Dom pasywny? Co to znaczy?

Oszczędność energii cieplnej

Głównym założeniem projektu domu pasywnego jest maksymalna oszczędność energii cieplnej. W domu pasywnym powinno się zminimalizować straty ciepła, zastępując aktywną energię pochodzącą z urządzeń grzewczych energią pasywną, czyli pochodzącą z ocieplenia zewnętrznego, energii słonecznej, odzysku ciepła z wentylacji czy wewnętrznych źródeł energii. Żeby zostały spełnione te założenia, zużycie energii do ogrzania domu nie powinno przekroczyć 15 kWh/m²/rok. Należy jednak pamiętać, że te wytyczne są odpowiednie dla klimatu niemieckiego, zaś w chłodniejszych regionach Polski dopuszczalne jest nieco wyższe zapotrzebowanie na energię. Takie ograniczenie zużycia można uzyskać, stosując odpowiednią izolację ścian zewnętrznych, oszczędność konstrukcji oraz jej szczelność pozwalającą na efektywny odzysk ciepła z instalacji wentylacyjnej oraz wewnętrznych źródeł pasywnych. Zapotrzebowanie na energię w domach pasywnych jest prawie ośmiokrotnie mniejsze niż w tradycyjnych budynkach. Zaskakujące jest to, że niewielkie zużycie energii nie utrudnia eksploatacji domu i nie zmniejsza komfortu cieplnego odczuwalnego przez mieszkańców.

Ważna odpowiednia lokalizacja

Aby zbudować dom pasywny, trzeba zacząć od znalezienia odpowiedniej lokalizacji. Najlepsza będzie taka działka, na której mamy dostęp do pełnego słońca. Już na etapie kupna projektu powinniśmy zwrócić uwagę na to, czy w domu została oddzielona strefa dzienna od nocnej. Pokoje dzienne – czyli salon, wyjście na taras, jadalnia – powinny znajdować się od strony południa, by promienie słoneczne dogrzewały pomieszczenia w ciągu dnia. Takie naturalne źródło energii grzewczej należy wykorzystać, montując duże okna w pomieszczeniach dziennych. Należy jednak pamiętać, by szyby miały wysoki współczynnik przepuszczalności energii słonecznej g≥55%. Doskonałe będą szyby potrójne w specjalnej ramie szczelnie zamontowanej w murze w warstwie izolacji cieplnej w celu zminimalizowania mostków termicznych. Od strony północnej budynek może być osłonięty naturalnymi wzniesieniami lub drzewami. Okna, jeśli już istnieje konieczność ich wstawienia, powinny być jak najmniejsze.

Prostota formy

Dom pasywny powinien mieć jak najmniej

skomplikowane kształty zapewniające mu minimalne straty energii. Idealny będzie budynek zaprojektowany na planie prostokąta, zwarty, gdzie stosunek powierzchni ścian zewnętrznych do objętości będzie jak najmniejszy. Im bardziej wymyślny kształt bryły, tym więcej narożników, czyli potencjalnych miejsc, przez które przenika ciepło. Budynek powinien zawierać jak najmniej wystających elementów, tak więc nie będą korzystne lukarny, wykusze ani balkony, ponieważ pogarszają bilans energetyczny domu. Chcąc dobudować balkon lub piwnicę, trzeba zadbać o ich prawidłowe odizolowanie. Jeśli chcemy zbudować dom z poddaszem użytkowym, powinniśmy wybierać projekty z dachem jedno- lub dwuspadowym. Okna dachowe dzięki nowoczesnej konstrukcji osiągają lepsze parametry niż okna fasadowe. Jednakże trzeba pamiętać o poprawnej izolacji otoczenia okna.

 

Garaż wolno stojący

Najkorzystniejsze jest wybudowanie garażu wolno stojącego. Jeśli jednak powierzchnia działki nam na to nie pozwala, można dobudować garaż do budynku, jednak nie może on być połączony przejściem. Aby uniknąć wyziębiania przyległej do nieogrzewanego garażu części domu, należy ocieplić ścianę między wnętrzem domu a garażem w taki sam sposób jak pozostałe ściany budynku. Nic nie da nam ogrzewanie garażu, ponieważ zwiększa tylko straty energii grzewczej.

Instalacja wentylacji mechanicznej

Budynek pasywny, w przeciwieństwie do tradycyjnych domów, nie zawsze wymaga montażu instalacji grzewczych. Nieodzowne będzie zastosowanie wentylacji mechanicznej zapewniającej odzysk ciepła. Instalacja nagrzewnicy w kanale nawiewnym wentylacji lub kolektorów słonecznych można wykorzystać do podgrzewania ciepłej wody użytkowej, ogrzanie powietrza odbywa się przy okazji. Hałas pochodzący z wentylacji mechanicznej jest wyeliminowany niemal w całości przez dobrą izolację akustyczną kanałów, wysokiej klasy wentylatory oraz niewielką prędkość przepływu powietrza w kanałach. W domach pasywnych nie powinno być kominka. Jednak dla inwestorów, którzy nie wyobrażają sobie domu bez niego, dopuszczalne jest zastosowanie kominka z zamkniętą komorą spalania. Możliwe jest także praktyczne wykorzystanie kominka, instalując płaszcz wodny, dzięki czemu nie tylko ogrzejemy wnętrze, ale także ciepłą wodę użytkową.

Dom pasywny jest budynkiem przyjaznym dla człowieka i środowiska. Gwarantuje mniejsze koszty eksploatacji domu dzięki zredukowaniu zużycia energii. Korzystny dla mieszkańców mikroklimat zapewnia optymalną temperaturę powietrza oraz wilgotność.

Budując dom pasywny, należy pamiętać o:

• dobrej lokalizacji,
• zwróceniu budynku względem stron świata,
• bardzo dobrej izolacji ścian,
• wysokim poziomie szczelności budynku,
• nieskomplikowanym kształcie domu,
• prostej konstrukcji dachu,
• wyeliminowaniu mostków termicznych,
• wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła,
• zainstalowaniu szczelnych okien.