Karaluchy, czy prusaki? Jak rozpoznać i wytępić w domu?

Chociaż oba szkodniki nazywane są w mowie potocznej „karaluchami”, to jednak są to dwa różne gatunki owadów. Łączy je tylko pewne pokrewieństwo oraz powszechna niechęć ludzi. Mowa o karaluchach oraz prusakach, które mogą sprawiać wiele problemów. Jak sobie z nimi radzić? Przeczytaj w naszym artykule!

Karaluchy - zwalczanie
Allegro
Karaluchy - zwalczanie

Prusak, czyli karaczan prusak (Blattella germanica), został zawleczony do Europy z południowej Azji w XVIII wieku. Funkcjonująca w języku polskim nazwa „prusak”, w czeskim „rus”, w niemieckim „Russen” pochodzi od błędnego przekonania, – na bazie etnofaulizmu zapewne – że szkodnik dotarł na Wschód z Niemiec, a na Zachód z Rosji. Karaluch, a właściwie karaczan wschodni (Blatta orientalis), również odkrył zalety życia w środowisku bliskim człowiekowi.

Różnice między prusakiem i karaluchem

Przede wszystkim karaczan prusak jest inaczej ubarwiony. Jest ogólnie biorąc czerwonawobrązowy (bursztynowy) i posiada dwie ciemne podłużne plamki na głowie. Karaczan wschodni (karaluch) natomiast ma ciemniejsze ubarwienie, które może być prawie czarne. Poza tym tułów karalucha jest wyraźnie większy i mocniej zbudowany niż prusaka.

Prusak ma zwykle 12-15 mm długości, podczas gdy karaluch osiąga 20-30 mm. Do tego dochodzi pewien element anatomiczny, w który wyposażony jest tylko prusak, a mianowicie rodzaj gruczołów zapachowych w tylnej części ciała, którymi stale znaczą otoczenie.

Przy większej inwazji prusaków tez zapach stęchlizny może być wyczuwany również przez ludzi. Nawiasem mówiąc, istnieją spokrewnione z prusakiem gatunki karaczanów (zadomki), na przykład Ectobius vittiventris, które są do nich podobne, ale zupełnie nieszkodliwe i bez szans na przetrwanie w domu. Zwalczanie tych karaczanów jest wiec bezcelowe.

Dlaczego karaczany są niebezpieczne?

Inwazja karaluchów albo prusaków stanowi zagrożenie dla zdrowia. Szkodniki przenoszą salmonellę i zarodniki pleśni. Ich odchody powodują alergię i zwiększają ryzyko chorób żołądkowo-jelitowych. Badania wykazały, że różne gatunki karaczanów mogą też przenosić gruźlicę, czerwonkę, dur brzuszny, cholerę, polio i wirusowe zapalenie wątroby typu B.

Karaczan prusak - zwalczanie
Pinterest
Karaczan prusak - zwalczanie

Rozpoznanie obecności karaczanów

Istnieje wiele oznak tego, że do domu wprowadziły się karaluchy albo prusaki. A przyczyną ich obecności wcale nie jest brak higieny. Szkodniki zostają najczęściej przywleczone do domu razem z opakowaniami żywności, używanymi sprzętami kuchennymi albo z urlopowym bagażem. Poza tym mogą przywędrować z pobliskiej fabryki artykułów spożywczych albo z restauracji. Kiedy już raz dostaną się do domu, mnożą się szybko i trzeba z tego względu jak najwcześniej rozpoznać je i zwalczać. Kryją się jednak za dnia w swoich kryjówkach i dopiero wieczorem lub w nocy wychodzą na żer. Jeśli widać je także w dzień, to oznacza bardzo poważną inwazję karaczanów i konieczność profesjonalnych zabiegów. Obecność karaluchów albo prusaków sygnalizują m.in.:

 

  • W swoich stadiach rozwoju owady przechodzą wielokrotne wylinki i starą skórę można często napotkać w pobliżu ich gniazd.
  • Najczęściej w pobliżu kryjówek składają złoża jaj.
  • O obecności szkodników świadczą ich odchody; przypominają zmieloną kawę i mają długość ok. 1 mm.
  • Na ścianach i innych pionowych powierzchniach punkciki odchodów tworzą podłużny ślad.
  • Karaczany żyją zwykle w dużych skupiskach. Komunikują się i orientują poprzez substancje zapachowe, które przez ludzi są odbierane jako przenikliwe i słodkawe.
  • Ślady żerowania na pozostawionej żywności świadczą o obecności owadów, podobnie jak znalezione żywe i martwe osobniki.

Karaczan prusak - jak rozpoznać?
Wikipedia
Karaczan prusak - jak rozpoznać?

Jak zwalczać karczany?

