Dom szkieletowy: budowa, cena, projekty

Jeżeli zaś chcemy uniknąć tego typu ograniczeń, a przy tym zaoszczędzić, może warto pomyśleć o domu szkieletowym? Jego cechą charakterystyczną jest drewniana konstrukcja nośna oraz dość prosty i szybki sposób budowy, a także ekologiczne właściwości – materiały, z których wykonany jest taki dom, są przyjazne zarówno człowiekowi, jak i środowisku. Jak zatem zbudować dom szkieletowy i ile to kosztuje? Podpowiadamy.

Uwaga! Polecamy także naszą serię porad o budowie domu - dostępną TUTAJ. To kompleksowe, darmowe poradniki, które powstały we współpracy ze specjalistami branży budowlanej.

Domy szkieletowe – konstrukcja i rodzaje

Konstrukcja i sposób budowy domu szkieletowego są uzależnione od tego, jaki rodzaj domu wybierzemy. Wśród tego rodzaju budynków możemy wyróżnić 3 style:

1) Dom kanadyjski

Jak sama nazwa wskazuje, tego typu domy są szczególnie modne w Kanadzie, ale również w USA. Szkielet „Kanadyjczyka” ma konstrukcję ramowo-słupową, która jest montowana na placu budowy. Ten fakt stwarza pewne ograniczenia, ponieważ podczas budowy konstrukcja jest narażona na działanie niekorzystnych czynników klimatycznych, które mogą negatywnie wpłynąć na późniejszą jakość i wytrzymałość domu. Dlatego tego typu prace najlepiej zaplanować na lato, podobnie jak robi się w przypadku budowy standardowego domu murowanego.

Dolną ramę stanowią belki krawędziowe stropowe, na których montuje się legary. Kiedy strop jest gotowy, tworzy się konstrukcję ścian. Pionowe belki nośne przymocowywane są do legarów (od dołu) oraz belek oczepowych (od góry). Warto pamiętać, że rozstaw belek powinien wynosić ok. 40-60 cm. Ze względu na wypełnienie ścian domu kanadyjskiego wełną mineralną, jest on dobrze zaizolowany, dzięki czemu ułatwia oszczędzanie na ogrzewaniu. Wprawdzie w przypadku wyłączenia ogrzewania na dłuższy czas dom szybko się wychłodzi, ale również nagrzewa się znacznie szybciej niż dom murowany, ponieważ nie ma potrzeby ogrzewania ścian – ogrzewane jest tylko powietrze wewnątrz domu.

 

 

2) Dom szwedzki / skandynawski

W domu szkieletowym typu szwedzkiego konstrukcja opiera się na pionowych, całych belkach, do których na każdej kondygnacji przymocowane są belki podtrzymujące poszczególne stropy. Aby zachować stabilność stropów, mocowane są też dodatkowe legary. Cechą charakterystyczną domu szwedzkiego lub skandynawskiego jest również to, że elementy konstrukcji nośnej domu są dostarczane w formie prefabrykatów, które należy już tylko poskładać na placu budowy. Dzięki zastosowaniu słupów o konstrukcji złożonej można ograniczyć liczbę nadproży i oczepów (a zatem zużywamy mniej materiału budowlanego).

Zamiast słupów międzyokiennych jedynym usztywnieniem mogą być płyty gipsowo-kartonowe montowane od wewnętrznej strony. Poza tym ściany są wypełnione wełną mineralną, więc od razu mamy zapewnioną dobrą izolację termiczną. Elewacja w domach skandynawskich zwyczajowo jest wykonywana z materiałów, które nie są szkodliwe dla środowiska, np. z cegły okładzinowej, drewnianej licówki, tradycyjnego tynku albo tynku cienkowarstwowego. W przypadku zastosowania styropianu pod tynkiem, jest on układany na ruszcie z drewna – wówczas dom jest lepiej zabezpieczony przed wilgocią, ponieważ pomiędzy styropianem a ścianą pozostaje szczelina, która zapewnia prawidłową wentylację.

