Soda oczyszczona – 20 pomysłów na zastosowanie w domu i ogrodzie

 

 

Co to jest soda oczyszczona?

Chociaż na sklepowych półkach można dostać oczopląsu od widoku kolorowych opakowań przeróżnych preparatów przeznaczonych dla domu i ogrodu, to czasem warto sięgnąć po środki, które można znaleźć w każdym domu.

Soda oczyszczona jest popularną nazwą wodorowęglanu sodu (NaHCO3), nieorganicznego związku chemicznego. Jego praktyczne zastosowanie wynika z właściwości łatwego rozkładu z wydzielaniem dwutlenku węgla:

• reaguje z kwasami, wydzielając dwutlenek węgla i wodę; w ten sposób neutralizuje nadmiar kwasu solnego, głównego składnika soku żołądkowego;
• w temperaturze powyżej 60 stopni Celsjusza rozkłada się, wydzielając dwutlenek węgla, co daje efekty pianotwórcze i spulchniające.

Uwaga: Nie należy mylić sody oczyszczonej z sodą kaustyczną (NaOH), czyli z wodorotlenkiem sodu, który rozpuszcza się w wodzie, tworząc żrący roztwór.

Zastosowanie sody oczyszczonej w domu i ogrodzie

Tak jak wspomnieliśmy wyżej, soda oczyszczona ma różnorodne zastosowania zarówno w naszym gospodarstwie domowym, jak i w ogródku. Poniżej opisujemy 20 wybranych zastosowań.

1. Ciasto z sodą oczyszczoną zamiast proszku do pieczenia

Chociaż proszek do pieczenia jest w kuchni bardzo popularny i pożyteczny, to są pewne powody, aby zwrócić uwagę na jego skład. Bardzo często zawiera on kontrowersyjne zagęszczacze jak fosfaty i inne związki chemiczne. Kupowany w sklepach proszek do pieczenia można z powodzeniem zastąpić proszkiem własnego wyrobu.

Sama soda oczyszczona działa tylko wtedy, gdy ciasto zawiera kwaśny dodatek, na przykład jogurt albo maślankę. Jeśli tego brakuje, to można szybko zastąpić proszek do pieczenia sodą oczyszczoną i sokiem z cytryny albo octem. Przy czym nie ma obawy – ciasto nie będzie miało kwaskowatego posmaku.

2. Soda oczyszczona do naleśników i omletów

Szczypta sody oczyszczonej dodanej do białka pomoże jeszcze lepiej ubić pianę. Także omlet i naleśniki staną się bardziej pulchne, jeśli do ciasta doda się pół łyczki sody na każde trzy jajka.

3. Soda oczyszczona a zachowanie koloru owoców i warzyw

Aby mus z jabłek i innych owoców nie utleniał się i nie brązowiał, wystarczy dodać do niego po prostu odrobinę sody oczyszczonej. Także blaknięciu warzyw podczas gotowania można zapobiec, używając sody oczyszczonej. Łyżeczka proszku dodana do wrzącej wody pozwoli zachować jaskrawe kolory.

4. Soda oczyszczona do gotowania grochu i kapusty

Rośliny strączkowe (jak groszek, soczewica albo fasola) staną się szybciej miękkie, jeśli do wody, w której się gotują, doda się szczyptę sody oczyszczonej. Pomoże ona zmiękczyć łupinki i rozbić pektyny. Także do gotującej się kapusty warto dodać trochę sody oczyszczonej, aby zmniejszyć późniejsze wzdęcia.

5. Obieranie pomidorów

Niektóre przepisy wymagają zdjęcia z pomidorów skórki. Zamiast blanszować je wrzącą wodą, wystarczy na litr letniej wody dodać dwie łyżeczki sody oczyszczonej. Po około 30 minutach sodowej kąpieli pomidory dadzą się łatwo obrać ze skórki ostrym nożem.

6. Soda oczyszczona a obieranie jajek

Szczególnie świeże jaja trudno jest uwolnić ze skorupek i zawsze zostają na nich kawałki białka. Dodanie odrobiny sody oczyszczonej do wody, w której są gotowane jaja, pozwala na łatwe ich obranie.

7. Soda oczyszczona a czyszczenie warzyw i owoców

Owoce z supermarketów, jak na przykład jabłka, są często opryskiwane i powlekane woskiem, aby ładniej wyglądały. Mieszaniną sody oczyszczonej z octem da się dokładnie oczyścić owoce i warzywa z niepożądanych substancji.

8. Odkwaszanie produktów spożywczych

Do szczególnie kwaśnych przetworów (na przykład do dżemu z rabarbaru, z agrestu albo z rokitnika) można użyć sody oczyszczonej, aby zmniejszyć ich kwasowość i móc dodawać mniej cukru. Na kilogram owoców wystarczy szczypta sody oczyszczonej, a dżem będzie przez to smaczniejszy.

Również w sytuacji, gdy przez pomyłkę doda się do potrawy za dużo octu albo soku z cytryny, można poziom kwasu wyrównać odrobiną sody oczyszczonej.

9. Zmiękczanie wody i poprawianie smaku dzięki sodzie oczyszczonej

Bardzo twarda woda nadaje często kawie i herbacie nieprzyjemny posmak. Kiedy przed gotowaniem doda się do wody odrobinę sody oczyszczonej, staje się ona bardziej miękka, a smak jest łagodniejszy. Nie należy jednak przesadzać, ponieważ nadmiar sody w wodzie również pozostawi nieprzyjemny posmak.

