Czym ogrzewać dom? Jakie ogrzewanie jest najtańsze?

Uwaga! Wszystkie dane zawarte w tym artykule (stawki) należy traktować poglądowo. Są to uśrednione ceny i w każdym regionie mogą być inne. Na potrzeby artykułu została wyciągnięta średnia na podstawie stawek z początku 2018 roku.

Ogrzewanie elektryczne – mało opłacalne?

Tego typu ogrzewanie uznawane jest za jedno z najbardziej niezawodnych i komfortowych. Niepodważalną zaletą jest łatwość obsługi: regulacja temperatury jest bezproblemowa, a instalacja nie wymaga stałej ingerencji domowników (nie trzeba np. dokładać opału). Niestety faktem jest również, że ogrzewanie elektryczne jest drogie. Jednym z większych wydatków jest montaż paneli do ogrzewania i systemu sterowania. Uśredniony koszt zakupu i montażu tych elementów to dla domu 100 m2 to 25-35 tys. zł.

Do powyższego jednorazowego wydatku, należy doliczyć późniejsze koszty użytkowania – a te również nie są niskie. Ciężko jest określić, jaki będzie miesięczny koszt ogrzewania elektrycznego, ponieważ w dużej mierze zależy od izolacji domu i jego metrażu. Nie bez znaczenia jest zróżnicowany koszt energii. Można jednak przyjąć, że uzyskanie 1 kWh energii to średnio 50 gr w taryfie dziennej i 40 gr w nocnej.

Ogrzewanie gazowe – trudne w założeniu, ale opłacalne

Gaz to jedno z najpopularniejszych źródeł ciepła. Pod względem wygody kocioł gazowy jest porównywalny do ogrzewania elektrycznego – nie zajmuje dużo miejsca, nie zabrudza pomieszczeń i nie musimy kontrolować ilości opału. Minusem jest z pewnością załatwienie wielu formalności przed instalacją. Trzeba bowiem złożyć wniosek o wydanie warunków przyłącza do sieci (czas oczekiwania to ok. 21 dni). Należy także zawrzeć umowę o przyłączenie oraz uzyskać pozwolenie na budowę instalacji. Niezbędne jest też zlecenie wykonania projektu instalacji i jego uzgodnienie w ZUD-zie. Wymienionych formalności nie trzeba spełniać, jeśli gaz ma być pozyskany ze zbiornika. Poza utrudnieniami formalnymi, problemem mogą być koszty inwestycyjne na poziomie kilkunastu tysięcy złotych (do tego doliczyć trzeba również koszt projektu i wykonawstwa przyłącza).

Zaletą natomiast są stosunkowo niskie koszty ogrzewania gazem – co prawda wyższe, niż w przypadku ogrzewania paliwem stałym albo pompą ciepła, ale niższe niż ogrzewanie elektryczne czy olejowe. Jednak to, jakie są koszty ogrzewania gazowego zależy w dużej mierze od wybranego kotła. Wśród kotłów gazowych dostępne są tradycyjne, kondensacyjne i pulsacyjne. Poniżej sprawdzamy, które są najbardziej opłacalne.

1. Kocioł gazowy tradycyjny – ekonomiczny i stosunkowo wydajny. Wyróżniamy kotły z zamkniętą lub otwartą komorą spalania. Uśredniony koszt zakupu takiego kotła to 4-5 tys. zł. Wytworzenie 1 kWh energii to ok. 25 gr.

2. Kocioł gazowy kondensacyjny – pozwala zmniejszyć koszty użytkowania – nawet do 20% w przypadku większych domów. Ceny tego kotła wahają się od 3 do nawet 25 tys. zł. Wytworzenie 1 kWh energii to ok. 20 gr.

3. Kocioł gazowy pulsacyjny – pozwala na wiele oszczędności. Koszty eksploatacji mogą być niższe nawet o 40% w porównaniu do kotła tradycyjnego. Z kolei koszty inwestycyjne są atrakcyjniejsze od wydatków związanych z zakupem kotła kondensacyjnego – wynoszą ok. 15 tys. zł. Wytworzenie 1 kWh energii to ok. 15 gr.

Ogrzewanie na paliwo stałe – najniższe koszty inwestycyjne

Wśród paliw stałych, najpopularniejszy jest ekogroszek, węgiel, drewno i brykiet. Te paliwa pozwalają na największe oszczędności bieżących kosztów ogrzewania. Niestety ogrzewanie tego typu jest dość uciążliwe (eko-groszkiem najmniej), ale nadal ma dużą popularność. Największymi wadami ogrzewania paliwem stałem jest konieczność stałej kontroli spalania, duża ilość zanieczyszczeń, wytwarzanie szkodliwych spalin i wygospodarowanie miejsca na opał. Wśród kotłów na paliwo stałe wyróżnia się następujące rodzaje: kocioł komorowy, zasypowy, zagazowujący lub automatyczny. Jak wyglądają koszty każdego z rodzajów? Zobacz poniżej.