 

 

3) Dom niemiecki

Konstrukcja domu szkieletowego w stylu niemieckim jest przede wszystkim cięższa niż kanadyjska czy skandynawska. Konstrukcja fachwerkowa, która stanowi podstawę domu, jest bardzo solidna i długotrwała, ale również bardziej skomplikowana niż pozostałe. Podobnie jak w przypadku domu skandynawskiego, elementy konstrukcyjne domu niemieckiego są również dostarczane na budowę w formie gotowych prefabrykatów. Konstrukcję ścian wykonuje się z elementów z litego drewna o szerokości ok. 150-160 mm, natomiast wypełnienie ściany stanowi materiał termoizolacyjny. Do usztywnienia wykorzystywane są płyty drewniane lub drewnopochodne, które charakteryzują się wysokim stopniem odporności na wilgoć. Elewacja domu szkieletowego w stylu niemieckim najczęściej jest wykonywana z tynku, pod którym umieszczony jest styropian. Niekiedy można spotkać również elewację w formie drewnianej okładziny.

 

 

Budowa domu szkieletowego: etapy

Niezależnie od tego, czy montujemy konstrukcję nośną bezpośrednio na placu budowy, czy też składamy ją z gotowych, wykonanych wcześniej elementów, w powstawaniu domu szkieletowego można wyróżnić kilka standardowych etapów.

Etap 1 – roboty mokre

Prace nad budową domu rozpoczynamy od tzw. stanu zerowego, czyli fundamentów i innych robót, do których używamy zaprawy betonowej oraz cementowej. Zakres prac jest tu uzależniony od tego, czy podstawę domu ma stanowić płyta betonowa (zarówno w przypadku domu posadowionego bezpośrednio na gruncie, jak też podpiwniczonego), czy drewniany strop. W pierwszym przypadku roboty mokre oznaczają zbudowanie fundamentów (ławy i ściany) oraz wylanie płyty betonowej. Jeżeli natomiast budujemy dom na drewnianych stropach z pustką podpodłogową, stan zerowy polega na wykonaniu ław oraz ścian fundamentowych z koroną muru.

Etap 2 – montaż konstrukcji szkieletowej

Można by rzec, że to kluczowy etap dla całego procesu budowy, ponieważ polega on na wykonaniu i zmontowaniu wszystkich części konstrukcyjnych, a także podłóg przeznaczonych na każdą kondygnację domu. Na płycie betonowej lub drewnianej koronie murów montowana jest zaimpregnowana podwalina. Następnie powstaje konstrukcja ścian zewnętrznych z uwzględnieniem otworów na drzwi i okna (w przypadku domów skandynawskich możemy otrzymać gotowe ściany jako prefabrykaty, nawet z oknami). Łączenia ścian zewnętrznych ze ścianami działowymi należy zabezpieczyć paroizolacją. Kolejne kroki do wykonania na tym etapie to konstrukcja ścian wewnętrznych, stropów, dachu, schodów oraz usztywnienia poszczególnych elementów.

Etap 3 – otwarty stan surowy

Kiedy wszystkie elementy konstrukcyjne są już wykonane, rozpoczyna się kolejny etap budowy. Stan surowy otwarty oznacza montaż płyty poszycia na ścianach zewnętrznych oraz membraną wiatroizolacyjną, a także pokrycie połaci dachowej płytą lub folią dachową oraz warstwą papy.

Etap 4 – zamknięty stan surowy

Po zakończeniu etapu otwartego stanu surowego przystępuje się do prac mających na celu zabezpieczenie domu przed niekorzystnymi czynnikami klimatycznymi, czyli „zamknięcie” go. Zakres prac obejmuje pokrycie dachu, montaż rynien oraz wykonanie stolarki okiennej i drzwiowej.

Etap 5 – wykonanie elewacji

Aby jeszcze lepiej zabezpieczyć budynek przed działaniem warunków atmosferycznych, zanim przystąpimy do wykańczania jego wnętrza, należy wykonać elewację. Może być to cegła klinkierowa, tynk na wełnie mineralnej lub styropianie lub też siding. Oprócz samej elewacji, na tym etapie wykonujemy także parapety i schody zewnętrzne, cokół, wykończenia kominów oraz rury spustowe.