W handlu znajduje się wiele różnych środków do zwalczania karaluchów i prusaków. Bardzo skuteczna jest metoda żelowa; specjalny preparat o konsystencji żelowej pasty do zębów. Owady chętnie zjadają żel, a po powrocie do gniazda giną. Ponieważ pozostałe osobniki zjadają martwe osobniki, zatrucie populacji odbywa się w szybkim tempie. Po 10 dniach giną zwykle wszystkie szkodniki. Poza tym można wypróbować środki domowe:

  • Kocimiętka – jej zapach jest tak intensywny, że karaczany nie mogą go znieść.
  • Liście laurowe – pachnie równie intensywnie, jak kocimiętka i odstrasza szkodniki.
  • Ocet – znany środek na karaczany. Efekt można wzmocnić, dodając do octu nieco pieprzu.

Inwazja karaluchów albo prusaków stanowi zagrożenie dla zdrowia. Szkodniki przenoszą salmonellę i zarodniki pleśni.

Mieszkanie nieprzyjazne karaczanom

  • Częste mycie naczyń i niepozostawianie ich na noc.
  • Codzienne wynoszenie odpadów organicznych z domu.
  • Dokładne wycieranie sprzętu kuchennego – zarówno blatów, jak i piekarnika, lodówki itp.
  • Przechowywanie produktów spożywczych w zamkniętych pojemnikach ze szkła, plastiku albo ceramiki.
  • Dokładne sprzątanie łazienki, usuwanie resztek mydła i kosmetyków.
  • Czyszczenie naczyń z karmą dla zwierząt i zamykanie ich po użyciu.

SPRAWDŹ RÓWNIEŻ>> Jak sprawdzić, czy w domu są pluskwy?

Komentarze

  • yebac zbieraczy 2022-07-01T14:15:37.389Z

    Ile razy pozbywam się problemu - wraca; sąsiad mieszkanie obok jest tzw zbieraczemi dopóki u niego nie zapanuje porządek to pewnie do nas problem będzie wracał; smutne to, ale co zrobić - fachowcy na nas za to dużo zarobią...

    • sdrtjtfg 2022-05-17T16:48:14.926Z

      jedyne wyjście to kilka małych wygłodniałych jaszczurek, o ile się nie boicie.

      • Gość 2023-08-31T11:26:26.179Z

        Siatki w okna wstawić,uszczelnić co się da i w kuchni i w łazience,koło wc.Zatykac zlewy,wannę i pod prysznicem.Moja ciotka tez miała od sąsiadów czy poprostu w bloku wędrowały i już ma spokój.

      • Ewe 2022-03-08T05:50:50.651Z

        Karaczan prusak to jest jedna nazwa.

      • JJN 2021-08-11T18:30:50Z

        otworzyłam zamrażarkę a tam prusak po drzwiach ucieka, lubią więc zimno

        • zenek 2020-11-15T17:42:50Z

          Wszędzie piszą że niska temperatura w okolicach minus dwa stopnie zabija prusaki. Chcę napisać że to nie prawda bowiem dostałem do naprawy dwa laptopy pełne prusaków (serio) .Około setki robali było w nich jak nie lepiej. Laptopy zostały wpakowane w foliowe worki i poszły do zamrażarki na dziesięć godzin .Minus osiemnaście przez dziesięć godzin nie zabiło drani! Wylazły nieco otumanione zimnem i nie biegły więc je zapamiętale tłukłem .

          • Qba 2020-11-10T18:59:39Z

            Walczyłem przez rok z prusakami, karaluchami itp. Zatosowałem kilka drogich preparatów. Producenci pisali, że na 100procent. Nic to nie dało. Zdecydowałem się w koncu na fachowca. I to było jedyne dobre posunięcie!!!

            • Gośka 2020-09-16T18:43:48Z

              Kiedyś wytępiłam u teściowej kwasem bornym zmieszanym z ugotowanym źółtkiem jajka, co tydzień wykładała świeżą mieszankę w różnych miejscach w domu po miesiącu nie było problemu

              • Ela 2020-11-06T13:40:33Z

                Aco tak wyleczylac prusaki

              • Anka 2020-09-11T10:36:17Z

                wynająć firmę która zastosuje specjalny żel

                • Bezradna 2020-08-26T02:54:30Z

                  Ja mam taki wysyp albo karaluchów albo prusakow, że w ciągu dnia chodzą po pokoju, kompletnie się nie boją ludzi po mimo użycia kilku preparatów o różnych składach. Mam panele ścienne i sufitowe wychodzą nam nawet z paneli sufitowych, co robić.

                  • Wanda 2020-12-07T08:02:19Z

                    Bardzo skutecznym sposobem na wszelkiego rodzaju insekty jest elektrofumigator. Jest skuteczny i łatwy w użyciu, wystarczy włożyć go do gniazdka.

                    • zenek 2020-10-30T17:22:45Z

                      Zamgławianiem. Można kupić taki preparat. Połączenie składników powoduje powstanie trującego dymu i mgły. Oczywiście trzeba zabrać wszystko co ma zostać zjedzone bo po co dzielić los z prusakami?

                    • Felicja Nowam 2020-08-13T05:30:48Z

                      Jak wytępić robaki z pod paneli?