekształcają ją w energię elektryczną. Ten proces jest zwany konwersją fotowoltaiczną.

Zestaw fotowoltaiczny to kilka współpracujących ze sobą elementów: paneli zbudowanych z ogniw słonecznych, inwertera (falownika) przekształcającego prąd stały w zmienny, a także licznik energii i okablowanie oraz – ewentualnie – akumulator. Instalacja może mieć dwojaki charakter – od tego, jaki rodzaj wybierzemy, poniekąd jest uzależniona opłacalność inwestycji:

 

• Off-grid, czyli instalacja wyspowa nie jest podłączona do sieci energetycznej. Oznacza to, że na wypadek nadprodukcji lub niedostatecznej produkcji energii potrzebujemy akumulatorów, w których prąd będzie gromadzony „na czarną godzinę”. Energia pozyskana z paneli fotowoltaicznych jest wówczas przekazywana do regulatora, który wpływa na rozładowywanie i doładowywanie akumulatora.
• On-grid oznacza instalację podłączoną do sieci elektrycznej. Ma to tę zaletę, że w przypadku, gdy panele fotowoltaiczne nie wyprodukują odpowiedniej ilości energii dla naszego gospodarstwa domowego, możemy w każdej chwili przejść na prąd pobierany z sieci. Natomiast w przypadku nadprodukcji energii fotowoltaicznej możemy „sprzedać” ją do elektrowni, w ramach net meteringu. Oznacza to, że w danym okresie rozliczeniowym energia pozyskana z ogniw fotowoltaicznych jest rozliczana razem z energią z elektrowni i za każdą kWh energii fotowoltaicznej odbieramy odpowiednią ilość darmowego prądu od firmy energetycznej.

Działanie instalacji fotowoltaicznej nie należy do skomplikowanych. Promienie słoneczne padające na ogniwa fotowoltaiczne są przez nie wchłaniane. W ten sposób, w wyniku efektu fotowoltaicznego, powstaje prąd stały, który następnie jest przepuszczany przez inwerter, by ulec przekształceniu w prąd zmienny, o parametrach odpowiadających energii płynącej w sieci elektrycznej. Jako że prąd z paneli fotowoltaicznych ma większą częstotliwość niż ten z sieci, jest wykorzystywany w pierwszej kolejności – a dopiero gdy go zabraknie, do naszej domowej instalacji pobierany jest prąd z sieci. Takie działanie jest możliwe tylko w instalacji on-grid, czyli połączonej z siecią.

 

 

Ile kosztują panele fotowoltaiczne?

Koszt paneli jest uzależniony przede wszystkim od tego, jaką moc ma instalacja. Dla 4-osobowej rodziny optymalnym rozwiązaniem jest instalacja o mocy ok. 3-3,5 kW, za którą zapłacimy ok. 16000-20000 zł (już z montażem). Znaczenie dla ceny ma liczba paneli – im większy jest zestaw, tym wyższa cena. Duże systemy, składające się z kilkunastu lub nawet 20-35 paneli to koszt rzędu 25000-50000 zł, przy czym największe instalacje są stosowane raczej na skalę przemysłową lub w budynkach użyteczności publicznej, nie zaś w domach jednorodzinnych. Trzeba jednak pamiętać, że w przypadku niewielkiej instalacji koszty zwracają się wolniej, ponieważ system fotowoltaiczny produkuje wówczas mniej prądu, w związku z czym może okazać się, że w znacznym stopniu posiłkujemy się energią z sieci.

Systemy fotowoltaiczne są zbudowane z ogniw słonecznych, stworzonych z płytek (zazwyczaj krzemowych), w których znajduje się pole elektryczne. Ogniwa wchłaniają energię pochodzącą z promieniowania słonecznego i przekształcają ją w energię elektryczną. Ten proces jest zwany konwersją fotowoltaiczną.

Jak dostać dofinansowanie?

Jako że instalacje te należą do OZE, czyli odnawialnych źródeł energii, możemy postarać się o dofinansowanie do zakupu i montażu paneli fotowoltaicznych. O dotacje z Unii Europejskiej na rozbudowę lub stworzenie nowej infrastruktury mogą ubiegać się jednostki samorządu terytorialnego, stowarzyszenia, spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe, a także przedsiębiorstwa i inne instytucje posiadające osobowość prawną. W przypadku osób fizycznych programy wsparcia finansowego na tego typu inwestycje można znaleźć w Wojewódzkich Funduszach Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Rodzaj pomocy może różnić się w zależności od regionu, w którym mieszkamy, ponieważ każdy z ośrodków prowadzi autorskie programy dofinansowania, np.:

 

• Program EKODOM w Lublinie – umożliwia osobom fizycznym uzyskanie pożyczki pokrywającej 100% kosztów, przy czym 25% kredytu zostaje umorzone po wykonaniu instalacji;
• Program EKODOM w Toruniu – pożyczka częściowo umarzalna (do 30%), pokrywająca 80% kosztów inwestycji;
• Program pożyczek na inwestycje z zakresu ochrony powietrza, wód i gleby w Szczecinie – pożyczka pokrywająca 100% kosztów instalacji, częściowo umarzalna (do 30%), przy czym umorzenie następuje po spłacie 70% kwoty.

Większość programów łączy w sobie pożyczkę i dotację lub występuje wyłącznie w formie pożyczki. Warto wspomnieć, że oprocentowanie w przypadku tego typu pożyczek jest bardziej korzystne niż w bankach. Nie zmienia to jednak faktu, że znaczną część kosztów instalacji paneli fotowoltaicznych musimy pokryć z własnych środków – programy wsparcia umożliwiają tylko rozłożenie tej kwoty na co najmniej kilka lat, z możliwością częściowego umorzenia pożyczki. O szczegóły na temat dofinansowania paneli fotowoltaicznych możemy zapytać we właściwym dla naszego miejsca zamieszkania urzędzie miasta lub gminy, a także w ośrodkach WOŚF.