Etap 6 – wykonanie instalacji

Roboty wewnętrzne zaczynają się od wykonania wszystkich niezbędnych instalacji: kanalizacyjno-hydraulicznej, grzewczej, elektrycznej, a także ewentualnie alarmowej czy telewizyjnej.

Etap 7 – izolacja termiczna i akustyczna

Na tym etapie wykonujemy izolację cieplną ścian zewnętrznych oraz stropu nad pierwszą kondygnacją domu. Materiały, których zazwyczaj używa się do wykonania termoizolacji, to wełna szklana lub mineralna, a także włókna celulozowe. W ścianach i stropach pomiędzy kondygnacjami umieszczamy również izolację akustyczną. Konieczne jest również zamontowanie kanałów wentylacyjnych oraz paroizolacji z folii polietylenowej, umieszczanej na zewnętrznych przegrodach domu – dzięki temu izolacja cieplna i akustyczna jest zabezpieczona przed zawilgoceniem.

Etap 8 – montaż okładziny wewnętrznej

Okładzina wewnętrzna składa się z płyt gipsowo-kartonowych lub gipsowo-włókninowych, które montujemy na drewnianym ruszcie lub bezpośrednio na konstrukcji. Po ułożeniu płyt należy zaszpachlować styki pomiędzy nimi.

Etap 9 – prace wykończeniowe

Zwieńczeniem budowy domu szkieletowego jest wykończenie jego wnętrza. W zakres prac wchodzi tu m.in. wykonanie stolarki drzwiowej wewnętrznej, montaż wewnętrznych parapetów, biały montaż, malowanie ścian, układanie glazury i terakoty lub innych materiałów wykończeniowych, w zależności od preferencji, a także ułożenie podłóg i zamontowanie gniazdek elektrycznych.

 

 

Ściany domów szkieletowych – z czego je budować?

Konstrukcja domu szkieletowego składa się z drewnianej ramy. Z jakich materiałów są natomiast wykonane ściany? Aby zapewnić stabilność domu, a także doskonałą ochronę przed zimnem, wiatrem, wilgocią oraz hałasem, ściany buduje się z kilku warstw.

Pierwsza z nich to poszycie wewnętrzne, które może być wykonane z płyty drewnopochodnej, gipsowo-kartonowej lub gipsowo-włókninowej. Kolejną warstwą jest przestrzeń, która w niektórych przypadkach ma formę pustki powietrznej. Za nią układa się folię paroizolacyjną, a następnie materiał izolacyjny, np. wełnę mineralną lub włókno celulozowe. Warto pamiętać, że grubość izolacji cieplnej powinna wynosić co najmniej ok. 150 mm. Materiał izolacyjny powinien charakteryzować się również jak najmniejszym współczynnikiem przewodzenia ciepła.

Aby zapewnić stabilność domu, a także doskonałą ochronę przed zimnem, wiatrem, wilgocią oraz hałasem, ściany buduje się z kilku warstw.

Usztywnieniem szkieletu domu oraz częścią izolacji akustycznej jest poszycie zewnętrzne, które składa się z płyt OSB. Trzeba zwrócić uwagę przede wszystkim na ich odporność na wilgoć – powinna być jak najlepsza, aby skutecznie chronić pozostałe warstwy przed niekorzystnym wpływem pogody. Następną warstwą jest wiatroizolacja oraz system ocieplenia, który najczęściej składa się z wełny mineralnej. Ostatnią warstwą ściany jest tynk zewnętrzny (np. mineralny lub silikonowy).

Dom szkieletowy: prawidłowa izolacja

Tym, co często powstrzymuje ludzi przed budową domu szkieletowego, jest twierdzenie, że drewniana konstrukcja nie ochroni nas przed zimnem i hałasem tak skutecznie, ja np. solidne murowane ściany. Jednak warto wiedzieć, że już samo drewno ma dobre właściwości izolacyjne. Aby jednak dom szkieletowy zapewniał nam pełny komfort cieplny, potrzebna jest oczywiście odpowiednia izolacja. Kluczowym hasłem jest tu wełna mineralna. Ten materiał posiada mały opór dyfuzyjny – oznacza to, że dobrze przepuszcza powietrze i zapobiega powstawaniu wilgoci. Można by rzec, że dzięki niej dom „swobodnie oddycha”. Trzeba jednak pamiętać również o tym, że ów opór powinien zwiększać się w wewnętrznych warstwach ściany. W przeciwieństwie do domów murowanych, dom szkieletowy nie współgra zbyt dobrze ze styropianem, ponieważ może on powodować pęcznienie płyt OSB.

