20 pytań o fotowoltaikę! Wszystkie informacje w jednym artykule
Czym różni się fotowoltaika od kolektorów słonecznych? Jak dobrać instalację fotowoltaiczną? Co się dzieje z niewykorzystaną przez właściciela instalacji energią? Jak wygląda rozliczenie z zakładem energetycznym? Jakie są dofinansowania? Poznaj odpowiedzi na te i inne pytania w naszym kompendium!
1. Kolektory słoneczne a panele fotowoltaiczne – czym się różnią?
Kolektory słoneczne przetwarzają energię z promieni słonecznych w energię cieplną, więc ich przeznaczeniem może być podgrzewanie wody. Panele fotowoltaiczne zamieniają natomiast energię słoneczną w energię elektryczną. Można więc wykorzystać je jako źródło energii elektrycznej w domu.
2. Czy fotowoltaika działa sprawnie w zimie i podczas zachmurzenia?
Zachmurzenie może obniżyć efektywność fotowoltaiki, jednak nie doprowadzi do zaprzestania ich działania. Natomiast w okresie zimowym niska temperatura nie stanowi problemu, a jedynie krótszy dzień, ponieważ do instalacji dociera mniejsza ilość energii słonecznej. Jednak zgodnie z powyższym, panele nie zaprzestaną swojego działania – będą jedynie mniej wydajne.
3. Instalacja fotowoltaiczna – jaka jest jej żywotność?
Panele fotowoltaiczne dobrej jakości wykazują bardzo niską awaryjność. Dlatego zwykle producenci przyznają gwarancję na moduły fotowoltaiczne od 10 do 15 lat. Doświadczenie pokazuje, że panele mogą sprawnie działać 25-35 lat, bez większych napraw. Warto jednak wiedzieć, że rokrocznie moc paneli staje się niższa o ok. 0,1-0,5%.
4. Na jakim dachu można zamontować fotowoltaikę? Czy nadaje się na dach płaski?
Kąt nachylenia dachu ma duże znaczenie dla pozyskiwania energii. Optymalnie, jeśli jest to 30-40 stopni (ustawienie paneli do strony południowej) lub 15-25 (ustawienie w stronę wschodnią lub zachodnią). W przypadku dachu płaskiego, montuje się specjalne podkonstrukcje, dzięki którym kąt nachylenia paneli jest dopasowany do warunków.
Przeczytaj: Dachówki fotowoltaiczne – materiał budowlany, który wyprodukuje darmowy prąd?
5. Co się stanie w przypadku, gdy nie wykorzystam całej wytworzonej energii z paneli fotowoltaicznych?
Zwykle wykorzystuje się ok. 20% wytworzonej przez panele energii. Gdy tak się stanie, możemy skorzystać z przywileju przysługującego nam z Ustawy o odnawialnych źródłach energii na temat systemu opustów. Dzięki niemu inwestor ma możliwość odprowadzić energię do sieci elektroenergetycznej, aby następnie bez kosztów wykorzystać pozostałe 80% energii wtedy, gdy będzie tego potrzebować. Sieć elektroenergetyczna jest zatem magazynem dla niewykorzystanej przez nas energii.
6. Co wpływa na wydajność instalacji fotowoltaicznej?
Największy wpływ na wydajność paneli fotowoltaicznych ma orientacja dachu (najlepsza jest wtedy, gdy panele skierowane są na południe), nachylenie, zacienienie oraz jakość wykonawstwa.
7. Rozliczenie z zakładem energetycznym a panele fotowoltaiczne – jak to wygląda?
Rozliczenie odbywa się co pół roku. Zakład oblicza moc, jaką odkupił i jaką sprzedał klientowi. Po zbilansowaniu obu wartości wystawiany jest rachunek.
8. Jak wygląda podłączenie się do sieci? Czy każdy może mieć panele fotowoltaiczne?
Obecnie każda osoba fizyczna może zainstalować system fotowoltaiczny o mocy do 40 kW. Nie trzeba mieć ani koncesji, ani prowadzić działalności gospodarczej. Zakład energetyczny natomiast musi odkupić od nas nadwyżki prądu, jeśli takie wystąpią.
