Jakie materiały wybrać do budowy domu szkieletowego?

W budownictwie domów szkieletowych istnieje kilka różnych technologii, które wzięły nazwy od regionów geograficznych, w których powstały i funkcjonują. Można więc spotkać technologię kanadyjską, skandynawską, fińską i inne. Mają one właściwe sobie rozwiązania techniczne, co wpływa odpowiednio na wybór materiałów budowlanych. Informacji o konkretnych rozwiązaniach i szczegółach technicznych najlepiej jest zasięgnąć u doświadczonej firmy budowlanej. Istnieją jednak pewne ogólne zasady budowy domów szkieletowych oraz podstawowe reguły wyboru materiałów.

 

 

Wybór materiałów – dlaczego trzeba przestrzegać wymagań projektanta?

Projekt każdego domu, także szkieletowego, to nie tylko zestaw kolorowych designerskich obrazków i schematów urządzenia pomieszczeń. Projekt – to skomplikowane techniczne obliczenia, od których zależą takie czynniki, jak bezpieczeństwo, wytrzymałość konstrukcji, jej długowieczność. Materiały do budowy domu szkieletowego nie są dobierane tylko pod względem estetyki i wyglądu zewnętrznego. Podstawę ich doboru stanowi wiele kryteriów, między innymi:

• ciężar,
• wytrzymałość mechaniczna  - na zginanie, ściskanie, rozciąganie,
• właściwości fizyczne – przewodność cieplna, higroskopijność itp.,
• odporność na czynniki zewnętrzne – wysoką temperaturę, wilgoć, grzyby.

Zadaniem projektanta jest wykorzystanie znajomości materiałów i sporządzenie kompletnej dokumentacji technicznej budynku. Dom szkieletowy, co jest wielokrotnie podkreślane, wymaga szczególnej dyscypliny i staranności wykonania na każdym etapie budowy. Tego wymaga specyficzna technologia takiego budownictwa.          

Drewno konstrukcyjne – jaki wybrać gatunek?

Konstrukcja nośna domu szkieletowego składa się z systemu słupów opartych na belce zamocowanej w fundamencie. Drewno wykorzystane do budowy musi spełniać odpowiednie wymogi. Do budowy domu szkieletowego używa się zwykle drewna gatunków iglastych - sosnowego i pomocniczo świerkowego. Ale możliwe są inne opcje.

• Modrzew. Ten gatunek drewna odznacza się największą trwałością. Modrzew to praktycznie jedyny gatunek nieulegający zgniliźnie. Nie boi się wilgoci, owadów ani grzybów. Modrzewiowy dom posłuży sto lat i więcej. Pewnym problemem może być tylko bardzo wysoka cena.   
• Sosna. Gatunek niewątpliwie najbardziej demokratyczny; rośnie wszędzie, a ceny ma przystępne. Sosna jest bardzo wygodna do obróbki. Dom szybko powstaje i - przy spełnieniu pewnych warunków - długo służy.
• Świerk. Świerk ma inną strukturę drewna niż sosna i wymaga większej ochrony przed gniciem. Jednocześnie taka struktura powoduje niższą przewodność cieplną, więc dom z drewna świerkowego będzie cieplejszy niż z sosny. Materiał jest również niedrogi i łatwy do uzyskania.
• Cedr. Jest to elitarny gatunek pośród drzew iglastych. Cedrowe drewno jest niezwykle wysoko cenione za swoją trwałość, odporność na zgniliznę i maksymalną długowieczność. Na dodatek cedr pozytywnie wpływa na zdrowie: zwiększa odporność i poprawia samopoczucie mieszkańców. Kosztuje drogo i nieczęsto jest wykorzystywany do budowy domu. 
• Możliwe są też kombinacje z drewnem osikowym, lipowym albo dębowym. Wariantów jest wiele, ale nie wszystkie będą praktyczne.