10. Soda oczyszczona na zgagę, nudności i wzdęcia

Kiedy po bardzo obfitym posiłku żołądek sprawia problemy, to soda oczyszczona może być doraźną pomocą. Trzeba wypić filiżankę wody z odrobiną rozpuszczonej sody oczyszczonej. Ze względu na swoje zasadowe właściwości neutralizuje ona kwasy w żołądku.

 

 

11. Soda oczyszczona na zapalenie pęcherza moczowego

Zapalenie pęcherza i dróg moczowych jest bardzo bolesną dolegliwością i wymaga przeważnie sięgnięcia po antybiotyki. Czasem mogą jednak pomóc łagodniejsze domowe sposoby. Oprócz ziół pomocne mogą być lecznicze kąpiele z sodą oczyszczoną. Zasadowa woda utrudnia rozmnażanie się bakterii, które potrzebują kwaśnego środowiska.

12. Płukanie nosa sodą oczyszczoną przy katarze siennym

Katar sienny i alergie potrafią spowodować obrzęk błony śluzowej – bardzo nieprzyjemny stan utrudniający oddychanie nosem. Płukanie nosa roztworem soli i sody oczyszczonej pozwala na szybkie złagodzenie dolegliwości. Zabieg jest wprawdzie niezbyt przyjemny, ale potrafi być bardzo efektywny.

13. Soda oczyszczona może pomóc przy bólu zębów i aftach

Przy zapaleniu dziąseł i bólu zębów soda oczyszczona może być dobrym pomocnikiem. Podnosi poziom pH i hamuje rozwój bakterii i zapalenia. Poza tym wspiera regenerację dziąseł. W tym celu należy płukać usta szklanką wody, w której rozpuszczono łyżeczkę sody oczyszczonej. Przy stosowaniu punktowym można odrobiną sody masować chore miejsce.

Afty, powierzchniowe, zapalne uszkodzenia śluzówki, mogą być bardzo bolesne. Łyżeczka sody oczyszczonej rozpuszczona w szklance wody może złagodzić dolegliwości.

14. Soda oczyszczona na miejsca po ukąszeniach owadów

Aby zmniejszyć swędzenie, zaczerwienienie i obrzęk po ukąszeniu owada, należy zastosować papkę z sody oczyszczonej i wody.

15. Soda oczyszczona przeciwko mszycy

Prawdopodobnie każdy miłośnik roślin walczył nie raz z mszycą. Małe szkodniki są wyjątkowo uciążliwe. Opanowane rośliny nie tylko wyglądają nieatrakcyjnie, ale są przeważnie zakażone wirusami i osłabione. Aby zwalczać szkodniki bez użycia insektycydów, można spróbować zastosować do oprysków wodny roztwór sody oczyszczonej.

16. Soda oczyszczona przeciwko mączniakowi

W przypadku mączniaka rzekomego i prawdziwego chodzi o dwa różne patogeny grzybowe, które w zależności od pogody opanowują liście wielu roślin ozdobnych i użytkowych w ogrodzie. Po usunięciu mocno opanowanych części roślin dalszemu rozprzestrzenianiu się choroby może zapobiec oprysk roztworem wodnym sody oczyszczonej.

17. Soda oczyszczona przeciwko chwastom

Chociaż pojęcie „chwast” ma wydźwięk pejoratywny i wychodzi z użycia, to jednak zawsze w ogrodzie będą jakieś niepożądane rośliny, które należy usunąć z rabat albo ścieżek. Łyżka sody oczyszczonej rozpuszczona w litrze gotującej się wody skutecznie usuwa rośliny. Po ostudzeniu nalewa się roztwór do pojemnika opryskiwacza i stosuje się na wybrane miejsca.

18. Soda oczyszczona przeciwko mrówkom

Mrówki są w zasadzie ważnym sprzymierzeńcem ogrodnika. Spulchniają i nawożą glebę, roznoszą nasiona i redukują liczbę różnych szkodników owadzich. Czasem jednak zdarza się, że w ogrodzie jest ich stanowczo za dużo albo osiedlają się uparcie w miejscach nieodpowiednich. Naturalnym środkiem, który skutecznie może przepędzić mrówki, jest soda oczyszczona.

19. Czyszczenie doniczek kwiatowych sodą oczyszczoną

Szczególnie w miejscach z dużą ilością wapnia w wodzie tworzy się z czasem na glinianych i ceramicznych doniczkach mało estetyczny osad. Przeciwko białemu nalotowi sama soda oczyszczona wprawdzie jest bezsilna, ale jako składnik pasty czyszczącej, składającej się z dodatkowo z octu i skrobi ziemniaczanej, jest bardzo skuteczna.

20. Usuwanie starych etykiet na słoikach pastą z sody oczyszczonej

Kiedy dojrzewają w ogrodzie jagody i owoce, to tradycyjnie nadchodzi pora robienia przetworów. Wiele osób wykorzystuje słoiki z poprzednich lat, na których pozostały nieaktualne już etykiety. Aby móc je spokojnie oderwać, należy posmarować je pastą zrobioną z sody oczyszczonej i oleju jadalnego w równych proporcjach. Po 30 minutach etykiety powinny dać się lekko odkleić i zrobić miejsce dla nowych.