Warunki techniczne 2022 – co to jest? Aktualne przepisy

Czym są warunki techniczne?

Warunki techniczne (WT) to przepisy prawa budowlanego. Jest to zbiór norm i zasad technicznych, jakie muszą spełniać budynki. Głównie dotyczą one cech wskazujących na energooszczędność budynków. Nie jest to jednak nowość, ponieważ technologie energooszczędne są promowane już od jakiegoś czasu, a częściowo są też narzucane właśnie ustawami prawa budowlanego. Przepisy te są wynikiem uchwały Parlamentu Europejskiego z 2010 roku dotyczącej charakterystyki energetycznej budynków.

Zgodnie z tą dyrektywą, wszystkie nowe domy muszą być wykonane w takiej technologii, by osiągnąć status zero energetycznych. W praktyce oznacza to, że mają odznaczać się zerowym zużyciem energii.

Z kolei w przypadku budynków już istniejących, a poddawanych modernizacji, warunki techniczne określają listę zmian, by doprowadzić do znacznej minimalizacji zużywania energii pierwotnej.

WT 2022 – aktualne przepisy

Aktualnie obowiązujące warunki techniczne określone zostały w 2021 roku. Dotyczą one wszystkich budynków, które powstawały w tym roku, miały już wydane pozwolenie na budowę, były rozbudowane lub modernizowane.

Aktualne przepisy wynikające z warunków technicznych 2021 to:

• współczynnik przenikania ciepła (U) – nie może przekraczać 0,2 W/m²K dla ścian zewnętrznych i 0,9 W/m²K dla okien zwykłych oraz drzwi balkonowych
• zapotrzebowanie na nieodnawialną energię pierwotną (EP) – używaną do ogrzewania, chłodzenia, wentylacji czy oświetlenia – nie może przekroczyć 70 kWh/m².

Czym jest współczynnik U?

Chcąc w pełni zrozumieć zapisy wynikające z warunków technicznych, trzeba wiedzieć, czym jest współczynnik U i współczynnik EP.

Współczynnik przewodzenia ciepła (U) określa jakość termoizolacji. Poszczególne wymagane wartości zmieniają się na przestrzeni lat, a jednocześnie są rożne dla danych elementów domu. Warunki techniczne ustalone w 2021 roku określają poniższe współczynniki przewodzenia ciepła dla konkretnych części domu:

• ściany zewnętrzne – 0,2 W/m²K
• podłogi – 0,3 W/m²K
• okna zwykłe i drzwi balkonowe – 0,9 W/m²K
• okna połaciowe – 1,1 W/m²K
• dach, stropodach – 0,15 W/m²K.

Współczynnik EP – co to jest?

Natomiast współczynnik EP określa ile energii nieodnawialnej budynek może pozyskać z surowców nieodnawialnych. Należą do nich gaz, ropa czy węgiel. Jest ona niezbędna do oświetlenia, ogrzewania wody i całego budynku czy zwykłego prądu. Jeszcze w 2014 roku wskaźnik EP był na poziomie 120 kWh/m² – dziś jest to już 70 kWh/m². Dane te są podane w przeliczeniu na 1 rok.

Zmiany w WT 2022

Obecne rozporządzenie Ministra Infrastruktury zostało wprowadzone w 2002 roku. W dokładnym ujęciu określa ono warunki techniczne, którym powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Ponieważ to rozporządzenie przestanie obowiązywać we wrześniu 2022 roku, konieczne jest wprowadzenie nowych zasad. Dlatego też rok 2022 przyniósł pewne zmiany, a budynki, które otrzymują pozwolenie na budowę muszą być wykonane w taki sposób, by być samowystarczalnymi. Do najważniejszych zmian należą:

• modernizacja kotłów grzewczych
• większa energooszczędność materiałów, z których powstaje dom
• ograniczenia zapotrzebowania domu w energię pierwotną.

Większość przepisów dotyczących energooszczędności budynków było wprowadzanych stopniowo. To pozwoliło zapoznać się z nimi inwestorom i projektantom / architektom, a także dało możliwość producentom na dostosowanie swoich materiałów budowlanych do warunków określanych przez takie ustawy.

Są jednak takie zmiany, które budzą większe kontrowersje, niż zakładali twórcy. Okazuje się, że niektórzy uważają, że nowe warunki techniczne, które mają zacząć obowiązywać we wrześniu 2022 roku przyczynią się do kolejnych podwyżek cen mieszkań i jednocześnie utrudnień związanych z przeróbkami w lokalach. Może się więc okazać, że nowe przepisy będą wyzwaniem dla branży nieruchomości i budowlanej. Dla inwestora prywatnego problemem może być między innymi nowa definicja działki budowlanej. W interpretacji nowych przepisów, jeśli uznasz działkę ewidencyjną za działkę budowlaną, możesz nie otrzymać warunków zabudowy.

