Dom parterowy – wady i zalety

Ogólnie rzecz ujmując, budowa domów parterowych jest tańsza niż piętrowych o tej samej wielkości. Mimo tego w polskim krajobrazie o wiele łatwiej spotkać budynki o dwóch kondygnacjach niż osadzone na jednym poziomie. Skąd niechęć do budowania bungalowów, jak z angielska nazywa się takie parterowe domki? Poniżej przyglądamy się różnym czynnikom, które wpływają na koszt i estetykę budowy domów parterowych.

Ogólnie rzecz ujmując, budowa domów parterowych jest tańsza niż piętrowych o tej samej wielkości. Mimo tego w polskim krajobrazie o wiele łatwiej spotkać budynki o dwóch kondygnacjach niż osadzone na jednym poziomie.

Przewaga domów piętrowych?

Być może, przewaga domów z piętrem nad parterowymi wynika z wielkości działek, jakie do wyboru mają inwestorzy. Wielkość działki ma bowiem kluczowe znaczenie. Tylko na dużej działce da się postawić przestronny dom jednokondygnacyjny. Dodatkowo, obecność ogrodu jest niemal konieczna ze względu na estetykę budynku oraz poczucie prywatności mieszkańców. Dom rozciągający się od jednej granicy działki do drugiej nie będzie wyglądał okazale, a bliskość sąsiadów może szybko stać się jego największą wadą.

Dom rozciągający się od jednej granicy działki do drugiej nie będzie wyglądał okazale, a bliskość sąsiadów może szybko stać się jego największą wadą.

Gdy jednak działka jest wystarczająco rozległa, aby można było założyć piękny ogród przed domem, warto pokusić się o budynek parterowy. Dom parterowy może, a nawet powinien, być możliwie jak najbardziej otwarty na ogród. Można to zapewnić tworząc wyjścia na werandę z takich pomieszczeń jak salon, sypialnia czy jadalnia lub montując duże okna sięgające od podłogi do sufitu (np. w salonie). Interesującym pomysłem jest też zbudowanie domu atrium w środku. To dobre rozwiązanie dla budynków o dużej powierzchni. Po pierwsze, dzięki temu tworzy się przestrzeń na świeżym powietrzu, osłonięta przed wiatrem i mocno nasłoneczniona. Z drugiej – pomieszczenia są dodatkowo doświetlone i ogrzane słońcem.

Koszty – czy dom parterowy rzeczywiście jest tańszy?

Na wstępie pisaliśmy, że budowa domu parterowego jest tańsza. Jest to prawdą w przypadku domów o małej powierzchni, powiedzmy do 150 mkw. Wówczas zbudowanie domu parterowego rzeczywiście pochłonie mniej niż budowa domu piętrowego o tej samej powierzchni. Jednak w przypadku większych domów parterowych, rosną też koszty. To za sprawą większej powierzchni fundamentów oraz pokrycia dachowego, które są największymi wydatkami podczas budowy. Z drugiej strony, dom parterowy jest mniej obciążony, co sprawia, że fundamenty mogą mieć mniejszą nośność, podobnie ściany konstrukcyjne. W domach parterowych (zazwyczaj) nie trzeba też montować okien dachowych, które są bardzo drogie, mimo że często są naprawdę niewielkie. Dom parterowy to także brak kosztów związanych z zakupem schodów czy stawiania wysokich rusztowań na placu budowy. Sama budowa zaś jest krótsza niż w przypadku domu piętrowego oraz łatwiejsza – czyli mniejsze jest ryzyko popełnienia błędów podczas budowy.

W domach parterowych (zazwyczaj) nie trzeba też montować okien dachowych, które są bardzo drogie, mimo że często są naprawdę niewielkie.

Jeżeli chodzi o koszty eksploatacyjne, na pewno ogrzewanie domu jednopiętrowego jest droższe. To ze względu na dużą powierzchnię ścian i dachu, przez które ucieka sporo ciepła (które w budynku piętrowym płynęłoby do góry, ogrzewając piętro). Często zdarza się, że w budynkach piętrowych instalacje nie są zgrupowane w jednym punkcie. Jeżeli dom parterowy jest duży i znajdują się w nim dwie lub trzy łazienki, trudno, aby wszystkie znajdowały się koło siebie i na dodatek graniczyły jeszcze z kuchnią. Z tego powodu koszty już na etapie instalacji rur mogą być większe. Trudniejsze (i droższe) będzie też rozprowadzanie ciepła. Trzeba również wziąć pod uwagę, że w niskim budynku trudniej o dobry ciąg kominkowy – wentylacja mechaniczna lub nasady kominowe mogą okazać się koniecznością.

Funkcjonalność domu parterowego i piętrowego

Jedną z zalet najczęściej wymienianych przez zwolenników domów parterowych jest brak konieczności chodzenia po schodach. Dla osób starszych i schorowanych konieczność poruszania się po schodach może utrudnić codzienne życie oraz prowadzić do uczucia wyobcowania: podczas gdy oni muszą spędzać czas na dole, reszta rodziny przebywa na górze. Ale nie tylko osoby starsze czy niepełnosprawne narzekają na schody. Ludzie młodzi i w pełni sił również nie mają ochoty, by po kilkanaście lub kilkadziesiąt razy dziennie biegać po schodach. Z tego powodu górne piętro staje się martwą kondygnacją, do której chodzi się jedynie spać. Schody mogą być niebezpieczne dla małych dzieci i wymagają zamocowania dodatkowych zabezpieczeń.

Jedną z zalet najczęściej wymienianych przez zwolenników domów parterowych jest brak konieczności chodzenia po schodach. Dla osób starszych i schorowanych konieczność poruszania się po schodach może utrudnić codzienne życie oraz prowadzić do uczucia wyobcowania.

Jeżeli dom parterowy ma być funkcjonalny, trzeba dobrze przemyśleć jego bryłę. Mały dom może mieć zwartą bryłę: wówczas z jednego korytarza wchodzi się do wszystkich pomieszczeń. Albo inaczej: po pokonaniu wiatrołapu wchodzi się do rozległego salonu, a z niego do sąsiednich pokojów. Jeżeli jednak budynek ma mieć dużą powierzchnię, jego bryła nie może być zwarta. W takiej sytuacji pomieszczenia w centralnej części domu byłyby niedoświetlone lub nawet całkowicie ciemne, korytarz zaś wiłby się w nieskończoność. W takim wypadku lepszym rozwiązaniem jest dom o rozciągniętej bryle, zbudowany np. w kształt litery L czy U. Jednak im więcej ścian, tym znowu większe straty ciepła… Poza tym, nie każdą działkę da się dostosować do domu o takim niestandardowym kształcie.

Wady i zalety domów parterowych i piętrowych

Domy parterowe mają swoje wady i zalety. Niektóre działki zdają się być wymarzone pod dom parterowy i wtedy właśnie warto pomyśleć o takim. Kwestia niższych kosztów może być złudna, szczególnie w przypadku domów o dużej powierzchni (szczególnie jeżeli dodać do tego wyższe koszty eksploatacyjne). Parterowy dom niekoniecznie nada się na dużą, rodzinną rezydencję, ale z pewnością sprawdzi się np. dla czteroosobowej rodziny. Później, na starość, taki dom będzie łatwiejszy do utrzymania. Bez spadzistego dachu i konieczności korzystania z wysokich drabin przy jakichkolwiek pracach zewnętrznych, osobom starszym czy mniej sprawnym z pewnością będzie łatwiej o taki dom zadbać. Myśl o przyszłości jest tutaj więc kluczowym elementem.