 

 

Zalety i wady paneli fotowoltaicznych

Choć darmowy prąd wydaje się rozwiązaniem idealnym, to jednak opinie o panelach fotowoltaicznych są dość zróżnicowane – mają one zarówno swoich zwolenników, jak i sceptyków. Wśród cech, które można by uznać za wady takiej instalacji, na pierwszy plan wybija się cena: panele fotowoltaiczne to inwestycja rzędu co najmniej kilkunastu tysięcy złotych. Możemy postarać się o dofinansowanie, ale – jak już wspomnieliśmy we wcześniejszym akapicie – zazwyczaj jest ono udzielane w formie preferencyjnych pożyczek, które mogą być jedynie częściowo umorzone – większość kwoty musimy spłacić.

Oprócz tego panele mogą mieć nieco utrudnione funkcjonowanie w kapryśnym polskim klimacie, w którym słońce często chowa się za chmurami. Trzeba również uwzględnić zmiany klimatyczne, które w dłuższej perspektywie można przewidzieć jedynie w niewielkim stopniu. Za niedogodność w użytkowaniu panelu można także uznać konieczność ich regularnego czyszczenia – przynajmniej raz w roku – ponieważ kurz osiadający na ogniwach zmniejsza ich wydajność. Zimą, przy dużych opadach śniegu, panele wymagają też systematycznego odśnieżania.

Mimo kilku wad, gama walorów paneli fotowoltaicznych jest znacznie szersza. Wśród najważniejszych zalet należy wymienić:

 

• bezobsługowość – po zainstalowaniu paneli nie musimy właściwie już nic robić (oprócz wspomnianego czyszczenia) – prąd tworzy się sam;
• ekologia – panele należą do odnawialnych źródeł energii, więc są przyjazne środowisku i nie emitują żadnych szkodliwych substancji;
• wieloletnia, duża wydajność, a co za tym idzie – zwrot inwestycji i oszczędzanie na rachunkach za prąd oraz możliwość „sprzedaży” prądu do zakładu energetycznego w przypadku instalacji on-grid;
• możliwości montażowe – panele nie muszą być zainstalowane na dachu. Równie dobrze możemy umieścić je na gruncie czy fasadzie budynku. Poza tym instalacja jest zbudowana z modułów, więc w razie potrzeby możemy bez problemu dołączyć do niej kolejne ogniwa;
• szybki montaż, niewymagający specjalnych urzędowych pozwoleń;
• niska awaryjność, wynikająca z braku elementów mechanicznych;
• duża odporność na niekorzystne czynniki atmosferyczne, jak np. mróz czy gradobicie.

 

 

Opłacalność paneli fotowoltaicznych

Choć panele fotowoltaiczne są istotnym elementem dbałości o kondycję środowiska naturalnego, to jednak dla osób zastanawiających się nad taką inwestycją liczy się nie tylko ekologia. Bardzo ważna jest również ocena, czy taka instalacja po prostu nam się opłaca. Wydajność systemu fotowoltaicznego jest uzależniona zarówno od liczby paneli, jak też od klimatu panującego w danym regionie. O ile, pierwszy z tych czynników nietrudno dostosować do własnych potrzeb, o tyle warunki atmosferyczne nie są już czymś, co możemy uregulować. Pojawia się zatem pewne ryzyko, zwłaszcza w polskim klimacie, który nie należy do najbardziej atrakcyjnych pod względem ciepła i nasłonecznienia w skali roku.

Jako że panele fotowoltaiczne należą do OZE, czyli odnawialnych źródeł energii, możemy postarać się o dofinansowanie takiej inwestycji. O dotacje z Unii Europejskiej na rozbudowę lub stworzenie nowej infrastruktury mogą ubiegać się jednostki samorządu terytorialnego, stowarzyszenia, spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe, a także przedsiębiorstwa i inne instytucje posiadające osobowość prawną.

Nie oznacza to jednak, że od razu mamy skreślać instalację fotowoltaiczną, jednoznacznie oceniając ją jako nieopłacalną. Jeżeli liczba paneli zostanie dobrze dopasowana do wymagań budynku i będą one prawidłowo ustawione (skierowane w stronę południową), możemy liczyć na wytworzenie do ok. 1200 kWh rocznie z 1 panelu. Planując instalację fotowoltaiczną, warto sprawdzić roczne zużycie energii elektrycznej w domu oraz porównać rachunki z kilku ostatnich lat. W ten sposób możemy ocenić, jaką moc powinna posiadać instalacja oraz ile jesteśmy w stanie zaoszczędzić dzięki fotowoltaice, a co za tym idzie – jak szybko zwróci się nam inwestycja. Jeżeli mamy taką możliwość, możemy połączyć system fotowoltaiczny z turbiną wiatrową – w ten sposób zwiększymy możliwości produkcji energii elektrycznej i będziemy bardziej niezależni od zewnętrznych dostawców.

Panele fotowoltaiczne - opinie, opłacalność, rozliczenia z zakładem energetycznym [WIDEO]

Źródło: Kanał YouTube "Marcin Stolarski - Inzynieriada"

UWAGA! Podane kwoty są cenami przybliżonymi, pochodzą z ogólnodostępnych w Internecie zestawień kosztów, dlatego mogą odbiegać od aktualnych cen oraz nie stanowią oferty handlowej.