Wełna mineralna wypełnia przestrzeń pomiędzy belkami czołowymi – szerokość ocieplenia powinna być nieco większa niż odstępy pomiędzy belkami, żeby zyskać maksymalną szczelność.

Wełna mineralna wypełnia przestrzeń pomiędzy belkami czołowymi – szerokość ocieplenia powinna być nieco większa niż odstępy pomiędzy belkami, żeby zyskać maksymalną szczelność. Od zewnątrz ściany domu szkieletowego należy zabezpieczyć przed wiatrem i innymi czynnikami. Można wykorzystać tu folię wiatroizolacyjną lub płyty: z włókna drzewnego czy z wełny mineralnej. Jeżeli chcemy dodatkowo wzmocnić ściany, można zastosować płytę z trocin betonowych lub OSB, jednak warto mieć na uwadze, by materiały charakteryzowały się w miarę wysokim poziomem przepuszczalności powietrza – w ten sposób konstrukcja będzie mogła „oddychać”, dzięki czemu lepiej zapobiegamy uszkodzeniom spowodowanym np. wilgocią. W tym samym celu należy zachować także przestrzeń wentylacyjną. W podobny sposób izolujemy również stropy, używając do tego rulonów wełny mineralnej.

 

 

Ile kosztuje dom szkieletowy? Cena projektu i budowy

Niekwestionowaną zaletą domu szkieletowego bez wątpienia są koszty związane z budową. Trzeba jednak pamiętać o tym, że budowa musi zamknąć się w ciągu kilku miesięcy – w przeciwnym wypadku konstrukcja, pozostawiona zbyt długo na placu budowy i narażona na niekorzystne działanie warunków atmosferycznych, może ulec uszkodzeniom, które będą później miały wpływ na użytkowanie domu. Dlatego od razu musimy dysponować określoną sumą, która pozwoli nam szybko zakończyć budowę.

W zależności od tego, jaki projekt wybierzemy i jakie rozwiązania zastosujemy podczas budowy i wykańczania domu szkieletowego finalny koszt może wynosić szacunkowo ok. 2000-4000 zł / m2.

Na całkowity koszt budowy domu szkieletowego składa się wiele czynników. Pierwszym „zakupem” (oczywiście poza działką budowlaną) jest projekt, za który zapłacimy ok. 2000-4000 zł. Oprócz projektu, będziemy potrzebować również projektów instalacji wodno-kanalizacyjnej i elektrycznej. Sama budowa to zarówno koszty związane z formalnościami (np. wynagrodzenie dla kierownika budowy, geodety – ok. 2500-3500 zł), jak też wydatki związane z poszczególnymi etapami prac. W zależności od tego, jaki projekt domu drewnianego wybierzemy i jakie rozwiązania zastosujemy podczas budowy i wykańczania domu szkieletowego finalny koszt może wynosić szacunkowo ok. 2000-4000 zł / m2.  

Dom szkieletowy to ciekawa alternatywa dla domów murowanych, zatem z pewnością warto wziąć to pod uwagę, planując budowę i wybierając projekt. Jednak – jako że w Polsce wciąż nie jest to bardzo popularna technika budowy, trzeba równocześnie zastanowić się, czy w najbliższej okolicy znajdziemy godną polecenia ekipę budowlaną, specjalizującą się w tego typu konstrukcjach – tylko wtedy możemy być pewni, że dom rzeczywiście spełni nasze oczekiwania.

UWAGA! Podane kwoty są cenami przybliżonymi, pochodzą z ogólnodostępnych w Internecie zestawień kosztów, dlatego mogą odbiegać od aktualnych cen oraz nie stanowią oferty handlowej.