Schody drewniane, stalowe czy żelbetowe?

Kiedy budujemy dom z co najmniej dwiema kondygnacjami, w pewnym momencie zaczynają się schody – i to dosłownie. Schody wewnętrzne stanowią nie tylko niezbędny element konstrukcyjny. Mogą być także efektowną ozdobą naszego wnętrza i dopełniać wystrój – pod warunkiem, że odpowiednio dopasujemy je już na etapie projektowania domu. Od razu musimy też zadecydować o metodzie wykonania schodów: czy będą żelbetowe, drewniane, a może stalowe? Przyjrzyjmy się bliżej tym trzem technologiom.

Schody drewniane idealnie sprawdzają się w niewielkich domach
Schody drewniane idealnie sprawdzają się w niewielkich domach

Schody drewniane - kiedy warto je wybrać?

Schody wykonane w całości z drewna zazwyczaj charakteryzują się lekkością w wyglądzie, przez co nie przytłoczą przestrzeni. W związku z tym świetnie sprawdzą się w niewielkich domach, zwłaszcza że nie musimy wyznaczać dla nich oddzielnej klatki schodowej. Schody drewniane można umieścić chociażby pośrodku salonu. Zaletą schodów drewnianych są także możliwości aranżacyjne. Drewno jest bowiem podatne na przycinanie i kształtowanie, zatem możemy nieco puścić wodze fantazji i połączyć pożyteczne z przyjemnym dla oka.

Decydując się na schody drewniane, trzeba pamiętać o wyborze właściwego gatunku drewna. Do najczęściej stosowanych należy jesion, dąb, brzoza, orzech czy klon, a także egzotyczne gatunki, jak np. merbau czy iroko. Oprócz gatunku warto zwrócić uwagę także na jakość drewna, zagęszczenie słojów czy suchość.

Rodzaje schodów drewnianych - jakie wybrać?

Wśród schodów drewnianych można wyróżnić kilka rodzajów, które różnią się przede wszystkim sposobem wykonania i kształtem. Jeżeli chcemy, by schody były nietuzinkowym elementem kompozycyjnym naszego wystroju wnętrza, a przy tym nie dysponujemy zbyt dużą ilością miejsca, warto zastanowić się nad schodami ażurowymi. Jest to konstrukcja samonośna, w której nie ma podstopnic, czyli elementów pionowych stopnia. Schody składają się zatem z samych stopnic (poziomych elementów, po których chodzimy), zaś pomiędzy nimi jest pusta przestrzeń. Takie rozwiązanie może bardzo stylowo się prezentować, jednak jeżeli w naszym domu mieszkają małe dzieci lub osoby starsze o ograniczonej sprawności, wówczas schody ażurowe mogą okazać się niezbyt bezpieczne.

Drugi rodzaj to schody policzkowe, w których już występują podstopnice i policzki, czyli boczne belki, podtrzymujące stopnie. Nie są może już tak widowiskowe, jak schody ażurowe, jednak z pewnością będą bezpieczne dla wszystkich domowników.

Drewniane schody kręte nie należą do najwygodniejszych, dlatego nie są zbyt chętnie stosowane. Przeważnie montuje się je wtedy, kiedy metraż, jakim dysponujemy, jest naprawdę niewielki, lub gdy nie były one zaplanowane w pierwotnym projekcie domu (np. kiedy wznosimy dodatkowe piętro czy dobudówkę podczas remontu).

Ze względu na typ konstrukcji schody drewniane można podzielić także na zabiegowe i jednobiegowe, przy czym te drugie są znacznie bardziej komfortowe. Bieg schodów to ich pochyła część, wyposażona w stopnie i podstopnice – czyli, krótko mówiąc, to, po czym wchodzimy i schodzimy. Schody jednobiegowe, jak sama nazwa sugeruje, biegną w jednym kierunku i są maksymalnie proste. Wszystkie stopnie mają jednakowy kształt, wysokość i szerokość. Trzeba jednak pamiętać, że budowa schodów jednobiegowych w przypadku zbyt dużej odległości między kondygnacjami (np. jeżeli mamy w domu nieco wyższe sufity) może okazać się kiepskim pomysłem. Będą one wówczas albo zbyt rozległe, albo zbyt strome – i w jednym, i w drugim przypadku wchodzenie na piętro czy poddasze będzie męczące. W takiej sytuacji lepiej mogą sprawdzić się schody zabiegowe, które zajmują mniej miejsca: mogą mieć np. kształt litery L (schody dwubiegowe) lub U (schody trójbiegowe). Niestety, tu również nie obejdzie się bez pewnych niedogodności, spowodowanym nieregularnym kształtem i szerokością stopni oraz bardziej wymagającym montażem.

Co istotne, schody drewniane możemy zamówić u stolarza w gotowej formie do samodzielnego montażu. Jest to jednak dość droga opcja, szczególnie jeżeli zależy nam na niestandardowym projekcie.