Innym przykładem spornej kwestii jest założenie, że minimum 6% mieszkań w każdej inwestycji powinno być przystosowane dla osób niepełnosprawnych. Jeśli jednak nie jesteś osobą niepełnosprawną, kupujesz takie mieszkanie, ale nie potrzebujesz tak szerokich korytarzy czy holu i chcesz dostosować podział mieszkania do swoich potrzeb, każda zmiana, np. przesunięcie ściany działowej, wymaga uzyskania pozwolenia na budowę. Jeśli nie spełnisz tych formalności, Twoje działanie będzie traktowane jako samowola budowlana.

Okazuje się jednak, że ustawodawca zdecydował się wydłużyć czas obowiązywania większości uchwalonych w 2002 roku warunków technicznych do września 2024 roku. To czas, kiedy władza może dogłębnie zbadać temat, poddać konsultacjom społecznym propozycje nowych ustaw i dopiero wtedy wprowadzać zmiany w zapisach. Chodzi przecież nie tylko o spełnienie unijnych norm, ale także o przepisy przyjazne inwestorom.

Kogo dotyczą warunki techniczne?

Warunki techniczne 2022 dotyczą wszystkich nowych budynków, które otrzymały pozwolenie na budowę po 31 grudnia 2020 roku. Jednocześnie dotyczą wszelkich zmian budynków już istniejących, czyli tych, które są modernizowane lub rozbudowane. Dyrektywy unijne, które narzucają wytyczne budynków, oznaczają niekiedy kosztowną budowę. Są jednak specjalne programy dotacji i dofinansowań, które pomagają finansowo w budowie domu energooszczędnego lub modernizacji już istniejącego. Zwykle uzyskane środki można przeznaczyć na wymianę urządzenia grzewczego, stolarki okiennej lub ocieplenie budynku.

Warunki techniczne w praktyce

Przepisy prawa bywają niekiedy skomplikowane i trudne w zrozumieniu, a także interpretacji. O czym zatem w praktyce mówią warunki techniczne? Ta unijna dyrektywa zakłada, że należy zrezygnować z kotłów gazowych i węglowych. Uchodzą one bowiem za nieodnawialne źródła energii, które są szkodliwe dla ludzi i środowiska. Należy więc korzystać z nowoczesnych sposobów ogrzewania, np. pompy ciepła, najlepiej w integracji z fotowoltaiką, która z energii słonecznej wyprodukuje nam energię elektryczną. Często stosowanym systemem w nowym budownictwie jest również wentylacja z rekuperacją.

Duże znaczenie ma też stolarka okienna i drzwiowa. Wybierając więc do domu okna tradycyjne i połaciowe, drzwi tarasowe, drzwi wejściowe czy bramę garażową, najlepiej wybierać te, które przez producentów określane są jako energooszczędne. Dobrze też kupić okna dwukomorowe, a drzwi wejściowe wypełnione materiałem termoizolacyjnym.

Inną kwestią jest również odpowiednia izolacja domu – dobre ocieplenie ścian zewnętrznych i np. ciepły montaż okien mogą skutecznie minimalizować mostki termiczne, które negatywnie wpływają na energooszczędność budynku.

Co ważne, dom energooszczędny nie oznacza, że musi to być dom o nowoczesnym wyglądzie. Równie dobrze możesz wybudować willę, dworek lub klasyczny w wyglądzie dom, który jednocześnie będzie miał odpowiednie wskaźniki energetyczne budynku.

Podsumowując, warunki techniczne od lat stają się już normą i oznaczają, że domy, które budujemy, są energooszczędne. Wystarczy jedynie zadbać o odpowiedni współczynnik (U) materiałów budowlanych, jak np. okna. Bez problemu są one dostępne niemal we wszystkich sklepach i u wszystkich producentów. Natomiast utrzymanie odpowiedniego wskaźnika EP, czyli zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną, zapewnisz sobie instalując pompę ciepła, rekuperację lub panele fotowoltaiczne. Co prawda są to technologie droższe, niż te tradycyjne sprzed lat, ale gwarantują niższe koszty ogrzewania i eksploatacji, a jednocześnie budując taki dom, przyczyniasz się do dbania o środowisko.