 

 

Cechy drewna do budowy domu szkieletowego

Drewno konstrukcyjne stosuje się, jako lite albo prefabrykowane w postaci belek dwuteowych. Belka dwuteowa, stosowana od dawna w Europie Zachodniej, posiada wyjątkową wytrzymałość, lekkość i sztywność. Poza łatwością montażu, jest też tańsza od belek z drewna litego, zwłaszcza o dużych przekrojach.  

Należy zwrócić uwagę na takie wady drewna, jak: chodniki owadzie (zwłaszcza głębokie), zgniliznę miękką i twardą, zabarwienia, sęki nadpsute i zepsute oraz pęknięcia.

Jakiego drewna nie należy stosować do budowy domu?

Tańsze, ale nieprzygotowane drewno może spowodować ogromne szkody.

• Drewno ze świeżo ściętych drzew ma zaledwie 25%-40% wytrzymałości na zginanie drewna suchego (<18%).
• Drewno mokre nie zachowuje stabilnych wymiarów – wysychając kurczy się i skręca.
• Wilgoć z drewna przechodzi do warstwy izolacyjnej pogarszając jej właściwości.
• Elementy drewniane obudowane ze wszystkich stron, nie mając możliwości wyschnięcia, są podatne na grzyby, pleśń i zgniliznę.

Posadowienie domu szkieletowego

Dom o konstrukcji szkieletowej może być posadowiony w dwojaki sposób:

• Na betonowej płycie, która stanowi strop nad piwnicą.
• Na ścianach fundamentu, jeśli strop jest drewniany i znajduje się nad przestrzenią podpodłogową albo piwnicą.   

Domy szkieletowe nie mogą być narażone na zawilgocenie, dlatego powinny być posadowione na wysokości przynajmniej 15-20 cm od gruntu. Elementy konstrukcyjne muszą być odizolowane od podłoża przeciwwilgociowo i cieplnie. Jako izolacji używa się folii albo papy izolacyjnej.  

Materiały na ściany domu szkieletowego

Cechą charakterystyczną domu szkieletowego jest warstwowa budowa ścian. Mało tego, wszystkie składniki warstwy są ściśle określone i muszą być ułożone w odpowiedniej kolejności. Do budowy ścian trzeba więc przygotować:

• Płyty na poszycie wewnętrzne (gipsowo-kartonowe, gipsowo-włóknowe).
• Izolacja cieplna (wełna mineralna, styropian, płyta pilśniowa, ekowata, wełna owcza).
• Folia paroizolacyjna oraz folia wiatroizolacyjna.
• Poszycie elewacyjne (deski elewacyjne, tynk, płytki klinkierowe, siding).  

 

 

Materiały wykończeniowe na pokrycie dachowe

Konstrukcja dachu domu szkieletowego jest integralną częścią całej budowli. Wykonana bardzo dokładnie posiada dużą wytrzymałość. Na pokrycie dachu domu mogą zostać wykorzystane:

• blacha,
• gont bitumiczny,
• gont drewniany,
• strzecha,
• dachówka ceramiczna,
• łupek kamienny.

Istotny wpływ na trwałość dachu, oprócz odpowiedniej jakości materiałów budowlanych, ma również zabezpieczenie konstrukcji przed wilgocią. Od stanu dachu zależy trwałość całego budynku. Przenikanie wilgoci do wnętrza sprzyja pojawianiu się grzybów i pleśni. Z kolei nieszczelny dach, to również straty ciepła w całym budynku.  

Wspomniane wyżej materiały i ich kategorie stanowią zaledwie fragment długiej listy materiałów wykorzystywanych do budowy domów szkieletowych. W każdym budownictwie mieszkalnym to one pochłaniają największą część kosztów. Domy szkieletowe nie są tutaj wyjątkiem. Doświadczenie uczy jednak, że oszczędzanie ma sens, ale nie kosztem jakości zastosowanych do budowy materiałów.