Największą zaletą schodów żelbetonowych jest ich ognioodporność
Największą zaletą schodów żelbetonowych jest ich ognioodporność

Czy warto wybrać schody żelbetowe?

Za wyborem schodów żelbetowych przemawia przede wszystkim ich ognioodporność – w przypadku zagrożenia pożarowego i konieczności ewakuacji to dość istotny czynnik. Oprócz tego aranżacja schodów z betonu może się zmieniać, bez konieczności całkowitego demontażu – wystarczy zmienić okładzinę, aby odświeżyć wystrój wnętrza.

Konstrukcja schodów żelbetowych jest wykonywana z betonu (C 16/20) oraz prętów zbrojeniowych. Warto pamiętać o tym, że ten typ schodów musi być wykonany już na etapie stanu surowego, ponieważ potrzebny jest osobny fundament, a często także połączenie schodów z konstrukcją ścian nośnych czy stropu. Okładzinę natomiast układamy już podczas wykańczania wnętrza, kiedy cała „brudna robota” zostanie już ukończona.

Co może stanowić okładzinę schodów żelbetowych? Możliwości jest sporo: od płytek podłogowych (ceramicznych), poprzez kamień, aż po różnorodne gatunki drewna.

Konstrukcja schodów żelbetowych może być monolityczna lub prefabrykowana. Schody monolityczne są wykonywane w całości na budowie, w deskowaniu. Najpierw montowane są pręty zbrojeniowe, a następnie wylewa się beton. Zazwyczaj ten etap prac zajmuje około 1 dnia roboczego, jednak nie należy ich używać jeszcze przez co najmniej 3 dni. Deskowanie można zdemontować po ok. 2 tygodniach. Jeżeli natomiast wybierzemy schody żelbetowe prefabrykowane, dostaniemy gotowe części, np. stopnie, które należy już tylko zabetonować w przygotowanej wcześniej konstrukcji.

Podobnie jak schody drewniane, schody żelbetowe również mogą mieć konstrukcję policzkową lub wspornikową. Istnieje także konstrukcja płytowa, polegająca na połączeniu 2 płyt (biegowej i spocznikowej) lub na oparciu płyty biegowej na belkach spocznikowych. Płyta biegowa, podparta z obu stron (góra-dół), pozwala na oparcie schodów na elementach konstrukcji budynku, a co za tym idzie – zmniejszenie obciążenia samych schodów.

Schody żelbetowe to często wykorzystywana technologia w domach jednorodzinnych, zarówno ze względu na bezpieczeństwo, jak też możliwości aranżacyjne i cenę. Dużym plusem jest także to, że ich wykonanie (a co za tym idzie – również koszt) może być rozłożone w czasie: najpierw wykonujemy samą konstrukcję, zaś dopiero przy wykańczaniu wnętrza domu możemy pomyśleć o okładzinie.

Schody stalowe wyglądają efektownie w połączeniu z różnymi materiałami
Schody stalowe wyglądają efektownie w połączeniu z różnymi materiałami

Kiedy opłaca się wybrać schody stalowe?

Schody z metalu kojarzą się głównie z aranżacjami wnętrz w stylu industrialnym i przestrzenią publiczną. Jednak taki styl może efektownie wyglądać również w domu, zwłaszcza jeżeli połączymy je z innymi materiałami, jak np. drewno lub szkło hartowane. Schody stalowe mogą być zarówno proste, jak i zabiegowe czy kręcone. Do ich wykonania używa się stali nierdzewnej lub zwykłej proszkowanej czy ocynkowanej. Może to być także żeliwo lub stal kwasoodporna.

Najczęściej wykonuje się je z gotowych elementów, ponieważ taka opcja jest tańsza. Możemy jednak zamówić kute schody, wykonane według indywidualnego projektu, z tym że w takim wypadku trzeba liczyć się już ze znacznie wyższą ceną.

Schody metalowe są lżejsze niż żelbetowe, więc nie sprawiają przytłaczającego wrażenia nawet w niedużych pomieszczeniach. Przy tym są dość mocne, sztywne i wytrzymałe, zaś stal jest podatna na formowanie. Niestety, mają także swoje wady: każdy krok na schodach stalowych jest wyraźnie słyszalny, więc mamy raczej marne szanse na bezszelestny powrót do domu w środku nocy.

Jakie schody wewnętrzne wybrać do domu?

Jak zatem wybrać najlepsze schody do swojego domu? Warto już na etapie wyboru projektu zastanowić się nad wystrojem wnętrza – dzięki temu wstępnie będziemy mogli określić, jaki typ schodów wkomponuje się w nie najlepiej. Ważnym czynnikiem przy podjęciu decyzji jest także całościowy koszt wykonania schodów, poziom bezpieczeństwa i komfortu.

Komentarze