1. Kocioł komorowy na paliwo stałe – zasilany brykietem, węglem albo drzewem. Minusem jest konieczność regularnego oczyszczania z popiołu. To jednak najtańsze rozwiązanie – kocioł kupimy już za 2 tys. zł.

2. Kocioł zasypowy na paliwo stałe – może być zasilany węglem albo eko-groszkiem. Taki kocioł uznawany jest za oszczędniejszy niż kocioł komorowy (oszczędność do 10%). Najtańsze modele kotłów zasypowych dostępne są już od 3 tys. zł.

3. Kocioł automatyczny na paliwo stałe – dość wygodne rozwiązanie dzięki automatycznemu podajnikowi. Pozwala on bowiem na zasilanie i oczyszczanie kotła raz na 3-5 dni. Kocioł automatyczny dobrej jakości kupimy już od 4 tys. zł.

4. Kocioł zagazowujący na paliwo stałe – może być zasilany drewnem lub biomasą. Pozwala na duże oszczędności (zużywa się do 15% mniej opału niż w przypadku kotła tradycyjnego). Ogromną wadą jest cena takiego kotła – wynosi ona min. 15 tys. zł, a sięga nawet do 25 tys.

To, ile będzie kosztowało ogrzewanie paliwem stałym, zależy od samego opału oraz rodzaju kotła. Zakładamy jednak, że koszt produkcji 1 kWh wynosi odpowiednio: 12 gr dla drewna, 15 gr dla węgla oraz eko-groszku, 16 gr dla brykietu.

Ogrzewanie solarne – najniższe koszty eksploatacji, ale drogi montaż

Niestety kolektory w naszym klimacie nie zawsze są wydajne zimą, ze względu na zbyt małą ilość promieni słonecznych. Zestaw takiej instalacji z kolektorem płaskim (o rodzajach kolektorów słonecznych przeczytasz tutaj), to koszt rzędu 8 tys. zł. Droższe będą kolektory próżniowe – o ok. 2 tys. zł. Do wydatków związanych z zakupem instalacji, należy dodać koszty jej montażu w granicach 2 tys. zł. W przypadku, gdy kolektory mają być montowane na starym i słabym dachu, konieczne będzie jego wzmocnienie, a to koszt rzędu 5 tys. zł.

Wysokie koszty inwestycyjne mogą jednak być zwrócone w ramach lokalnych dopłat do inwestycji w odnawialne źródła energii. W zależności od programu, środki z dotacji mogą pokryć od 30 do nawet 60% kosztów. W takim przypadku koszt zakupu oraz instalacji takiego systemu może zwrócić się po kilku latach.

Ogrzewanie solarne pozyskuje darmową energię ze słońca, dlatego jest to najtańsze rozwiązanie pod względem eksploatacji. Nie zawsze jednak jest w stanie wyprodukować tyle energii, by pokryć zapotrzebowanie budynku na ciepła – często jest więc tylko instalacją wspomagającą, np. do podgrzewania ciepłej wody użytkowej.

Rozkład ogrzewanych pomieszczeń

Aby ogrzewanie było ekonomiczne, poza samym wyborem paliwa opałowego powinniśmy zwrócić uwagę na sam rozkład pomieszczeń zawartych w projekcie domu. Chcąc obniżyć koszt wykorzystania energii cieplnej, nie powinniśmy ogrzewać pomieszczeń, które tego nie wymagają. Możemy zrezygnować z ogrzewania piwnic, pomieszczeń gospodarczych czy garażu. Warto jednak dobrze ocieplić ścianę dzielącą strefę mieszkalną i garaż. Dodatkowo utrzymanie ciepła w domu zapewni usunięcie drzwi między nimi. W przedsionku czy garderobie możemy także obniżyć temperaturę. Warto także pomyśleć o automatycznej regulacji ogrzewania, która uchroni przed przegrzewaniem pomieszczeń oraz nadmiernym wychłodzeniem domu podczas nieobecności mieszkańców. 

Przy wyborze kotłów zasilanych paliwem stałym czy olejem opałowym należy pamiętać, że wymagają one instalacji w osobnych pomieszczeniach gospodarczych w formie kotłowni, których wysokość będzie nie mniejsza niż 2,2 m, zaś kubatura będzie wynosiła co najmniej 6,5 m³ przy zastosowaniu kotła z zamkniętą komorą spalania lub 8 m³, jeśli zawierają kocioł z otwartą komorą spalania. Pomieszczenie zawierające kocioł musi być wyposażone w kanał wentylacji wywiewnej oraz komin, który będzie odprowadzał dym i spaliny poza budynek.