9. Jakie dokumenty potrzebuję do podłączenia instalacji fotowoltaicznej?
Aby podłączyć instalację fotowoltaiczną do sieci, nie musimy przechodzić zbyt wielu formalności. Nie jest wymagane pozwolenie budowlane czy koncesja. Wystarczy nam zgłoszenie instalacji w odpowiednim zakładzie energetycznym. Zakład ma obowiązek nieodpłatnie ją podłączyć oraz wymienić licznik (do instalacji fotowoltaicznej konieczny jest licznik dwukierunkowy).
10. Czy w Polsce jest za mało słońca, aby panele fotowoltaiczne działały sprawnie?
To mit. Polska ma bardzo podobne warunki nasłonecznienia do np. Niemiec, które są w czołówce krajów pod względem energetyki słonecznej. Podają konkretne dane, średnie nasłonecznienie całej Polski w skali roku wynosi od 900 do 1100 kWh/m2, co oznacza roczną produkcję ok. 110-150 kWh energii elektrycznej z jednego m2 panela. Zatem nasłonecznienie jest wystarczające do pełnej wydajności paneli przez większość roku.
11. Czy śnieg i grad mogą zniszczyć panele fotowoltaiczne?
Panele fotowoltaiczne poddawane są wielu testom wytrzymałościowym, które pokazują, że są to urządzenia bardzo odporne nawet na ciężkie warunki atmosferyczne. Przykładowo, wytrzymają np. gradobicie o wielkości piłki golfowej oraz uderzające w podłoże z prędkością 80 km/h z odległości metra. Śnieg również nie jest groźny dla instalacji – panele fotowoltaiczne wykazują wytrzymałość na nacisk o sile do 800 kg na m2.
12. Jak długo trwa montaż instalacji fotowoltaicznej?
Standardowej wielkości instalacja fotowoltaiczna o mocy ok. 3 kWp montowana jest zwykle 1-2 dni.
13. Ile kosztuje instalacja fotowoltaiczna?
Instalacja fotowoltaiczna dla rodziny czteroosobowej powinna posiadać moc ok 5-6 kWp (kilowat peak, a inaczej – moc szczytową). Instalacja o takiej mocy jest wystarczająca do zapewnienia energii elektrycznej przez cały rok (bez ogrzewania domu). Koszt instalacji fotowoltaicznej o takich parametrach to ok. 37 000 zł (jeśli nie wliczamy akumulacji energii) lub ok. 50 000 (jeśli zdecydujemy się na system akumulacji energii).
14. Na co uważać instalując panele fotowoltaiczne?
Zwracaj uwagę przede wszystkim na jakość modułów (kupuj tylko od sprawdzonych producentów – inaczej wydajność paneli może pozostawiać wiele do życzenia), połączenia komponentów i okablowanie systemu, układ paneli, występujące zacienienia przez obiekty wokół instalacji lub przez inne panele.
15. Czy panele fotowoltaiczne trzeba myć?
Jeśli instalacja dotyczy domu jednorodzinnego, nie ma takiej potrzeby – deszcz powinien zmyć brud z ich powierzchni.
16. Kiedy NIE instalować paneli fotowoltaicznych?
Istnieją przypadki, gdy nie warto inwestować w panele fotowoltaiczne. Przykładem jest sytuacja, gdy nie dysponujemy dachem o wystarczającym nasłonecznieniu (np. stale pada na niego cień z sąsiednich budynków). Nie instaluje się również paneli na dachu w złym stanie technicznym.
17. Ile oszczędzę na energii elektrycznej dzięki fotowoltaice?
Instalując własny system do produkcji prądu, uniezależniamy się od podwyżek w cenach energii elektrycznej. Obecnie każda 1 kWh wyprodukowana przez panele (a następnie wykorzystana przez inwestora) to oszczędność na poziomie ok. 0,60 zł.
