Jak wykonać szalowanie fundamentów?

Przy gruntach niezbyt spoistych ławy fundamentowe przeważnie wymagają szalowania. Wówczas mieszankę betonową wylewa się w uprzednio przygotowane deskowania. Deskowania te to konstrukcje tymczasowe, które odizolowują beton od gruntu, pozwalają mu na uzyskanie właściwych parametrów i nadają fundamentowi pożądany kształt. Po zastygnięciu mieszanki, szalunki usuwa się z gruntu. Niektóre z nich można wykorzystać w niezmienionej formie przy kolejnych budowach. Pozostałe rozbiera się, a odzyskane drewno przeznacza na inne cele (np. na sztywne poszycie dachu).

Fundament pod dom jednorodzinny – szalować czy nie szalować?

Choć zastosowanie szalunków drewnianych lub z płyt szalunkowych nie jest bez znaczenia dla ogólnych kosztów budowy domu, to w wielu sytuacjach szalowania fundamentów nie da się pominąć. Wylanie betonu bezpośrednio do wykopu wyłożonego folią dopuszczalne jest jedynie przy gruntach odpowiednio zwartych i spoistych. Jeśli grunt na działce jest gorszej jakości i np. ziemia w wykopie obsypuje się, szalunek jest nieodzowny. Ostateczną decyzję o tym, czy i jaki jego rodzaj stosować podejmuje projektant, uwzględniając fachowe wyliczenia konstruktorskie.

Rodzaje szalunków fundamentowych

Przy budowie domów jednorodzinnych najczęściej wykorzystuje się szalunki jednorazowe. Przeważnie robi się je z desek lub wodoodpornej sklejki. Jednak oprócz tego typu tymczasowych form do dyspozycji inwestorów pozostają również szalunki umożliwiające ich wielokrotne wykorzystywanie (powtarzalne). Tu rozróżnić można trzy odmiany szalowania. Są to:

• szalunki przestawne – demontowane po uzyskaniu właściwości przez mieszankę betonową i montowane w innym miejscu;
• szalunki przesuwne – nadające się do ponownego wykorzystania bez demontażu, a jedynie po przesunięciu w nowe miejsce;
• szalunki ślizgowe – także niezmieniające swej postaci, a gotowe do nowych zastosowań po przesunięciu w płaszczyźnie tzw. lica konstrukcji.

Szalowanie fundamentów – jak wykonać je prawidłowo?

Należy zdawać sobie sprawę, że fundamentowanie w deskowaniu (fundament szalowany) jest dość pracochłonny w wykonaniu i podnosi koszty budowy, ale też uchodzi za pewniejszy i solidniejszy. Szalunek z desek stanowi formę przyszłego fundamentu i eliminuje ryzyko połączenia się mieszanki betonowej z gruntem. Przy fundamentach stawianych w gruncie trzeba pamiętać o poszerzeniu wykopu – musi on być z obu stron szerszy niż planowana ława. Wysokość deskowania to zwykle 30–40 cm. Jego poszczególne elementy łączy się ze sobą za pomocą sztywnych ram metalowych.

Prace szalunkowe rozpoczyna się od zalania wykopu tzw. chudym betonem. Dzięki temu przyszły fundament będzie trwalszy i uzyska odpowiednią porowatość, a tym samym podniesiona zostanie jego odporność na mróz. Na chudym betonie ustawia się szalunki i układa zbrojenie. Konieczna jest przy tym dbałość o prawidłowe wypoziomowanie desek. Deski szalunkowe warto też polać wodą zanim wyleje się w nie mieszankę betonową.

Beton trafiający do szalunków powinien być zawibrowany, mieć prawidłową konsystencję i być wylewany w taki sposób, by dokładnie i szczelnie wypełniał formy. Wibrowanie wibratorem pogrążanym powoduje, że mieszanka lepiej się rozprowadza. Zdecydowanie nie wolno rozcieńczać jej wodą. Wierzch ław fundamentowych równa się zgodnie z istniejącą potrzebą drewnianymi łatami, a następnie zabezpiecza przed zbyt szybkim schnięciem.

Bardzo ważne jest, by nie przyspieszać dosychania betonu zastosowanego na fundamenty. Mieszanka powinna zastygać pod foliowym przykryciem lub być regularnie polewana wodą przez okres około 1 tygodnia. Po stwardnieniu betonu, szalunki usuwa się w sposób właściwy dla ich typu i przystępuje do kolejnych etapów prac.

Więcej o budowie fundamentów przeczytasz TUTAJ.