Układanie kostki brukowej – instrukcja krok po kroku

Układanie kostki brukowej krok po kroku

Poniżej przedstawiamy instrukcję, która pozwoli nam na samodzielne ułożenie kostki brukowej. Kluczowe jest skompletowanie odpowiednich narzędzi i materiałów budowlanych, a także choćby minimum wiedzy. 

Przygotowanie niezbędnych materiałów 

Najważniejszym z materiałów jest oczywiście kostka brukowa – jej kształt i faktura powinny być dopasowane do nawierzchni: jeśli będzie ona często eksploatowana, warto wybrać kostkę z gładką powierzchnią, która charakteryzuje się dużą odpornością na zabrudzenia. Należy pamiętać, by dokonać dokładnej selekcji kostek – wszelkie pęknięte czy pokruszone elementy należy odrzucić, gdyż naruszą one integralność układanego chodnika.

Kolejnymi materiałami, w jakie musimy się wyposażyć, są piasek i cement, które są niezbędne do wykonania podbudowy oraz krawężników. W przypadku, gdy musimy zamontować w nawierzchni odwodnienie powierzchniowe, będziemy potrzebować również elementów do odprowadzania wody, takich jak rury kanalizacyjne i kanał liniowy. Ilość potrzebnych materiałów ustala się na podstawie pomiarów terenowych bądź opierając się na gotowym projekcie. Należy mieć na uwadze fakt, że układając kostkę brukową na mokrym terenie, zużycie materiałów będzie większe.

Zadbanie o odpowiednie narzędzia

Dobór narzędzi zależny jest od rozmiaru powierzchni, na której planujemy ułożyć kostkę brukową. Jeśli jest ona niewielka, wystarczy nam:

• szpadel,
• grabie,
• taczka,
• narzędzia pomiarowe: miarka, poziomica, sznur, paliki lub metalowe pręty,
• ręczny ubijak.

W przypadku większego obszaru będziemy potrzebowali profesjonalnego sprzętu:

• spycharko-ładowarki,
• wywrotki,
• poziomicy laserowej,
• zagęszczarki spalinowej.

Jeśli nie posiadamy maszyn potrzebnych do przeprowadzenia prac, możemy skorzystać z wypożyczalni sprzętu budowlanego.  

Przygotowanie powierzchni

Przygotowując powierzchnię, na której układana będzie kostka brukowa, powinniśmy zacząć od jej wyczyszczenia – ręcznie lub za pomocą spycharko-ładowarki. Dobrym pomysłem jest wykonanie uprzednio uproszczonego projektu przedstawiającego przebieg planowanej ścieżki, co pozwoli nam uniknąć błędów i niepotrzebnych prac . Kolejnym krokiem jest ustalenie dokładnych wymiarów powierzchni i łącznej długości jej krawędzi, a w przypadku posesji ze spadkiem – dodatkowe zaplanowanie sposobu odprowadzania wody.

Ustalenie punktu bazowego i wytyczenie drogi

Punkt bazowy służy do wyznaczenia linii przebiegu nawierzchni.  Po jego ustaleniu, należy wbić w wybrane miejsce metalowy pręt, do którego mocujemy sznurek, a następnie rozpościeramy go aż do zakończenia lub załamania odcinka drogi, gdzie mocujemy kolejny pręt. Kolejną czynnością jest odmierzenie od punktu bazowego szerokości planowanego dołu i wbicie kolejnego znacznika. W dalszej kolejności powinno się za pomocą sznurka wyznaczyć linię równoległą do końca danego odcinka. Na długości przebiegu ciągu wykopujemy niewielki rów – utwierdzi on w podłożu granice naszego wykopu. Analogicznie możemy wytyczyć całą długość nawierzchni. 

Korytowanie

Zabieg ten polega na usunięciu ok. 15-20 centymetrów ziemi z wytyczonej ścieżki – w jej miejscu pojawi się podbudowa i podsypka, a w następnej kolejności – kostka brukowa. W przypadku budowy podjazdu należy zwiększyć warstwę usuniętej powierzchni o 10-15 centymetrów. Zwróćmy uwagę, by dno wykopu było wyrównane i miało tę samą głębokość w każdym miejscu.

Osadzenie krawężników

Krawężniki to element, który nadaje kształt ścieżce i zapobiega rozjeżdżaniu się kostek brukowych w trakcie ich układania. Ich przybliżona wysokość powinna wynosić 20 centymetrów, a długość 50 centymetrów.

Osadzamy je według wytyczonej wcześniej ścieżki, zaczynając od skrajnych krawężników na końcach jej odcinków i wyrównujemy w poziomie np. za pomocą poziomicy wodnej lub laserowej. 

Krawężniki muszą być układane w półsuchym betonie, przy zachowaniu ok. 10 centymetrowej głębokości. Po utwardzeniu się betonu należy pokryć krawężniki od wewnątrz kruszywem podbudowy, zaś od zewnątrz – gruntem rodzimym.

Wykonanie podbudowy z kruszywa

Podbudowa jest warstwą, która odpowiada za równe przeniesienie obciążenia z nawierzchni na grunt rodzimy oraz pełni funkcję ochronną przed działaniem niskich temperatur. Musi być ona wykonana ze stabilnego kruszywa; w zależności od potrzeb, do wykonania podbudowy użyć możemy:

• kruszywa łamanego, 
• piasku,
• kruszywa betonowego,
• gruboziarnistej pospółki.

Przyjmuje się, że grubość warstwy powinna wynosić ok. 10-15 centymetrów przy wykopie o głębokości ok. 25 centymetrów. Należy pamiętać, że jej nieumiejętne wykonanie może doprowadzić do zapadania się fragmentów nawierzchni. 

Utworzenie warstwy podkładowej

Czynność ta ma za zadanie zapewnienie kostkom brukowym stabilizacji i stanowi barierę oddzielającą je od podbudowy. Warstwa podkładowa powinna mieć grubość ok. 5 centymetrów, a do jej wykonania wykorzystać możemy piasek płukany wymieszany z cementem. Całość należy dokładnie wyrównać. 

Układanie kostki brukowej

Kostkę brukową układa się poprzecznymi rzędami, pamiętając o zachowaniu ok 4-5 milimetrowych przerw między pojedynczymi kostkami – zostaną one wypełnione płukanym piaskiem, dzięki czemu nawierzchnia będzie trwała; czynność tę nazywa się fugowaniem. W trakcie układania kostki brukowej należy zwrócić uwagę, by nie naruszyć podsypki oraz pamiętać o dobiciu każdego elementu do gruntu za pomocą np. ręcznego ubijaka.

Zaleca się mieszanie kostek z kilku palet, co pozwala ujednolicić kolor naszego chodnika.

Zagęszczenie powierzchni

Zagęszczenie powierzchni, zwane także jej wibrowaniem, przeprowadzamy za pomocą zagęszczarki spalinowej lub specjalnego wibratora powierzchniowego z gumową nakładką. Po dociśnięciu kostki brukowej należy sprawdzić, czy nie pojawiły się nierówności, a następnie podsypać ją cienką warstwą piasku. W celu dodatkowej ochrony możemy zaimpregnować powierzchnię, co zmniejszy chłonność materiału. 

Jeżeli nie dysponujemy odpowiednimi narzędziami, bądź nie jesteśmy pewni swoich umiejętności, ułożenie kostki brukowej zlećmy fachowcom.