18. Skąd można uzyskać dofinansowanie do paneli fotowoltaicznych? Lista programów dla każdego województwa
Dofinansowania do odnawialnych źrodeł energii prowadzone są przez instytucje rządowe i samorządowe. Dotacja może przyjąć formę pożyczki lub formę bezzwrotną. Warto wiedzieć, że większość dotacji działa wstecz – po instalacji zwykle mamy około roku na złożenie wniosku. Obecnie mieszkańcy Polski mogą liczyć m.in. na poniższe dotacje rządowe i samorządowe. Poza poniższą listą, inwestorzy mają do wyboru jeszcze więcej programów dotujących odnawialne źródła energii, dlatego warto przed złożeniem wniosku, sprawdzić wszystkie możliwości dla danej lokalizacji.
- Dolnośląskie: program „Czyste Powietrze” (https://wfosigw.wroclaw.pl/) oraz Regionalny Program Operacyjny Województwa Dolnośląskiego (http://www.dip.dolnyslask.pl/)
- Kujawsko-pomorskie: program „Czyste Powietrze” (https://wfosigw.torun.pl/) oraz WFOŚGWT - program Słonecznik (https://wfosigw.torun.pl/strona-339-slonecznik_2018_2019.html )
- Lubelskie: program „Czyste Powietrze” (http://www.wfos.lublin.pl/)
- Lubuskie: program „Czyste Powietrze” (https://www.wfosigw.zgora.pl/)
- Łódzkie: program „Czyste Powietrze” (http://www.wfosigw.lodz.pl/)
- Małopolskie: program „Czyste Powietrze” (https://www.wfos.krakow.pl/)
- Mazowieckie: program „Czyste Powietrze” oraz program Prosument 2 (https://www.nfosigw.gov.pl/ oraz http://www.wfosigw.pl/)
- Opolskie: program „Czyste Powietrze” (https://www.wfosigw.opole.pl/)
- Podkarpackie: program „Czyste Powietrze” (https://www.bip.wfosigw.rzeszow.pl/)
- Podlaskie: program „Czyste Powietrze” (http://wfosigw.bialystok.pl/)
- Pomorskie: program „Czyste Powietrze” (https://wfos.gdansk.pl/)
- Śląskie: program „Czyste Powietrze” (https://www.wfosigw.katowice.pl/)
- Świętokrzyskie: program „Czyste Powietrze” (http://wfos.com.pl/)
- Warmińsko-mazurskie: program „Czyste Powietrze” (http://www.wfosigw.olsztyn.pl/)
- Wielkopolskie: program „Czyste Powietrze” (http://www.wfosgw.poznan.pl/)
- Zachodniopomorskie: program „Czyste Powietrze” (https://www.wfos.szczecin.pl/)
19. Ile wynosi dofinansowanie (dotacja) do paneli fotowoltaicznych?
W 2018 roku dofinansowanie do paneli fotowoltaicznych wynosiło nawet 95% kosztów kwalifikowanych (dotacja dotyczyła programu prowadzonego w Tychach: „Odnawialne źródła energii szansą na poprawę jakości w Tychach”). Zwykle jednak dofinansowanie plasuje się na poziomie 30-40%, w zależności od regionu. Szczegóły na temat aktualnych wysokości dofinansowań dla każdego z województw znajdują się na stronach podanych w poprzednim punkcie.
20. Co jest potrzebne do uzyskania dotacji do instalacji fotowoltaicznej?
Należy złożyć wniosek i wraz z nim kilka dokumentów. Zwykle potrzebne są takie dokumenty, jak certyfikat, projekt instalacji, poświadczenie z Okręgowej Izby Inżynierów Budownictwa. Uwaga! Projekt instalacji fotowoltaicznej musi zawierać schemat, opis, kosztorys, licznik produkowanej energii oraz parametry techniczne system. Projekt – aby był wzięty pod uwagę – musi być sporządzony przez osobę posiadającą odpowiednie uprawnienia.
Komentarze